Αντιγράφω, διορθώνοντας ελαφρώς την αυτόματη μετάφραση, απόσπασμα από ανάρτηση της Ιταλίδας συγγραφέως Guendalina Middei (Professor X στα social media):
«Είμαστε όλοι τρελοί; Εδώ ζούμε την απόλυτη τρέλα!
Χθες διάβασα την είδηση για έναν εκπαιδευτικό που αποφάσισε να απαλλάξει από τη μελέτη της Θείας Κωμωδίας δύο μαθητές μη χριστιανικής πίστης. Προφανώς ο Δάντης, ο μεγαλύτερος ποιητής στον κόσμο, έχει κριθεί “προσβλητικός”. Και όχι, δεν συνέβη στην Αμερική, αλλά σε σχολείο στο Τρεβίζο.
Αναρωτιέμαι λοιπόν: Έχει διαβάσει ποτέ αυτός ο δάσκαλος Δάντη; Γιατί στη Θεία Κωμωδία υπάρχουν τα πάντα: υπάρχει αγάπη, λύτρωση, πάθος, πολιτική χωρίς φίλτρα, διότι ο Δάντης δεν χαριζόταν σε κανέναν, είτε ήταν βασιλιάς, ιερέας ή αξιωματούχος της εκκλησίας!
Και ναι, στη μέση του ταξιδιού της ζωής μας, μας αρέσει ο Δάντης και νιώθουμε αβέβαιοι, χαμένοι σε ένα “σκοτεινό δάσος” και περιμένουμε έναν Βιργίλιο να μας βοηθήσει να δούμε το φως.
Θα μπορούσα να σας πω ότι κανένας ποιητής δεν είχε τόσο πλούσια και πολύπλοκη φαντασία. Και ότι η γλώσσα μας δεν θα υπήρχε χωρίς τον Δάντη.
Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα!
Το θέμα είναι τι καταλαβαίνει ένας εκπαιδευτικός με την έννοια σχολείο και εκπαίδευση.
Διότι μπορείς να διαβάσεις τη Βίβλο χωρίς να είσαι Χριστιανός, μπορείς να διαβάσεις Μαρξ χωρίς να είσαι κομμουνιστής, μπορείς να διαβάσεις Bhagavadgita χωρίς να είσαι Βουδιστής.
Γιατί από αυτή τη σύγκριση γεννιέται ένα υπέροχο πράγμα που λέγεται κριτική σκέψη. Και αυτό πρέπει να μας μαθαίνει το σχολείο! Να βρεθούμε αντιμέτωποι με ιδέες που μας ταράζουν, μας ταρακουνάνε, που φέρνουν αναστάτωση στην ψυχή μας!
…Οι άνθρωποι δεν ξέρουν πια πώς να κάνουν διάλογο επειδή δεν είναι ικανοί να αντιμετωπίσουν τον εαυτό τους εξαρχής! Στην εποχή των influencers όπου όλοι ακολουθούν, μιμούνται, μοιράζονται, αλλά δεν αναζητούν απαντήσεις, δεν εκλογικεύουν, δεν συζητούν, η αντιπαράθεση δεν είναι πλέον στη μόδα!
Οπότε ναι είναι πραγματικά η περίπτωση όπου πρέπει να το πούμε και να το φωνάξουμε δυνατά: Ας επιστρέψουμε στην ανάγνωση Δάντη! Για να διευρύνουμε το μυαλό μας! Γιατί έχουμε πάρα πολλά μικρόμυαλα, γεμάτα αλαζονεία!»
Η φιλόλογος Σοφία Κατάρα, απ’ όπου «έκλεψα» την ανάρτηση, σημειώνει εύστοχα:
«…“Στα χρόνια τα δικά μας, τα σακάτικα” ακόμη “είθισται να δολοφονούν τους ποιητάς”, καθώς ο μέγιστος Δάντης θεωρήθηκε, άκουσον άκουσον, προσβλητικό ανάγνωσμα για δύο μη χριστιανούς μαθητές, οι οποίοι και πήραν απαλλαγή από το μάθημα. Απαλλαγή από τι; Από την ευκαιρία να γνωρίσουν ένα από τα μεγαλύτερα μυαλά τους ανθρωπότητας; Να συνδιαλλαγούν με απόψεις έξω ίσως από τα στενά όρια της κουλτούρας τους, αλλά πλούσιες σε νοήματα και αξίες; Ποιος απαγόρευσε ποτέ το διάβασμα “ακατάλληλων βιβλίων”; Η απάντηση είναι γνωστή… Στη χορεία των “προσβλητικών” ποιητών μετά τον Όμηρο, που δήθεν προάγει τον πόλεμο και την… τοξική αρρενωπότητα ακολουθεί κι ο Δάντης, γιατί… παραείναι χριστιανός! Και μετά αναρωτιόμαστε πού πήγε ο διάλογος και η κριτική σκέψη…»
Σε εποχές «πολιτικής ορθότητας» και ψευδεπίγραφου «δικαιωματισμού» είναι απίστευτα τα όσα συμβαίνουν. Αυτό που συνέβη με τον Δάντη ίσως να μοιάζει πολύ μικρό αλλά είναι δείγμα της εποχής που έρχεται ταχέως, αν δεν είναι ήδη εδώ.
Πριν λίγο καιρό σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα επισκεφθήκαμε τον Άγιο Νικόλαο Ραγκαβά στην Πλάκα για να δούμε μεταξύ άλλων την «καμπάνα της ελευθερίας» που σήμανε όταν έφυγε η τουρκική φρουρά από την Ακρόπολη μετά την Επανάσταση του ’21, αλλά και στις 12 Οκτωβρίου του 1944 όταν οι Ναζί έφυγαν και απελευθερώθηκε η Αθήνα.
Ένα κορίτσι έμεινε απέξω. Απόρησα και τη ρώτησα αν της συμβαίνει κάτι.
«Είμαι Δωδεκαθεΐστρια και δεν μπαίνω σε εκκλησίες» μου απάντησε.
Μάταια προσπάθησα να την πείσω ότι το να γνωρίζουμε διάφορες θρησκείες, να επισκεπτόμαστε ναούς κ.λπ. είναι κομμάτι (και) της Ιστορίας (και) του Πολιτισμού.
Ο φανατισμός μπορεί να πάρει πολλά πρόσωπα κι όλα είναι καταστροφικά.
Πράγματι η κριτική σκέψη είναι όλο και πιο απούσα. Και φοβόμαστε μην τυχόν και μας «μολύνει» η κάθε αντίθετη άποψη.
Και τελικά εν ονόματι της ελευθερίας το μόνο δικαίωμα που τελικά υπερασπιζόμαστε είναι αυτό της άγνοιας…
