Σκέψεις με αφορμή τις βομβιστικές επιθέσεις στην Άγκυρα, και μια δίκη κατά του Ελληνικού Δημοσίου
Τον Ιούνιο του 1996 στο 4ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, ολοκληρώνοντας την ομιλία του, τόνισε ότι το ιστορικό -ήδη από τα χρόνια πριν τη δικτατορία- σύνθημα του Ανδρέα Παπανδρέου, Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες, πρέπει να βρει τη σύγχρονη προέκτασή του που την προσδιόρισε ως εξής: Η Ελλάδα θα ανήκει στους Έλληνες, όταν η Ανατολική Μεσόγειος ανήκει στους λαούς της. Επρόκειτο για μια στρατηγική περιφερειακού διεθνισμού, όπως χαρακτηριστικά κωδικοποιούνταν σε αγωνιστικά τμήματα του πάλαι ποτέ Κινήματος, εκδηλώνοντας πρωτοβουλίες αντιιμπεριαλιστικής-διεθνιστικής αλληλεγγύης στους λαούς της Αν. Μεσογείου και ειδικότερα στον κουρδικό λαό, την περίοδο 1985-1998. Η παράδοση του Οτζαλάν στους διώκτες του (Φεβρουάριος 1999) με την ενεργό συμμετοχή της κυβέρνησης Σημίτη, οριστικοποίησε το ήδη δρομολογημένο διαζύγιο των συγκεκριμένων αγωνιστικών τμημάτων του ΠΑΣΟΚ, ειδικότερα της ομάδας των «Ιταλών» με το ΠΑΣΟΚ εκείνη την περίοδο, λειτουργώντας ως καταλυτικό γεγονός.
Ο τουρκικός κοινωνικός σχηματισμός βρίσκεται σε μεγάλη κινητικότητα, σ’ ένα δημοκρατικό αδιέξοδο. Οι δύο επικρατούσες και ανταγωνιστικά εμφανιζόμενες ιδεολογίες του, ισλάμ και κεμαλισμός, είναι βαθύτατα αντιδημοκρατικές, παγιώνοντας και αναπαράγοντας τα χαρακτηριστικά της τουρκικής άρχουσας τάξης: εκείνο του υποϊμπεριαλιστικού σταθμού στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και εκείνο της εγγενούς επεκτατικής περιφερειακής δύναμης. Για τα ζητήματα αυτά έχει ενδιαφέρον η αντιπαράθεση του αφετηριακού ΠΑΣΟΚ με το ΚΚΕ, όπως προκύπτει από τον γραπτό μεταξύ τους διάλογο, μέσα από τα κείμενα των Θέσεων της Κ.Ε. του ΚΚΕ για το 10ο Συνέδριο και τη σχετική απάντηση όπως περιλαμβάνεται στο παράρτημα της 2ης Συνόδου Κ.Ε. ΠΑΣΟΚ (Εθνική Λαϊκή Ενότητα, Φεβρουάριος 1978).
Η ελληνική Αριστερά και η διεθνιστική αλληλεγγύη
Τα συλλογικά πολιτικά υποκείμενα εκδημοκρατισμού της Τουρκίας, όπως το κουρδικό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα και η τουρκική Αριστερά, βρίσκονται δεκαετίες σε διωγμό και καταστολή. Τμήματα της ελληνικής Αριστεράς αδυνατούσαν να δουν τη ρατσιστική και μιλιταριστική φύση του κεμαλισμού, να εκδηλώσουν τη διεθνιστική αλληλεγγύη τους προς τον κουρδικό λαό, υποβαθμίζοντας, ή ακόμα και αρνούμενα, το δικαίωμα στη μνήμη αυτοχθόνων λαών στην περιοχή της Μικράς Ασίας, για να μη γίνει λόγος για την υποστήριξη μεταποικιακών σχεδίων τύπου Ανάν, ως βάσεων επίλυσης του Κυπριακού.
Χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της αντίληψης είναι το σημερινό δίδυμο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας. Άλλο ενδεικτικό δείγμα της ιδεολογικής εχθρότητας του συγκεκριμένου χώρου, ήταν η γραφειοκρατική αποτροπή της συζήτησης σχετικών τροπολογιών που αφορούσαν ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου στο ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ (Ιούλιος 2013), μολονότι αποτελούσαν τμήματα των δημοσιοποιημένων κειμένων του προσυνεδριακού διαλόγου. Ανάλογη τύχη είχε και η προσθήκη μας (ως Νέος Αγωνιστής) για τη φύση και τα χαρακτηριστικά της Ε.Ε.
Για την ελληνική Δεξιά ούτε λόγος να γίνεται. Ήταν πολύ μακριά από σχετικούς προβληματισμούς. Η ιστορική της καθυστέρηση ανάγεται στον μετεμφυλιακό εγκλωβισμό των δογμάτων της εθνικοφροσύνης-αμερικανοσύνης, που μετά τη μεταπολίτευση συμπληρώθηκε από τον ευρωπαϊσμό και την τελευταία 25ετία από τον ευρωμονόδρομο. Στη γραμμή του ευρωμονοδρόμου πορεύθηκε βέβαια μαζί με το ΠΑΣΟΚ, σταδιακά από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 και με έντονη επιτάχυνση από τα μέσα της δεκαετίας του ’90.
Αν δεν λυθεί το τουρκικό πρόβλημα, μέσα από τον βαθύ εκδημοκρατισμό του τουρκικού κράτους, αν δεν απελευθερωθεί η τουρκική κοινωνία από βαθιά αντιδραστικές ιδεολογίες, δεν θα μπορέσει να υπάρξει ομαλότητα και ειρήνη στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Γι’ αυτό, όλοι οι προοδευτικοί άνθρωποι οφείλουν να σταθούν αλληλέγγυοι στα τμήματα του τουρκικού και κουρδικού λαού που μάχονται ενάντια τόσο στο τουρκικό ισλάμ, όσο και στον κεμαλισμό. Ειδικά το κουρδικό κίνημα είναι φορέας εκδημοκρατισμού, νεωτερικότητας και προόδου στην Ανατολική Μεσόγειο, γι’ αυτό και οι αντιδραστικές δυνάμεις στην περιοχή επιδιώκουν τη συντριβή του. Η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στους λαούς της Ανατολικής Μεσογείου (περιλαμβανομένων των λαών της Βαλκανικής) και στους λαούς της Λατινικής Αμερικής, είναι η απουσία ενός ανεπτυγμένου περιφερειακού διεθνισμού. Όσο αυτός απουσιάζει, οι λαοί της Ανατολικής Μεσογείου θα είναι εύκολα εκβιάσιμοι στόχοι και θύματα του ιμπεριαλισμού, είτε αυτός λαμβάνει τη μορφή μνημονιακών κοινωνικών καταστροφών είτε «ανθρωπιστικών» στρατιωτικών επεμβάσεων είτε εθνικών αντιπαραθέσεων είτε υποστήριξης ομάδων ισλαμικού φονταμενταλισμού κ.λπ.
Αυτές τις λίγες σκέψεις σας μεταφέρω, με αφορμή τις βομβιστικές επιθέσεις στην Άγκυρα ενάντια στη συγκέντρωση ειρήνης που διοργάνωσε το φιλοκουρδικό κόμμα και άλλες οργανώσεις και συλλογικότητες, αλλά και την εκδίκαση της αποζημιωτικής αγωγής του Οτζαλάν κατά του Ελληνικού Δημοσίου που συζητείται στις 9/11/15 ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών.