Ποιες αδυναμίες του ΣΥΡΙΖΑ (ξανά)ανέδειξαν οι πρόσφατες κινητοποιήσεις. Των Δημοσθένη Γεωργόπουλου και Έφης Κωτσάκη
Σε κείμενό μας στον Δρόμο (13/10/2012) για την πιο πρόσφατη –τότε– πανελλαδική απεργία ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ και τις κινητοποιήσεις κατά της επίσκεψης Μέρκελ, καταγράψαμε μια αίσθηση αποτυχίας και αδυναμίας τους – τόσο από άποψη αριθμού και παλμού των συμμετεχόντων, όσο κυρίως της σύνθεσής τους. Μια πρόχειρη εξέταση έδειχνε πως ο κινητοποιημένος κόσμος ήταν σχεδόν αποκλειστικά δημοσιοϋπαλληλικά μεσοστρώματα, μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας. Εντυπωσιακή ήταν η απουσία νέων, ανέργων και φτωχών. Υποστηρίξαμε τότε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ πρέπει να κατευθυνθεί με όλες τις δυνάμεις του στην προσπάθεια αυτόνομης οργάνωσης αυτών των στρωμάτων, των πιο ικανών να προσθέσουν ζωντάνια, πάθος, αριθμούς και προοπτική.
Πέρασαν σχεδόν πέντε μήνες από τότε. Στο μεταξύ σταθήκαμε μάρτυρες αρκετών επιπλέον «ξενέρωτων» γενικών στάσεων εργασίας, απεργιών και πορειών, όπου οι παραπάνω αδυναμίες επαναλαμβάνονταν με θρησκευτική επιμέλεια, με αποκορύφωμα την τελευταία στις 20/2/2013. Μετά από αρκετό καιρό αγωνιστικής απραξίας και το πρόσφατο κρεσέντο αντιλαϊκών μέτρων, θα περίμενε κανείς την Αθήνα να πλημμυρίσει από κόσμο και πάθος. Τίποτα τέτοιο δεν συνέβη: γίναμε μάρτυρες μιας καθαρά διεκπεραιωτικής «ξεπέτας». Ήταν τέτοια η γενική ατονία, που δεν χρειάστηκε η συχνά… απαραίτητη συνδρομή των μπαχαλάκηδων για τη γρήγορη διάλυσή της ώστε να μην πάρει επικίνδυνη τροπή.
Οι απεργίες και οι κινητοποιούμενοι
Όχι άλλες «γενικές απεργίες και κινητοποιήσεις», χρειαζόμαστε στοχευμένες απεργίες και συγκεντρώσεις, επίμονες και ψυχωμένες, εκεί που τα προβλήματα είναι εκρηκτικά και με προοπτική νίκης.
Τι κάνουμε; Δύο βασικές κατευθύνσεις βλέπουμε. Αρχίζουμε από τα προφανή: Φτάνουν πια οι ανά 2, 3 ή 6 μήνες επαναλαμβανόμενες γενικές απεργίες, που μόνο αποτέλεσμα έχουν να εξοικονομεί κάποια χρήματα ο κ. Στουρνάρας ή, ακόμα χειρότερο, να δικαιολογήσουν τη θέση τους ο κ. Παναγόπουλος και ο… της ΑΔΕΔΥ – πώς τον λένε; Απεργίες που απλά διαιωνίζουν τα συνδικαλιστικά λείψανα του ΠΑΣΟΚ και διευκολύνουν τις βόλτες του ΠΑΜΕ δεν μας χρειάζονται. Ούτε να τις προτείνουμε, ούτε να τις υποστηρίζουμε αν προταθούν από άλλους. Με καθαρά λόγια να εξηγήσουμε ότι μάλλον απογοήτευση και αποστράτευση προκαλούν, παρά κινητοποίηση, ελπίδα στο λαό και φόβο στις τρόικες.
Επειδή σαφώς δεν έχουν πραγματικό στόχο, αλλά απλά συμβολικό (και αυτόν υποτιθέμενο), να καταδείξουν τη λαϊκή αγανάκτηση, είναι προτιμότερο να αντικατασταθούν από πορείες και συγκεντρώσεις απογευματινές ή του Σαββατοκύριακου ή στοχευμένες π.χ. στην ΕΥΔΑΠ εναντίον της ιδιωτικοποίησής της. Ο μέσος άνθρωπος δεν αντέχει να χάσει σήμερα ούτε ένα μεροκάματο «στο γάμο του καραγκιόζη». Ας θυμηθούμε τους Αγανακτισμένους που κόντεψαν να ρίξουν τον Παπανδρέου με κινητοποιήσεις απογευματινές και κυριακάτικες.
Ως προς δε τις απεργίες καθεαυτές, να προσανατολισθούν όπου πράγματι υπάρχουν διακυβεύματα καθοριστικά, όπως η προσχηματική απόλυση δημοσίων υπαλλήλων. Να είναι πολύ πιο αποφασιστικές και διαρκείας με πολύ καλύτερη οριζόντια (και όχι από την ΑΔΕΔΥ ή ΓΣΕΕ ακόμα και αν τις καλύπτουν) προετοιμασία και οργάνωση. Τέλος, να στοχεύουν σε έστω και μερική νίκη (όπως μάλλον επιτυγχάνουν οι αγρότες). Οι συνεχείς αποτυχίες, οι σκόπιμα ανόητες απεργίες ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, σπρώχνουν το λαό στην απελπισία και το κίνημα στην παραίτηση.
