Τα πρόσφατα εντυπωσιακά ουκρανικά χτυπήματα με ντρόουνς σε βάσεις ρωσικών στρατηγικών βομβαρδιστικών στη Σιβηρία κ.α. (επιχείρηση «Ιστός της αράχνης», μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ουκρανία) ήρθαν να δυναμιτίσουν ακόμα περισσότερο τις εξελίξεις στο Ουκρανικό, και τους ούτως ή άλλως ισχνούς και ιδιαίτερα περίπλοκους όρους για μια σύντομη επίλυσή του. Τα σιδηροδρομικά σαμποτάζ που έλαβαν χώρα σχεδόν ταυτόχρονα με τα παραπάνω, σε ρωσικές παραμεθόριες προς την Ουκρανία περιοχές και σε πυλώνες της γέφυρας στα στενά του Κερτς (που συνδέει την ανατολική Κριμαία με τη νότια Ρωσία), έχουν τη δική τους υπολογίσιμη σημασία. Αλλά τα χτυπήματα σε βάσεις της στρατηγικής αεροπορίας της Ρωσίας είναι εξέλιξη ικανή να επηρεάσει αποφασιστικά και σε γενικότερο επίπεδο τη ροή των εξελίξεων. Πολύ περισσότερο που υπάρχει ομόγνωμη εκτίμηση ως προς το ότι η Ουκρανία δεν θα ήταν ποτέ σε θέση να εκτελέσει αυτοτελώς μια τέτοιου είδους επιχείρηση, αλλά ότι σ’ αυτήν συνέπραξαν (επιτελικά και επιχειρησιακά) Δυτικές δυνάμεις / συνιστώσες του «κόμματος του πολέμου». Με τους περισσότερους μάλιστα αναλυτές να υποδεικνύουν την Αγγλία σαν «πρώτο ύποπτο». Είναι απολύτως ενδεικτικό της σφοδρότητας των πολέμων που μαίνονται στο παρασκήνιο, εντός των Δυτικών ελίτ, ότι το συστημικότατο αμερικανικό ειδησεογραφικό μέσο Axios έσπευσε να πληροφορήσει ότι ο Τραμπ ήταν προκαταβολικά ενήμερος για την επιχείρηση, ενώ σχεδόν αμέσως, και προφανώς υπό την πίεση του Λευκού Οίκου, η είδηση αποσύρθηκε και διαψεύστηκε κατηγορηματικά.
Πολλαπλές οι στοχεύσεις, ενιαία η επιδίωξη του «κόμματος του πολέμου»
Απέναντι στη Ρωσία: Κατ’ αρχάς ο «ιστός της αράχνης» είναι σημαντικό πλήγμα για το γόητρό της ως μεγάλης δύναμης. Δεν είναι λίγο αυτό, καθώς έρχονται στην επιφάνεια για άλλη μια φορά με ένταση μεγάλες «τρύπες» και ευαλωτότητες σε κρίσιμες πλευρές της εσωτερικής της ασφάλειας. Όμως, πέραν αυτού, προκύπτουν άλλου επιπέδου ζητήματα. Το πλήγμα –σε στρατηγικά βομβαρδιστικά μάλιστα, φορείς του πυρηνικού οπλοστασίου της Ρωσίας, που δεν αφορούν τη σύγκρουση με την Ουκρανία, αλλά με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ– παραβιάζει απευθείας τις ρωσικές «κόκκινες γραμμές». Κατ’ ουσίαν υποχρεώνει την ηγεσία Πούτιν σε απαντήσεις που αυξάνουν επικίνδυνα το επίπεδο κλιμάκωσης, και σε κάθε περίπτωση μπλοκάρουν το δρόμο για διευθέτηση. Στο μέτρο, επιπλέον, που σ’ αυτή την επίθεση είναι αναμειγμένες βασικές ευρωπαϊκές / ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις, επιδίωξή τους είναι η όλο και πιο άμεση σύγκρουση του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, και η συνακόλουθη επιδίωξη για το κλείδωμα της δέσμευσης των ΗΠΑ σ’ αυτή την τροχιά. Το νόημα προκύπτει ευκρινέστερο αν δούμε τη συνολική εικόνα των εξελίξεων που τρέχουν:
– Ακραία επιθετική πολιτική Στάρμερ απέναντι στη Ρωσία, με τον Άγγλο υπουργό Άμυνας να μιλάει ανοιχτά για πόλεμο εναντίον της και για σύγκρουση για τον έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας. Μια προαιώνια λυσσασμένη επιδίωξη της αγγλικής πολιτικής, που τώρα βλέπει ευκαιρία και αναζωπυρώνεται.
– Όλο το σχέδιο και οι μεθοδεύσεις Μερτς για τον δραστικό επανεξοπλισμό της Γερμανίας, και οι γερμανικοί πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς Taurus που τώρα δίνονται στην Ουκρανία για χτυπήματα βαθιά μέσα στη ρωσική επικράτεια, αναμένεται να δοκιμάσουν τη ρωσική αυτοσυγκράτηση.
– Και βέβαια η γαλλική επιθετικότητα με τις βλέψεις Μακρόν για αποστολή στρατευμάτων στην Οδησσό, για επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στον εναέριο χώρο της Ουκρανίας και για «αξιοποίηση» του πυρηνικού οπλοστασίου της Γαλλίας. Εδώ έχουμε την πιο ακραία ίσως, και γι’ αυτό εξαιρετικά επικίνδυνη, απώλεια συναίσθησης!
