Η επικράτηση του Τουφάν Ερχιουρμάν στις παράνομες λεγόμενες εκλογές στην κατεχόμενη Κύπρο, της περασμένης Κυριακής, έχει προκαλέσει συζητήσεις, υπερβολικές αντιδράσεις και δημιουργήθηκαν και ψευδαισθήσεις. Οι ψευδοεκλογές διεξήχθησαν υπό τον άγρυπνο βλέμμα της Άγκυρας, που ασκεί ένα ασφυκτικό έλεγχο στα κατεχόμενα, η οποία ναι μεν έδειξε να ευνοεί παραμονή του Τατάρ στην ηγεσία του κατοχικού καθεστώτος, ωστόσο, ήταν και είναι έτοιμη να ανεχτεί τον Ερχιουρμάν.
Ο Τουφάν Ερχιουρμάν, είναι ηγέτης του «αριστερού» Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ), το πάλαι ποτέ αδελφό κόμμα του ΑΚΕΛ, από το οποίο τα τελευταία χρόνια κρατά αποστάσεις, λοξοκοιτώντας προς την Άγκυρα. Ο Ερχιουρμάν προφανώς και γνωρίζει τα όρια του, σε σχέση με την άσκηση πολιτικής, κυρίως στο Κυπριακό. Θα αφεθεί, ενδεχομένως, από την Άγκυρα να λειτουργήσει σε επίπεδο ρητορικής με τις γνωστές θέσεις του, θεωρώντας πως αυτό θα εξυπηρετήσει την τακτική της κατοχικής δύναμης, όχι μόνο αναφορικά με το Κυπριακό αλλά σε σχέση και με άλλα γεωπολιτικά ζητήματα. Την τακτική της δήθεν ήρεμης και… συναινετικής δύναμης. Ο νέος ηγέτης της κατοχικής δύναμης προφανώς και θα χρησιμοποιηθεί από την Άγκυρα ως η… καλή βιτρίνα για να δώσει η Άγκυρα διαπιστευτήρια στην Ε.Ε.
Τα δεδομένα με τις ψευδοεκλογές
Αξιολογώντας το αποτέλεσμα των ψευδοεκλογών, θα πρέπει να καταγραφούν μια σειρά από δεδομένα, που διαμορφώνονται, την επόμενη ημέρα.
Πρώτο, θα πρέπει να απαντηθεί το εξής ερώτημα: Είναι καλύτερος ο Ερχιουρμάν από τον Τατάρ; Είναι. Είναι καλύτερος από τον Ακιντζί; Όχι.
Δεύτερον, θα μπορέσει να αλλάξει την τουρκική πολιτική στο Κυπριακό; Όχι, εκτός κι εάν το θέλει η Άγκυρα. Και είναι προφανές πως η Τουρκία δεν έχει δώσει τέτοιες ενδείξεις. Σημειώνεται συναφώς ότι στάλθηκαν δυο μηνύματα τις τελευταίες ημέρες από την Τουρκία σε σχέση με την ακολουθούμενη πολιτική στο Κυπριακό: 1. Η πρόσφατη απόφαση / ψήφισμα από τη ψευδοβουλή για λύση δυο κρατών. 2. Η κυριακάτικη δήλωση του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, λίγες ώρες πριν κλείσουν οι κάλπες, πως τα δυο κράτη είναι «η μόνη ρεαλιστική λύση στο Κυπριακό». Και οι δυο συνιστούσαν σαφές μήνυμα πως η τουρκική πολιτική δεν αλλάζει.
Ο Τουφάν Ερχιουρμάν δεν είναι προφανώς Τατάρ, ο οποίος αγωνιούσε μήπως και δεν απαγγείλει σωστά όλα όσα η Άγκυρα του έστελνε εγγράφως για να λέει σε συναντήσεις και δημόσια. Ο Τατάρ έχασε όχι μόνο για τις πολιτικές του, αλλά και για τις ικανότητές του στη διαχείριση. Κι αυτό ήταν γνωστό στην Άγκυρα, πλην όμως δεν τους ενοχλούσε καθώς δεν επηρέαζε τις πολιτικές της.
Ο Τουφάν Ερχιουρμάν κέρδισε, παρά το γεγονός ότι η Άγκυρα προτιμούσε τον Τατάρ, χωρίς όμως να καίγεται για την επιλογή του. Κέρδισε επειδή οι ψηφοφόροι, Τουρκοκύπριοι και έποικοι (που είχαν καθοριστικό ρόλο), ψήφισαν κατά της ακρίβειας και της διαφθοράς. Τον Ερχιουρμάν στήριξαν και ως αντίδραση στην προσπάθεια της Τουρκίας για ισλαμοποίηση των κατεχομένων. Εξ ου και η αντίδραση στην μαντίλα, που εκφράσθηκε ακόμη και από τη σύζυγο του σιωπηλού επί του θέματος, Τατάρ. Τον νικητή στήριξαν και ψηφοφόροι των κομμάτων που συγκροτούν τον «κυβερνητικό» συνασπισμό της δεξιάς.
