Μια όχι τόσο γνωστή πτυχή του Μίκη Θεοδωράκη που κλείνει τα 85 χρόνια του.
Τούτες τις μέρες ο μουσικοσυνθέτης της Ρωμιοσύνης, ο Μίκης Θεοδωράκης συμπλήρωσε τα 85 χρόνια του και γράφτηκαν και ειπώθηκαν αρκετά για την ζωή του και το έργο του. Μια πλευρά, γνωστή σε όσους παρακολουθούν την διαδρομή του, είναι και η αγάπη του για το ποδόσφαιρο και η σχέση του με τους «λαϊκούς ήρωες» τους ποδοσφαιριστές, τους κορυφαίους ποδοσφαιριστές που έγραψαν και αυτοί ιστορία, με την στάση τους, το παράδειγμά τους, την πορεία τους. Ο Μίκης δεν είναι ένας απόκοσμος στοχαστής, που μακριά από τον κόσμο και τα προβλήματά του στοχάζεται και δημιουργεί. Μόνο κοντά στον κόσμο, μέσα στον κόσμο, μπόρεσε να εμπνευστεί και να δώσει μεγάλα έργα. Έτσι, και ο ίδιος συγκινείται με ό,τι ενθουσιάζει, εμπλέκει, παρακινεί τον κόσμο. Και το ποδόσφαιρο είχε και έχει αυτήν τη μαγεία σε όλες τις γωνιές της γης.
Θα αναφερθούμε σε δύο περιστατικά στα οποία ο Μίκης εκδήλωσε το μεγάλον του ενδιαφέρον για το ποδόσφαιρο. Σε μια συνάντηση που έκανε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών με τα πολιτικά κόμματα, το 1983, και συγκεκριμένα στη συνάντηση με το ΚΚΕ, ζητήθηκε από τον Μίκη να συμμετάσχει στη «Γιορτή του ποδοσφαιριστή», διοργανώνοντας συναυλία. Η πρόταση αυτή δεν προχώρησε τότε. Μετά από 20 χρόνια, το 2003, στον αγώνα της Εθνικής Ελλάδος με τη Β. Ιρλανδία στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, ο Μίκης παραβρέθηκε στο γήπεδο και εκεί ξανάγινε η ίδια πρόταση που την αποδέχτηκε με προθυμία. Η ιδέα της εκδήλωσης ήταν του Νίκου Μάλλιαρη, παλαίμαχου ποδοσφαιριστή και στελέχους του ΠΣΑΠ και συνδιοργανώθηκε με τη βοήθεια της κόρης του Μίκη, Μαργαρίτας. Στο ιδιαίτερα θετικό και φιλικό κλίμα της βραδιάς εκείνης ο Μίκης προχώρησε σε διάφορες «εκμυστηρεύσεις» όπως:
•«Δέκα χρονών παιδάκι, το 1935 στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς, όπου ζούσα τότε, είδα στην εφημερίδα, τη φωτογραφία του Ολυμπιακού με τους πέντε αδερφούς Ανδριανόπουλους και τους Βάζο, Συμεωνίδη και άλλους, να φορούν την κόκκινη φανέλα. Από τότες έγινα Ολυμπιακός».
• Έχω παρατηρήσει ότι όλα μπορείς να τ’ αλλάξεις. Και κόμματα έχω αλλάξει και πολλά έχω αλλάξει και με κατηγορούν γι’ αυτό. Αλλά τον Ολυμπιακό δεν τον αλλάζω. Εδώ μένω πιστός».
• Μετά το 2004 ο Μίκης άρχισε να δηλώνει ότι «παλιά ήταν Ολυμπιακός, τώρα είμαι εθνική Ελλάδος».
• «Ο Ελληνικός λαός ζει με το ποδόσφαιρο. Η ομάδα είναι ιδανικό, ένα όραμα, είναι η πίστη του. Οι ποδοσφαιριστές είναι είδωλα συνδεδεμένα πολύ με τα όνειρα και τα ιδανικά του. Είναι σαν τους ήρωες του ’21, σαν τον Καραϊσκάκη».
• «Στη Μακρόνησο, στη σκηνή μας, ήμασταν μοιρασμένοι Ολυμπιακοί-Παναθηναϊκοί και όμως παλεύαμε για τα ιδανικά μας. Άλλο το ποδόσφαιρο και οι ποδοσφαιριστές. Για μας ήταν κάτι μυθοποιημένο».
• «Το ποδόσφαιρο σήμερα δεν είναι ερασιτεχνικό, αλλά παρ’ όλα αυτά οι ποδοσφαιριστές σήμερα παραμένουν μυθοποιημένα πρόσωπα μέσα στο λαό και τη νεολαία».
• «Χωριστήκαμε στη γειτονιά αμέσως σε Ολυμπιακούς, Παοκτζήδες, Αεκτζήδες. Οι Παναθηναϊκοί ήταν σπασίκλες. Καθόντουσαν στα μπροστινά θρανία, ενώ εμείς καθόμασταν πίσω, οι Ολυμπιακοί».
• «Οι μεγάλοι παίκτες μυθοποιήθηκαν μέσα μας. Η ομάδα ήταν μία πίστη, ένα όραμα. Εμείς ήμασταν ερωτευμένοι μ’ αυτούς».
