ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στους Γιάννη Σκαλιδάκη και Γιώργο Σαπουνά
Την ανάγκη συντονισμού των δυνάμεων της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο να υπάρξει οργανωμένη και αποτελεσματική απάντηση, η οποία –όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει- πρέπει να έρχεται σε «ρήξη με το φιλελευθερισμό και πιο συγκεκριμένα με τον καπιταλισμό», τονίζει –μιλώντας στο Δρόμο- ο επικεφαλής του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος (NPA) της Γαλλίας, Ολιβιέ Μπεζανσενό.
Αναφερόμενος στους αγώνες των εργαζομένων που εκδηλώθηκαν όλο το προηγούμενο διάστημα στη Γαλλία, σημειώνει με νόημα ότι «η δυσκολία ήταν να προχωρήσει ένα επίπεδο παραπάνω ο συντονισμός των αγώνων, ώστε να προσπαθήσουμε να χτίσουμε ένα ενιαίο κίνημα. Αυτό το επίπεδο βρίσκεται σε ημερήσια διάταξη και περνά μέσα από μια νέα πολιτικοποίηση του κόσμου της εργασίας».
Η κρίση έχει φέρει την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα σε μια πολύ δύσκολη θέση. Η επίθεση της αστικής τάξης με τα διάφορα πακέτα λιτότητας μέσα από τις κρατικές ή υπερκρατικές δομές (Ε.Ε.) έχει δημιουργήσει ευνοϊκό ή αρνητικό υπόστρωμα για το ξετύλιγμα των αγώνων;
Η κατάσταση στη Γαλλία, αλλά πιστεύω και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, είναι γεμάτη αντιθέσεις. Η δυσαρέσκεια, το ξέσπασμα που προκλήθηκε από τα σχέδια ανάκαμψης και τα πρώτα κύματα απολύσεων που τα συνόδευσαν το 2009, στην πρώτη φάση της κρίσης, συμπλέκονται με την ανασφάλεια, με αμφιβολίες για τις δυνατότητες αντιπαράθεσης με την πολιτική των τραπεζών, της εργοδοσίας και του κράτους. Το γεγονός ότι από τη μια μέρα στην άλλη, το κράτος, που ο πρωθυπουργός έλεγε ότι βρίσκεται σε κατάσταση ημιχρεοκοπίας, βρήκε δισεκατομμύρια για να επιδοτήσει τις τράπεζες και τα αφεντικά, ήταν πραγματική πρόκληση. Τα σχέδια απολύσεων στα εργοστάσια ανταλλακτικών αυτοκινήτων προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις και μεταξύ άλλων και επιτάξεις. Αυτό το κλίμα οδήγησε στις έντονες ημέρες του περασμένου χειμώνα, που οι συνδικαλιστικές ηγεσίες οδήγησαν σε αδιέξοδο. Οι επιπτώσεις της ανεργίας γιγαντώνονται, οι εντάσεις στο χώρο της εργασίας, όπως και σε όλη την κοινωνία, αυξάνονται, οι καθημερινές δυσκολίες γίνονται αβάστακτες. Και όλα αυτά, μέσα σε ένα γενικότερο κλίμα όξυνσης της πολιτικής αποστασιοποίησης. Αυτή η αντιφατική κατάσταση εκφράστηκε στο πολιτικό πεδίο στις τελευταίες περιφερειακές εκλογές. Είχαμε την απόρριψη του Σαρκοζί, αλλά η δυσαρέσκεια δεν εκφράστηκαν -παρά σε μικρό βαθμό- με αντικαπιταλιστική ψήφο και περισσότερο με την αποχή και την ψήφο στη φιλελεύθερη Αριστερά, το Σοσιαλιστικό Κόμμα και τους Πράσινους.
