Ένας χρόνος από το θάνατο του Γιάννη Μπανιά. Του Στράτου Κερσανίδη
«Κάτω από το φως των τελευταίων εξελίξεων η ανάγκη μιας διαφορετικής πορείας και το αίτημα της ανασύνθεσης της Αριστεράς σε νέες βάσεις, παραμένουν εξαιρετικά επίκαιρα ζητήματα», έγραφε ο Γιάννης Μπανιάς το 1995 σε άρθρο του στο περιοδικό Άλφα.
Η ανασύνθεση της Aριστεράς, η ενότητα του κατακερματισμένου αυτού πολιτικού χώρου ήταν το όραμα το οποίο ακολούθησε με συνέπεια σε ολόκληρη την πολιτική του διαδρομή μέχρι τον απρόσμενο θάνατό του στις 29 Μαρτίου 2012.
Τέκνο των μεγάλων αγώνων του λαού μας από τα φοιτητικά του χρόνια, όταν εντάχθηκε στο ενιαίο τότε ΚΚΕ, όταν συμμετείχε στους φοιτητικούς και δημοκρατικούς αγώνες του 114 και του 15%, μέσα από τις γραμμές της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, τον αντιδικτατορικό αγώνα με τον Ρήγα Φεραίο, τις φυλακές και την εξορία, την ένταξή του στο ΚΚΕ εσωτερικού, του οποίου εξελέγη γενικός γραμματέας το 1982, τότε που υπερασπίστηκε με πάθος τον αριστερό ευρωκομουνισμό και γι’ αυτό υπονομεύτηκε και λοιδωρήθηκε. Ήταν τότε που έδωσε με την πλειοψηφία του κόμματος τον μεγάλο αγώνα, εναντίον της δεξιάς τάσης, για τη διατήρηση του «Κ» στον τίτλο του κόμματος, που όπως απέδειξε η Ιστορία δεν ήταν ένας αγώνας για ένα πουκάμισο αδειανό, ούτε κάποια παλαιοκομμουνιστική ιδεοληψία. Αλλά ήταν ένας αγώνας με πολιτικό περιεχόμενο και ουσία και έπρεπε να περάσουν πολλά χρόνια για να δικαιωθεί. Και μετά τη διάσπαση του κόμματος το 1987, συνέχισε τον αγώνα μέσα από το ΚΚΕ εσωτερικού-Ανανεωτική Αριστερά και την ΑΚΟΑ στη συνέχεια, ως μοναχικός καβαλάρης, ως ένας σύγχρονος Δον Κιχώτης, αυτός μαζί με τους λιγοστούς πλέον συντρόφους και συντρόφισσές του.
Όμως δεν υπέστειλε ούτε στιγμή τη σημαία του κομμουνιστικού ιδεώδους, του σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία, της ανασύνθεσης και της ενότητας της Αριστεράς.
Ο Γιάννης Μπανιάς υπήρξε ένας άνθρωπος συνεπής και ανιδιοτελής, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του στο εργατικό και το κομμουνιστικό κίνημα και ο οποίος είχε πάντοτε ανοιχτές τις κεραίες του στο νέο, έτσι ώστε έγκαιρα αντιλήφθηκε τη δύναμη και την προοπτική των νέων κοινωνικών κινημάτων. Έτσι βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στις γραμμές του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ, ήταν παρών στις μεγάλες στιγμές αυτού του παγκόσμιου πολύχρωμου κινήματος στη Γένοβα, τη Φλωρεντία, τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα. Πίστευε στα κινήματα, στην αυτοοργάνωση και την αυτοδιάθεση των ανθρώπων και υποστήριζε με πάθος πως οι κομμουνιστές και το κόμμα έχουν πολλά να διδαχτούν από αυτά.
Αλλά ούτε στιγμή δεν σταμάτησε να τον τρώει το σαράκι της ενότητας της Αριστεράς. Κι όταν, με οδηγό την εμπειρία τού Φόρουμ, θεώρησε πως ήρθε η κατάλληλη στιγμή, ίδρυσε μαζί με συντρόφους από άλλες δυνάμεις της Αριστεράς τον Χώρο Διαλόγου και Κοινής Δράσης.
Με επιμονή, με προσήλωση, με πείσμα, με πάθος και με πίστη πως αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος, υπήρξε αυτός που μαζί με άλλους ρομαντικούς πιονιέρους συνέλαβαν την ιδέα του ΣΥΡΙΖΑ. Και αγωνίστηκε για τη δημιουργία, το στέριωμα και την ανάπτυξη του ενωτικού μας εγχειρήματος από την πρώτη στιγμή. Ο Γιάννης Μπανιάς και η ΑΚΟΑ υπήρξαν η συγκολλητική ύλη του δύσκολου και τόσο ελπιδοφόρου εγχειρήματος για το οποίο όλοι και όλες είμαστε σήμερα υπερήφανοι. Και σε στιγμές δύσκολες, που όλοι θυμόμαστε, ο σύντροφος Γιάννης ήταν εκεί, δεν σταμάτησε ούτε στιγμή να πιστεύει πως ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν η μοναδική ελπίδα για την Αριστερά. Και όταν ήρθε η δικαίωση, όταν το περασμένο καλοκαίρι ο ελληνικός λαός του έδωσε μία μεγάλη εκλογική νίκη, ο Γιάννης δεν ήταν εδώ για να χαρεί. Επειδή η ζωή είναι άδικη και δεν του χάρισε ακόμη μερικούς μήνες για να νιώσει την ανθρώπινη ικανοποίηση πως ο αγώνας του και ο αγώνας των συντρόφων του, δεν πήγε χαμένος.
Ο Γιάνης Μπανιάς ήταν αγωνιστής αλλά και ένας πολύ ευγενής και τρυφερός άνθρωπος. Υπήρξε πολιτικό όν αλλά όχι άνθρωπος μονοδιάστατος. Αγαπούσε τη ζωή, τιμούσε τους φίλους του, ποτέ δεν έλεγε «όχι» σε ένα ποτήρι κρασί και σε μια καλή παρέα. Διάβαζε πολύ και διάβαζε τα πάντα, αγαπούσε την τζαζ, την κλασική μουσική και τους σκοπούς του τόπου του, τα ηπειρώτικα, λάτρευε τα ταξίδια. Παρακολουθούσε κινηματογράφο αλλά και αγώνες μπάσκετ και κλασικού αθλητισμού.
Από τους Μελισσουργούς της Άρτας, όπου γεννήθηκε το 1939, στους μεγάλους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες, παρών στις διαδηλώσεις και τις πορείες ακόμη κι όταν τα χημικά έπεφταν βροχή, μέχρι τη Βουλή όταν στις εκλογές του 2007 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας.
Ασυμβίβαστος, μαχητής, οραματιστής και ανιδιοτελής, «μπήκε στο κίνημα με περιουσία και πέθανε φτωχός», όπως έγραψε σε κείμενό του ο Γιάννης Αλμπάνης.
Ο Γιάννης Μπανιάς υπήρξε και παρέμεινε κομμουνιστής. Συνδύασε το μαρξισμό με τα νέα κοινωνικά κινήματα, διδάχτηκε και μας δίδαξε. Διέθετε το χάρισμα της σύνθεσης των απόψεων επειδή ήξερε να ακούει και όχι μόνον να μιλά. Όταν χρειαζόταν δεν δίσταζε να συγκρουστεί, αλλά πάντοτε μέσα σε ένα πνεύμα συντροφικότητας και σεβασμού της διαφορετικής άποψης.
Μέλος της γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και συντονιστής της, πέθανε στα 73 του χρόνια.