• «Υποτιμούν το ποδόσφαιρο, ενώ είναι η βάση σε μία κοινωνία. Πρώτα παίζεις μπάλα και επιλέγεις ομάδα και μετά γίνεσαι γιατρός, δικηγόρος ή αποκτάς κάποιο επάγγελμα ή και κόμμα.
• «Εγώ είχα δύο κακά Ήμουν και ποδοσφαιρόφιλος και αριστερός».
Οι διεθνείς που παρέστησαν
Μανωλάς, Τσιάρτας, Κωφίδης, Χατζηπαναγής, Καραταϊδης, Καρεμπέ, Σαργκάνης, Τζόρτζεβιτς, Νικοπολίδης, Αποστολάκης, Δομάζος, Παπαιωάννου, Καμάρας, Καψής, Χριστίδης, Νεστορίδης, Σταματιάδης, Σκευοφυλαξ, Ανδριανόπουλος, Δαρίβας, Κοτρίδης, Ρωσίδης Υφαντής Σκρέκης, Δέδες, Ιωσιφίδης, Λυνοξυλάκης, Λουκανίδης Πανάκης, Ρότσα, Αντωνιάδης, Οικονομόπουλος, Θεοφάνης.
Το δώρο των διεθνών
Η μπάλα με τις υπογραφές τους που έστειλαν οι διεθνείς ποδοσφαιριστές μας πριν από τον τελικό αγώνα, του Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 2004, στην Πορτογαλία, με την αφιέρωση στον «εθνικό μας» Μίκη. Και ο Μίκης τους απάντησε: Σας ευχαριστώ για τις χαιρετιστήριες υπογραφές σας, που μου πρόσφεραν μεγάλη χαρά και συγκίνηση… Το ξέρετε ότι η σκέψη όλων μας είναι κοντά σας. Η σκέψη, η αγάπη και οι ευχές όλων των Ελλήνων. Στον αυριανό αγώνα όλοι καταλαβαίνουμε ότι επωμίζεστε ένα τεράστιο βάρος. Είμαστε, όμως, βέβαιοι ότι όπως κάνατε ώς τώρα, θα μπορέσετε από αρνητικό να το μετετρέψετε σε θετικό και να θριαμβεύσετε.Είστε ικανοί. Πιστέψτε στον εαυτό σας, όπως όλοι μας πιστεύουμε σε σας. Με την αγάπη μου για όλους και για τον προπονητή σας».
Ο Μίκης μας
Οι απόψεις και οι πρωτοβουλίες του Μίκη Θεοδωράκη σε καλλιτεχνικό, πολιτισμικό, πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο εδώ και μισό αιώνα εκφράζουν και συγχρόνως εμπνέουν τη μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων και βρίσκουν μεγάλη απήχηση στην παγκόσμια κοινότητα. Η παρορμητικότητα και η απλοχεριά που έδειξε στο έργο του, του ανταποδίδεται από τον λαό που τον αγάπησε καιτου συγχωρεί τα όποια λάθη, στέκεται στη θετική πλευρά και στο μεγαλείο του έργου του. Αναγνωρίζει στο πρόσωπό του ένα μεγάλο καλλιτέχνη που νοιάστηκε και εμπνεύστηκε από τους αγώνες και τα πάθη του λαού και του τόπου. Το φαινόμενο Μίκης Θεοδωράκης είναι ίσως το μοναδικής μεγάλης διάστασης κεφαλόβρυσο που μας δροσίζει με τα γάργαρα νερά του, σε εποχές πνευματικής και κοινωνικής ξηρασίας. Ο στρατευμένος καλλιτέχνης Μίκης, ο κομμουνιστής Μίκης, ο Έλληνας Μίκης, ο πολίτης Μίκης και κυρίως ο παγκόσμιος Μίκης μάς έμαθε να αποζητάμε και να διεκδικούμε το όλον.
Ο Μίκης, στην πολυτάραχη και συναρπαστική ζωή του, ακατάπαυστα δημιουργεί, παρεμβαίνει και διεκδικεί το όλον, το πλήρες, το ακατόρθωτο, την απόλυτη έκφραση ελευθερίας. Αναζητά για τον εαυτό του και τους λαούς την απόλυτη κοινωνική δικαιοσύνη, τις απόλυτες ρίξεις με τη μίζερη καθημερινότητα και κυρίως επιδιώκει συγχρόνως τις ρήξεις και τις συνθέσεις. Η καθημερινή του ζωή είναι μία πάλη ανάμεσα στο παλιό και στο νέο. Μία σύγκρουση με το λαϊκίστικο για την ανάδειξη του λαϊκού. Και κυρίως ακατάπαυστη μάχη με τους όποιους ανάξιους και ευτελείς παραγοντίσκους που διαχειρίζονται την κάθε εξουσία στα περιορισμένα όρια του «εγώ» τους. Ο Μίκης μπήκε μπροστάρης σε πολλές μάχες μένοντας μόνος τις περισσότερες φορές και αναπόφευκτα ευάλωτος.
Nίκος Μάλλιαρης