Σήμερα τίθεται και πάλι το ζήτημα του συντονισμού της ευρωπαϊκής Αριστεράς απέναντι στη νεοφιλελεύθερη στρατηγική αλλά και στην αντιδημοκρατική δομή της Ε.Ε. Μια καμπάνια ενάντια στο Σύμφωνο Σταθερότητας θα μπορούσε να εξυπηρετήσει αυτόν το συντονισμό;
Απέναντι στις αστικές τάξεις που οργανώνονται, συζητούν και δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η απουσία ενός πραγματικού συντονισμού της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στην Ευρώπη είναι μια μεγάλη αδυναμία. Η πάλη μας ενάντια στην Ευρώπη των τραπεζών και των αφεντικών δεν έχει να κάνει με κάποια εθνική αναδίπλωση. Αντίθετα, η Ευρώπη είναι η αρένα των αγώνων μας, ακόμα και αν, δυστυχώς, αυτό το γεγονός δεν μεταφράζεται σε μια πολιτική πραγματικότητα. Είναι, όμως, ουσιαστικό να ενωθούμε για να διαμορφώσουμε μαζί, στο ευρωπαϊκό επίπεδο, τις απαντήσεις μας ενάντια στις επιθέσεις των καπιταλιστικών τάξεων. Αυτές οι απαντήσεις βρίσκονται σε ρήξη με το φιλελευθερισμό και πιο συγκεκριμένα με τον καπιταλισμό. Τα ελλείμματα που πλήττουν βάρβαρα την ελληνική εργατική τάξη, πλήττουν και εμάς εδώ, στη Γαλλία, αν και σε μικρότερο βαθμό. Πιστεύω ότι η απάντησή μας πρέπει να πάει σε βάθος, στο σκάνδαλο της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων οικονομικών. Είναι απαράδεκτο η χρηματοδότηση του δημόσιου τομέα και του κράτους να αποτελεί πηγή κέρδους και ακόμη χειρότερα κερδοσκοπίας από τις τράπεζες. Αυτό φέρνει στο πρώτο πλάνο των αιτημάτων μας την εθνικοποίησή τους σε έναν ενιαίο δημόσιο χρηματοπιστωτικό οργανισμό και τον έλεγχο αυτού του οργανισμού από τους εργαζόμενους και το λαό.
Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, στη συνάντηση που έγινε στην Αθήνα, κατέληξε σε προτάσεις για τη δημιουργία ευρωπαϊκού δημόσιου οργανισμού αξιολόγησης, την απαγόρευση λειτουργίας φορολογικών «παραδείσων» στο ευρωπαϊκό έδαφος και την έκδοση ευρωομολόγων. Τι είδους πρωτοβουλίες σκέφτεται να πάρει η ευρωπαϊκή αντικαπιταλιστική Αριστερά για τα ίδια ζητήματα; Ποιο πλαίσιο αιτημάτων θα μπορούσε να εξυπηρετήσει, σήμερα, την κινητοποίηση και το συντονισμό των Ευρωπαίων εργαζόμενων και των κινημάτων;
Πιστεύω ότι η επιλογή του ελληνικού κράτους, όπως και άλλων ευρωπαϊκών κρατών, αντιπροσωπεύει μια στροφή που θα καταστήσει, για πολλά χρόνια, κεντρικό πολιτικό ζήτημα τα ελλείμματα. Στη Γαλλία, η Ελλάδα ήταν δακτυλοδεικτούμενη από την εξουσία σαν το παράδειγμα που δεν έπρεπε να ακολουθηθεί, άρα δεν πρέπει να περιμένουμε άλλο για να καταπολεμήσουμε το έλλειμμα, να αναμορφώσουμε το σύστημα συντάξεων, να επιτεθούμε στις δημόσιες υπηρεσίες… Εδώ τίθεται το ζήτημα για το ρόλο του κράτους: αν, δηλαδή, υπηρετεί τα συμφέροντα του συνόλου ή αυτά μιας μειοψηφίας κερδοσκόπων. Σε αυτή την ερώτηση πρέπει να απαντήσουμε. Για να υπηρετήσει το κράτος τα συμφέροντα του συνόλου πρέπει να το αποσπάσουμε από τον έλεγχο των τραπεζών, να το βάλουμε στην υπηρεσία του λαού και να του δώσουμε τα χρηματικά μέσα. Όλες οι διεκδικήσεις των εργαζόμενων και στον ιδιωτικό τομέα, όπως και του συνόλου του λαού, θα προσκρούουν στο νέο τοίχο του χρήματος, στον τοίχο των ελλειμμάτων! Οι εργαζόμενοι θα κινητοποιούνται για τα δικαιώματά τους, τις συντάξεις τους, τους μισθούς τους, την εργασία, τη δημοκρατία, αλλά κάθε ζήτημα θα καταλήγει στο ερώτημα: ποιος διευθύνει, στην υπηρεσία ποιων συμφερόντων;
