Πλήρης υιοθεσία της Αλβανίας από τις ΗΠΑ
του Γιώργου Τζαφέρη
Οι σημαντικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών σε άλλα σημεία του πλανήτη και η όξυνση των ανταγωνισμών που αυτές τροφοδοτούν, έχουν θέσει τα Βαλκάνια σε δεύτερη μοίρα ενδιαφέροντος – τόσο από τα ΜΜΕ όσο και από τις εμπλεκόμενες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν συνεχίζονται, έστω σε χαμηλότερη ένταση, οι αψιμαχίες σε διπλωματικό επίπεδο αλλά και οι πολιτικές ανταγωνισμού και προετοιμασίας όλων των πλευρών για μια μελλοντική, πιο «σκληρή» αναμέτρηση. Η αλβανική πλευρά δείχνει να είναι η πιο κινητική, σταθερή στο ρόλο που έχει αναλάβει στην περιοχή με την εξουσιοδότηση των ΗΠΑ. Έτσι, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα ταξιδεύει σε δυτικές πρωτεύουσες αναζητώντας υποστηρικτές, δίνει συνεντεύξεις σε μεγάλες εφημερίδες, φωτογραφίζεται με τον γνωστό «υποκινητή γεωπολιτικών ανακατατάξεων» Τζ. Σόρος, εξοπλίζεται στρατιωτικά και παίρνει πολιτικές πρωτοβουλίες καθ’ υπόδειξη της προστάτιδας δύναμης.
Τη μεγαλύτερη πρόσφατη ένταση στην περιοχή προκάλεσε πάντως η ψήφιση του νόμου περί μειονοτήτων (104 υπέρ, 10 κατά, 1 αποχή) στην αλβανική βουλή. Το θέμα της ύπαρξης ή μη μειονοτήτων στις χώρες των Βαλκανίων, η αναγνώρισή τους και ό,τι αυτό συνεπάγεται εσωτερικά για κάθε μία, αλλά και στις μεταξύ τους σχέσεις, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο. Με την κίνηση αυτή, ο Ράμα νομιμοποίησε την ύπαρξη 9 μειονοτήτων εντός του εδάφους της Αλβανίας, αλλά ταυτόχρονα επέφερε διπλωματική σύγκρουση με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, κυρίως. Η Ελλάδα διαφώνησε με το περιεχόμενο του νόμου, και ο ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιάς αντάλλαξε έως και ειρωνικές δηλώσεις με υπουργούς της αλβανικής κυβέρνησης, αφήνοντας ανοιχτά όλα σχεδόν τα θέματα. Η δε Βουλγαρία απαίτησε για πρώτη φορά την αναγνώριση βουλγάρικης μειονότητας εντός Αλβανίας, και το πέτυχε – αφού απείλησε με βέτο στη διαδικασία ένταξης της Αλβανίας στην Ε.Ε. Από την πλευρά του ο Αλβανός πρωθυπουργός δήλωσε ότι μειώνεται η υπομονή του αλβανικού λαού απέναντι σε Γερμανία και Ε.Ε. σχετικά με την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων (κατηγορώντας Βρυξέλλες και Βερολίνο ότι δείχνουν προτίμηση σε αυτές με τη Σερβία).
Προτεκτοράτο με μεγαλοϊδεατικές βλέψεις
Ταυτόχρονα, ο Ράμα αποδέχτηκε το διορισμό ειδικού εισαγγελέα από… ομοσπονδιακό δικαστήριο των ΗΠΑ (πάντως αλβανικής καταγωγής!) για την καταπολέμηση της διαφθοράς και της εγκληματικότητας. Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του πρέσβη των ΗΠΑ στα Τίρανα, ότι «στην Αλβανία δρουν τέσσερις εγκληματικές φατρίες, που ελέγχονται από 20 οικογένειες και ασχολούνται με παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών, εμπορία ανθρώπων, εκβιασμούς, κλοπές αυτοκινήτων και ξέπλυμα χρήματος»… Σαν επιστέγασμα της υπακοής στις υπερατλαντικές εντολές ήρθε και η απελευθέρωση ενός Τούρκου ακαδημαϊκού, χαρακτηριζόμενου ως «γκιουλενιστή», την παράδοση του οποίου ζητούσε η Τουρκία.
Αμέσως μετά ο Ράμα, επισκεπτόμενος τον νέο πρωθυπουργό του Κοσόβου (και πρώην οπλαρχηγό του UCK) Ρ. Χαραντινάι, δήλωσε με άνεση ότι «δεν υπάρχει λόγος να υπάρχουν σύνορα μεταξύ των δύο χωρών, ειδικά σε μια εποχή ελεύθερης διακίνησης και ολοκληρώσεων όπως η ίδια η Ε.Ε.»! Εξήγγειλε δε κοινή συνεδρίαση των κυβερνήσεων Αλβανίας-Κοσόβου στις 24-26 Νοεμβρίου για να ληφθεί επισήμως η σχετική απόφαση, ενώ πρόσθεσε ότι θα μπορούσαν οι δύο χώρες να έχουν και «κοινή διπλωματική αντιπροσωπεία» σε διεθνείς οργανισμούς ώστε… να μειώσουν τα έξοδα των αποστολών! Η κατάσταση περιπλέχθηκε από την πιο μετρημένη στάση του προέδρου της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα στη συνάντησή του με τον Κοσοβάρο ομόλογό του Χασίμ Θάτσι (επίσης πρώην οπλαρχηγό του UCK) όταν ο δεύτερος κάλεσε δημόσια τους πολίτες του Κοσόβου να αιτηθούν αλβανική υπηκοότητα – αλλά και από την ανακοίνωση του Σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς ότι μέσα στον Οκτώβριο θα ξεκινήσει νέος γύρος διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση του Κοσόβου.
Όλα δείχνουν ότι εντός κάθε χώρας λειτουργούν πολλά και διαφορετικά πολιτικά κέντρα, δυστυχώς άπαντα στοιχημένα κάθε φορά πίσω από κάποια «προστάτιδα δύναμη» που μόνο την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια δεν επιδιώκει. Η αλβανική πλευρά δείχνει να βιάζεται και να θεωρεί τώρα την καλύτερη στιγμή να προωθήσει τα συμφέροντά της με τη στήριξη των ΗΠΑ – ακόμη κι αν χρειαστεί να πάρει κάποιες, προσωρινές έστω, αποστάσεις από τον πιστό σύμμαχο και φίλο Ερντογάν, που συνεχίζει να την εξοπλίζει στρατιωτικά. Τα Βαλκάνια είναι εδώ λοιπόν, το ίδιο περίπλοκα και, όπως πάντα, υποψήφια για ανατίναξη.