Άνεργοι, φτωχοί και νεολαίοι
Εξετάσαμε δυνατότητες απεργιακής ιδίως κινητοποίησης των εργαζομένων, ουσιαστικά των δημοσίων υπαλλήλων, μια και στον ιδιωτικό τομέα με ανεργία πραγματική κοντά στο 35%, τέτοιες προφανώς δεν υπάρχουν. Όμως, υπάρχει ένα τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό: Οι άνεργοι, οι φτωχοί, οι νέοι: 450.000 οικογένειες δεν έχουν ούτε έναν εργαζόμενο, τουλάχιστον 1.500.000 είναι άνεργοι και μόνο 200.000 παίρνουν το ψοφοειδές επίδομα ανεργίας. Πού είναι αυτοί οι άνθρωποι; Γιατί δεν κατέβηκαν μαζικά στην πρόσφατη κινητοποίηση να πλημμυρίσουν την πόλη; Μα, γιατί τους ξεχάσαμε. Έχουμε κάτι συγκεκριμένο διακηρύξει γι’ αυτούς τους κατεστραμμένους ανθρώπους; Γιατί να ακολουθήσουν τις, σε τελική ανάλυση, αποπροσανατολιστικές εκδηλώσεις ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, αφού στο τέλος δεν τους αφορούν;
Προτείναμε1 να δημιουργηθούν αυτόνομες οργανώσεις ανέργων, ένας ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ανέργων, που να υπερ-εκπροσωπηθεί οργανωτικά με συγκεκριμένη ποσόστωση, ώστε να τους δώσει φωνή και να αντισταθμίσει την εν τοις πράγμασι υπερ-εκπροσώπηση μεσοστρωμάτων, μορφωμένων, δημοσίων υπαλλήλων και αντρών. Οι άνεργοι αντισταθμίζουν αυτές τις κατηγορίες μία προς μία: είναι συνήθως φτωχοί, λιγότερο μορφωμένοι, του ιδιωτικού τομέα και γυναίκες. Πιθανή αντίρρηση: οι άνεργοι δεν αποτελούν κοινωνική κατηγορία με συνοχή και διάρκεια, κόσμος πάει και έρχεται στις γραμμές τους. Δεν είναι έτσι: η πραγματική ανεργία του 35%, δεν θα πέσει κάτω από 12-10% (οπότε παύει να αποτελεί καθοριστικό πρόβλημα) ούτε σε 10 χρόνια. Τους ανθρώπους αυτούς, ιδίως τους νεότερους, η χώρα κινδυνεύει να τους χάσει για πάντα: την πιο δυναμική μερίδα τους στο εξωτερικό και πολλούς στα ψυχοφάρμακα, για πάντα στιγματισμένους από το βαρύ φορτίο της ανεργίας.
Μέτρα άμεσης ανακούφισης
Πρόσφατα ο Αλ. Τσίπρας συγκρότησε μια μη κομματική επιτροπή για τη μελέτη και αναθεώρηση των θεσμών – και καλά έκανε γιατί χρειάζεται. Αλλά πού είναι η αντίστοιχη προσπάθεια για τους ανέργους, ένα σαφώς σημαντικότερο πρόβλημα; Θα περιμένουμε την… ανάπτυξη για να λυθεί από μόνο του; Μα θα έχουν φύγει, παθητικοποιηθεί ή θα έχουν πάει στη Χρυσή Αυγή μέχρι τότε. Γιατί δεν αναζητούμε μέτρα άμεσης ανακούφισής τους; Ενδεικτικά, γιατί δεν προτείνουμε άμεσο φόρο στις τουριστικές επιχειρήσεις, που για πολλοστή φορά επιδοτούμε; Ο τουρισμός χτυπήθηκε λιγότερο και φέτος αναμένεται να πάει καλά. Παράλληλα οι τουριστικοί επιχειρηματίες ωφελούνται από τη μείωση του εργατικού κόστους, του οποίου ήταν βασικοί εισηγητές στην τρόικα. Ας τους δώσουμε, λοιπόν, την ευκαιρία να αξιοποιήσουν κοινωνικά επωφελώς τον αντεργατικό ζήλο τους. Γιατί δεν ζητάμε ένα νέο μικρό και προοδευτικά κλιμακούμενο φόρο σε μισθωτούς και επιχειρηματίες για να καλύψουμε μέρος -έστω- των άνω του 1.000.000 ακάλυπτων συμπατριωτών μας; Γιατί δεν θέτουμε επιτακτικά σε Ε.Ε.-Ευρωκοινοβούλιο την υποχρέωση να δημιουργήσει ένα ειδικό ταμείο στήριξης της μακροχρόνιας ανεργίας που στον ευρωπαϊκό Νότο γιγαντώνεται; Γιατί δεν διοργανώνουμε ειδικές συγκεντρώσεις, συζητήσεις κ.λπ. γι’ αυτούς και απ’ αυτούς τους ανθρώπους;
Οι πρόσφατες απεργίες, πορείες και δημοσκοπήσεις, έδειξαν πως αγγίξαμε τη στασιμότητα: πιθανόν οι δεδομένες δυνατότητες κινητοποίησης και υποστήριξής μας εξάντλησαν τα όριά τους: ας ανοιχτούμε σε εκείνες τις κατηγορίες ανθρώπων που αφέθηκαν στη μοίρα τους, που είτε θα τους χάσουμε με τον ένα ή άλλο τρόπο ή θα στραφούν και εναντίον μας προσεγγίζοντας τη Χρυσή Αυγή (μια εξέλιξη απολύτως επικίνδυνη) ή το ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ και λοιπούς αριστεριστικο-αναρχικούς χώρους (μία μη παραγωγική εξέλιξη).
(1) Στο προηγούμενο άρθρο μας
στον Δρόμο,
και στην Αυγή της 31/10/2012