Η Ε.Ε., η Γερμανία, ο ΣΥΡΙΖΑ και τα όρια του συμβιβασμού
Του Απόστολου Αποστολόπουλου
Επικρατεί γενική ικανοποίηση και ανακούφιση. Εκδιώχθηκαν οι μνημονιακοί και, ταυτόχρονα, δεν έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι μας, τα ΑΤΜ έχουν λεφτά και υπάρχει χαρτί στις τουαλέτες. Ο Καμμένος δεν χρειάστηκε να βάλει φρένο στον εθνομηδενισμό του ΣΥΡΙΖΑ, ο ίδιος πήγε στα Ίμια χωρίς να ανοίξει μύτη (αίφνης ανεκτικός ο Ερντογάν!) ο Κοτζιάς απαίτησε, με αφορμή τις κυρώσεις στη Ρωσία, να μας ρωτάνε οι Ευρωπαίοι για τις αποφάσεις τους, χωρίς να συνοφρυωθούν οι τόσο εύθικτοι επί του θέματος Αμερικανοί, ο Τσίπρας, πρώτο ταξίδι στην Κύπρο, σε φρόνιμο πατριωτικό πλαίσιο και οι εθνομηδενιστές του ΣΥΡΙΖΑ φίμωτρο στο στόμα, προσώρας φυσικά. Η κυβέρνηση χρειάζονταν αυτό το καλό κλίμα για να σταθεί στα πόδια της και όλοι βοήθησαν, ακόμα και αυτοί που κανείς δεν τους περίμενε τόσο συγκαταβατικούς. Οι καχύποπτοι ψάχνουν το λάκκο στη φάβα. Οι ανύποπτοι ευδαιμονούν.
Η εστία αντίδρασης εντοπίζεται στο Βερολίνο/Βρυξέλλες (ΒΒ) αλλά μετά την παρέμβαση Ομπάμα η Μέρκελ σπεύδει στην Ουάσιγκτον να εξηγήσει και να της εξηγήσουν τα γιατί και τα διότι. Ας πούμε ότι το παρατράβηξε το σκοινί κι ο γάιδαρος, αντί να μάθει να μην τρώει, ξέφυγε από τις προδιαγραφές του μύθου και προκειμένου να πεθάνει αρχίζει να κλοτσάει. Πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν πολλά… γαϊδούρια με ονοματεπώνυμο (Podemos, Λεπέν, Ιρλανδοί κ.λπ.). Η Γερμανία καβάλησε το ευρωπαϊκό άλογο αλλά αντί να το ταΐσει το αγρίεψε και αφηνιάζει. Για να αφήσουμε τη φιλολογία και τις παραβολές, η Γερμανία δεν θα πέσει από το ευρωπαϊκό άλογο ούτε αυτό μπορεί να τη ρίξει κάτω. Όχι τώρα τουλάχιστον. Εκτός αν οι ΒΒ κάνουν το λάθος να νομίζουν ότι θα φοβηθούν οι Ισπανοί ή οι Γάλλοι επειδή θα στριμωχτούν οι Έλληνες. Αν κάνουν το λάθος, θα μείνουν με τα απομεινάρια της Ε.Ε. στα χέρια. Η πίεση από κάτω είναι πολύ ισχυρή για να ελεγχθεί. Χωρίς Ε.Ε. η Γερμανία είναι νάνος, γελωτοποιός των βασιλιάδων της παγκοσμιοποίησης από τις ΗΠΑ ώς τη Ρωσία και την Κίνα. Οι ΒΒ δεν θέλουν ρήξη με κανέναν, αλλά θα κάνουν ό,τι μπορούν για να φοβίσουν την κυβέρνηση. Τα όρια του συμβιβασμού είναι το ζητούμενο. Και επειδή η Ελλάδα αρχίζει το χορό (των διαπραγματεύσεων) έχει και τον πιο δύσκολο ρόλο.