Η πιο δυσεπίλυτη ίσως πτυχή του ουκρανικού σχετίζεται με την (πρωτοφανών διαστάσεων και βάθους) σύγκρουση ανάμεσα στο ρεύμα Τραμπ και στη μέχρι πρότινος κυρίαρχη γραμμή της «παγκοσμιοποίησης»
Στρατηγικός στόχος όμως είναι και η ακύρωση των σχεδιασμών που έχει εξαγγείλει ο Τραμπ για την απεμπλοκή των ΗΠΑ από το ουκρανικό, την προώθηση κάποιας μορφής διευθέτησης με τη Ρωσία και τη σχετική «αμερικανική απόσυρση από την Ευρώπη». Δηλαδή όλο το σχέδιο αναδιάταξης των ευρωατλαντικών σχέσεων για τη στερέωση της επιβολής των θελήσεων των ΗΠΑ εντός Δύσης. Η πιο δυσεπίλυτη ίσως πτυχή του ουκρανικού σχετίζεται με την (πρωτοφανών διαστάσεων και βάθους) σύγκρουση ανάμεσα στο ρεύμα Τραμπ και στη μέχρι πρότινος κυρίαρχη γραμμή της «παγκοσμιοποίησης». Αυτή η τελευταία άλλωστε έχει οδηγήσει τα πράγματα στο σημερινό, τεράστιο αδιέξοδο. Αν περιοριστούμε μόνο στην ουκρανική διάσταση αυτού του αδιεξόδου, στη σύγκρουση με τη Ρωσία η Δύση οδεύει προς μια ιστορική ήττα (που αναμένεται η διεύρυνσή της όσο ο πόλεμος διαρκεί στην τρέχουσα μορφή του). Ήττα που θα θέσει πολύ οξυμένα ζητήματα διαχείρισής της, και του ποια πλευρά θα πληρώσει το κόστος της. Τα αδιέξοδα αυτής της κρίσης βρίσκονται πίσω από την επάνοδο Τραμπ.
Όμως η πλευρά της «παγκοσμιοποίησης» διατηρεί ισχυρότατα ερείσματα μέσα στο βαθύ κράτος των ΗΠΑ (ακόμη και στο επιτελείο Τραμπ), και έχει οχυρωθεί στην Ευρώπη ως ένα «μπλοκ του πολέμου και της πολεμικής οικονομίας». Δίνει μια μάχη σε πολλαπλά επίπεδα που δεν αφορά αποκλειστικά τη σύγκρουση με τη Ρωσία σε μια σειρά μετώπων (Ουκρανία, Βαλτική, Βαλκάνια, Καύκασος), αλλά όλο το πλέγμα των ιεραρχιών εντός Δύσης. Οι εξελίξεις φέρνουν στην επιφάνεια μια καθοριστικής σημασίας αντίφαση, που στο επίκεντρό της βρίσκεται ο Τραμπ. Ο βασικός του σχεδιασμός επιχειρεί να θέσει τις ΗΠΑ σε ρόλο «ενδιάμεσου» σε μια συνεννόηση Ρωσίας-Ουκρανίας, την ίδια στιγμή που οι ΗΠΑ παραμένουν ο βασικός εμπλεκόμενος σ’ αυτόν τον πόλεμο απέναντι στη Ρωσία. Φαίνονται όλο και περισσότερο τα όρια των δυνατοτήτων του για απεμπλοκή, και «ο πόλεμος του Μπάιντεν» οδηγείται (και επιδιώκεται) να γίνει τελικά και δικός του. Σ’ αυτήν την περίπτωση θα επιδιωχθεί να χρεωθεί και την ήττα.
Επί του παρόντος μια βασική αιχμή της πίεσης που ασκεί το «κόμμα του πολέμου» στον Τραμπ είναι η υιοθέτηση του σχεδίου του γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ για επιβολή δασμών 500% σε όλες τις χώρες που καταναλώνουν ρωσικό πετρέλαιο ή εμπλέκονται στην εμπορία του! Τυχόν ρυμούλκηση Τραμπ ως προς αυτό θα έδειχνε σε μεγάλο βαθμό ποια πλευρά έχει το πάνω χέρι εντός Δύσης. Θα σήμαινε την παγίδευση σ’ έναν δρόμο γενικευμένου παγκόσμιου ξεκαθαρίσματος λογαριασμών. Ας σημειωθεί ότι θα ανοίγονταν ταυτόχρονα μέτωπα οξύτατου εμπορικού πολέμου με την Κίνα, την Ινδία αλλά και μια σειρά άλλες δυνάμεις (μεταξύ των οποίων και η Τουρκία, που έχει οικοδομήσει θέση εμπορικού ενδιάμεσου με τη Ρωσία).
***
Σε συνέχεια όλων των παραπάνω, οι πρόσφατες ρωσοουκρανικές συνομιλίες στην Κων/πολη επιβεβαίωσαν, όπως αναμενόταν, το αδιέξοδο. Οι δύο πλευρές αντάλλαξαν μνημόνια που αποτυπώνουν τις αγεφύρωτες διαφορές τους. Από τη ρωσική πλευρά η μεγαλύτερη δυσκολία φαίνεται να έχει να κάνει όχι τόσο με το εδαφικό, αλλά με την ανάγκη εξασφάλισης πραγματικών εγγυήσεων ότι θα σταματήσει η Δυτική / ευρωατλαντική διαρκής προσπάθεια περίσφιξης και καθυπόταξής της. Εν τέλει γίνεται όλο και πιο σαφές ότι η όποια δυνατότητα λύσης συνδέεται με τη συνολική αναδιευθέτηση του διεθνούς συστήματος.