Μαθαίνουμε πως στη Γαλλία γίνονται αγώνες σε εργοστάσια και επιχειρήσεις και μάλιστα τέτοιοι που υιοθετούν μορφές πάλης προχωρημένες, όπως ομηρία διευθυντών, συγκρούσεις με την αστυνομία, όπως για παράδειγμα στην Total κ.λπ. Πόσο διαδεδομένα είναι τέτοια φαινόμενα και η οργή των εργατών;
Όπως είπα προηγουμένως, αυτές οι πράξεις οργής, κατανοητές από τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινής γνώμης, εξέφρασαν το έντονο αίσθημα αδικίας που ένιωσαν οι εργαζόμενοι που πετιόνταν στο δρόμο, την ώρα που το χρήμα κυλούσε προς τις τράπεζες ή την Total. Όλη η δυσκολία ήταν να προχωρήσει ένα επίπεδο παραπάνω ο συντονισμός αυτών των αγώνων, ώστε να προσπαθήσουμε να χτίσουμε ένα ενιαίο κίνημα. Αυτό το επίπεδο βρίσκεται σε ημερήσια διάταξη και περνά μέσα από μια νέα πολιτικοποίηση του κόσμου της εργασίας.
Ποια είναι η τύχη της ενωτικής πρότασης για κοινή δράση των δυνάμεων της Αριστεράς για το ασφαλιστικό, τα 60 χρόνια κ.λπ.;
Ας το ομολογήσουμε: απογοητευτική. Αρχικά ούτε το Κομμουνιστικό Κόμμα ούτε το Σοσιαλιστικό Κόμμα θέλησαν να υπογράψουν οτιδήποτε μαζί μας. Επομένως, είναι δύσκολο να δημιουργήσεις πλαίσια συλλογικής δράσης βασικά για πολιτικούς λόγους.
Η πίεση της φιλελεύθερης Αριστεράς που, στο βάθος, δεν αμφισβητεί την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων, όπως και αυτή των συνδικαλιστικών ηγεσιών, που περιορίζονται στο να ζητούν διάλογο, βαραίνει πολύ και παραλύει.
«Απέναντι στις αστικές τάξεις που οργανώνονται, συζητούν και δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η απουσία ενός πραγματικού συντονισμού της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στην Ευρώπη είναι μια μεγάλη αδυναμία»
Τι κρίθηκε στις περιφερειακές εκλογές της Γαλλίας;
Το επίδικο αυτών των εκλογών ήταν να απαντήσουμε στην επίθεση της Δεξιάς και της κυβέρνησης και να αναδείξουμε τα αιτήματα και τα οράματα του κόσμου της εργασίας. Αναπτύξαμε μια πολιτική ενότητας προς το Κομμουνιστικό Κόμμα και τους συνεργαζόμενους με αυτό στο Μέτωπο της Αριστεράς, για κοινή δράση σε αυτή την κατεύθυνση. Αυτή η πολιτική μπόρεσε να εκφραστεί μόνο σε δύο περιοχές. Γενικά τα αποτελέσματά μας δεν είναι καλά, ενόψει μιας πολιτικής κατάστασης η εικόνα της οποίας, όπως έδειξαν αυτές οι εκλογές, είναι αντιφατική και χαρακτηρίζεται από έντονες αντιθέσεις. Αλλά η τάση στο βάθος είναι σίγουρα η άνοδος της δυσαρέσκειας και της αποκήρυξης των θεσμικών κομμάτων. Μια μεγάλη προσπάθεια πολιτικοποίησης και οργάνωσης βρίσκεται μπροστά μας.