Το ερώτημα είναι εάν η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ φέρνει κάτι το πραγματικά καινούργιο. Το δικομματικό σχήμα, πυλώνας του συστήματος, παραμένει, όπως σε όλη την Ε.Ε. Ωστόσο, το νέο στοιχείο είναι ότι ο συντηρητικός πυλώνας λίγο απέχει από την ήττα (Ισπανία) ή τον πανικό (Γαλλία). Ο ΣΥΡΙΖΑ και το Podemos είναι ο εφιάλτης του σοσιαλδημοκρατικού πυλώνα, της «Αριστεράς όπως τη θέλουμε» κατά Θεοδωράκη, του ποταμίσιου. Οι παραδοσιακές, ελεγχόμενες, εφεδρείες εξαντλούνται στην Ευρώπη. Κάτι άλλο σιγοβράζει στο μαγειρείο της ευρωπαϊκής κοινωνίας. Τις οίδε τι θα βγάλει ο τέντζερης.
Η ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ, ρητορική της πάλαι ποτέ ανανεωτικής Αριστεράς, περί μιας άλλης, «ανθρώπινης» Ευρώπης, ισοδυναμεί, στις σημερινές συνθήκες, ως προς την Ελλάδα, με την ολοκλήρωση της αστικής «επανάστασης» ή αλλιώς με την Εθνική Ανεξαρτησία. Δηλαδή απαιτεί κράτος χωρίς κοτζαμπάσηδες -ολιγάρχες επί το σύγχρονο- αστική τάξη, σήμερα μισοκατεστραμμένη, χωρίς την άνευ όρων προσκόλληση στον εκάστοτε επικυρίαρχο, λαϊκές δυνάμεις με συνείδηση του εθνικού ρόλου τους σήμερα, τη διάσωση της πατρίδας. Τίποτα από αυτά δεν υπάρχει. Και τίποτα, ως τώρα, δεν υπονοεί ότι αυτά συγκροτούν τη στρατηγική της Αριστεράς ή των ΑΝΕΛ. Στο βλέποντας και κάνοντας είμαστε ακόμα, στον άρτον ημών τον επιούσιον, απαραίτητο για τον πενόμενο κόσμο αλλά ανεπαρκές στο ηγετικό επίπεδο.
Εξ αντικειμένου οι ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, πρωτίστως, θα εκτονώσουν, θα ματαιώσουν εκρήξεις. Οι «υπερβολές» τύπου «επίσκεψη στα Ίμια» ή ενδυματολογικές εκτροπές, «ο Βαρουφάκης χωρίς γραβάτα» στη Ντάουνιγκ Στριτ, καταγράφονται, αλλά προς το παρόν χωρίς επιπτώσεις. Αν η κυβέρνηση βρεθεί μπόσικη, θα τιμωρηθεί για τις απαιτήσεις αλλά και διότι φάνηκε αγενής, χωρίς καλούς τρόπους, όπως γίνεται με τους υπηρέτες που πήραν θάρρος. Ο Ρέντσι πρόσφερε λαιμοδέτη -σύμβολο (απειλητικό;) προσαρμογής- στον Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός είπε «ναι θα τη φορέσει», αλλά αφού ικανοποιηθούν τα ελληνικά αιτήματα. Τα είπαν όλα.
Η επιχείρηση-εκτόνωση θα πιάσει μάλλον εύκολα στην Ελλάδα (χαμηλές οι προσδοκίες για την ώρα) αν οι Γερμανοί αποδειχθούν λιγότερο ξεροκέφαλοι του αναμενόμενου. Η Μέρκελ είναι απίθανο να αφήσει πολύ χρόνο στην κυβέρνηση. Ώς τότε οι ΒΒ θα απορρίπτουν κάθε «πρόταση Βαρουφάκη», ασχέτως της ευφυΐας της. Η κυβέρνηση έχει λίγο χρόνο να εφαρμόσει όσα υποσχέθηκε. Και να πείσει τον κόσμο ότι αξίζει την εμπιστοσύνη του, αξίζει να μπει κι αυτός στη μάχη. Οι ΒΒ πιστεύουν ότι έχουν την πολυτέλεια να περιμένουν στη γωνία. Εκτός αν η κυβέρνηση αναζητήσει, εξ ανάγκης, συμμαχίες και πέρα από το πλαίσιο της Ε.Ε., αλλάζοντας τους όρους του παιχνιδιού. Αλλά τότε οι εξελίξεις θα επιταχυνθούν, οι πιέσεις θα αυξηθούν, οι απειλές θα συννεφιάσουν το τοπίο.
Ο Ντε Γκολ είχε πει ότι «όταν υπερασπίζεσαι την πατρίδα σου είσαι μόνος». Οι σύμμαχοι προσέρχονται όταν και αφού έχεις δείξει ότι θα παλέψεις ώς το τέλος.