Είναι σαφές πως είναι η Τουρκία, που αποφασίζει στα κατεχόμενα. Αυτό το γνωρίζει ο Ερχιουρμάν, ο οποίος και έχει αποδεχθεί αυτή την πραγματικότητα. Υπήρξαν δε επί τούτου συνεννοήσεις Άγκυρας και Ερχιουρμάν προ της ψηφοφορίας της 19ης Οκτωβρίου.
Σημειώνεται ότι το Κυπριακό «έπαιξε» στην «προεκλογική», αλλά όχι πολύ ψηλά. Άλλωστε, ο Ερχιουρμάν ακολούθησε θολή πολιτική για προφανείς λόγους. Δεν ήθελε ποσώς να τρομάξει τους εθνικιστές, τους έποικους και γενικά όσους στο Κυπριακό ταυτίζονται με την Τουρκία. Κατά τη λεγόμενη προεκλογική περίοδο σκοπίμως παρουσίαζε μια θολή εικόνα για τη θέση του στο Κυπριακό. Κινείτο στη χαλαρή ομοσπονδία, αλλά περιγραφικά παρέπεμπε και στη συνομοσπονδία. Έχει ξεκαθαρίσει τη Δευτέρα σε δηλώσεις του στο «Ανατολού» ότι «καμία απόφαση εξωτερικής πολιτικής σχετικά με την Κύπρο δεν θα ληφθεί χωρίς διαβούλευση με την Τουρκία κατά τη διάρκεια της θητείας μου». Αυτό, είπε, «δεν έχει συμβεί ποτέ και δεν θα συμβεί υπό την ηγεσία μου». Κι αυτό φαίνεται να το έχει ξεκαθαρίσει με την Άγκυρα πριν από την περασμένη Κυριακή. Γι’ αυτό και το καθεστώς Ερντογάν δείχνει να είναι ανεκτικό έναντι του Ερχιουρμάν.
Συνεπώς, θα πρέπει να αποδείξει ο Ερχιουρμάν ότι θα αλλάξει πολιτική στο Κυπριακό. Θα εγκαταλείψει την μέχρι τώρα ακολουθούμενη από το κατοχικό καθεστώς πολιτική της λύσης των δυο κρατών. Και επειδή μόνος του προφανώς και δεν μπορεί, θα πρέπει να αναμένουμε από την Τουρκία να δώσει δείγματα γραφής και να προβάλλει τη «νέα πολιτική, ο νέος κατοχικός ηγέτης, ο οποίος παρουσιάζεται με… φωτοστέφανο και ως σωτήρας από κάποιους σε Λευκωσία, Αθήνα, Βρυξέλλες και αλλού.
Ενθουσιασμός και υπερβολές
Εκείνο, που δεν μπορεί πολιτικά και λογικά να εξηγηθεί, είναι ο άκρατος ενθουσιασμός, οι υπερβολές για το αποτέλεσμα της παράνομης ψηφοφορίας στα κατεχόμενα για την επιλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν. Ο ενθουσιασμός ξεπερνά σε κάποιες περιπτώσεις και τις… ψευδαισθήσεις. Δημιουργείται μια εικόνα, που αφήνει εκτός της εξίσωσης την κατοχική Τουρκία.
Επειδή ο ενθουσιασμός που υπάρχει σε Κύπρο, Ελλάδα κι αλλού συνδέεται με τη στάση του στο Κυπριακό, θα πρέπει πολλά να ξεκαθαρισθούν…
Ο Τουφάν Ερχιουρμάν έθεσε, ως γνωστό, κάποιες παραμέτρους για να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό. Στο τέλος των προϋποθέσεων, που σαφώς ελέγχονται για τη στόχευσή τους, υπάρχει η γνωστή ουρά, που έκπαλαι θέτει η κατοχική πλευρά. Σε περίπτωση νέου αδιεξόδου, να δοθούν εκ προοιμίου εγγυήσεις προς την τουρκοκυπριακή πλευρά ότι θα έχει επόμενη ημέρα, ένα καθεστώς, που δεν θα είναι το σημερινό. Ένα καθεστώς προφανώς, που θα αναγνωρίζεται από τρίτους. Τι θέλει να μας πει; Ότι συζητά διαζύγιο πριν από το γάμο. Κι αυτό δεν φαίνεται να ενοχλεί κάποιους στις ελεύθερες περιοχές.
Η περίπτωση του Σερντάρ Ντενκτάς
Σε αυτή την παράνομη ψηφοφορία στα κατεχόμενα διαμορφώθηκαν περίεργες συμμαχίες και συνεννοήσεις. Στο στρατόπεδο του νικητή, του Τουφάν Ερχιουρμάν, εντάχθηκε νωρίς ο Σερντάρ Ντενκτάς, γιος του πάλαι ποτέ ηγέτη του κατοχικού καθεστώτος, Ραούφ Ντενκτάς. Ο Σερντάρ, που διετέλεσε και αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος και συμμετείχε σε «κυβερνητικούς» συνασπισμούς, στήριξε ανοικτά τον Ερχιουρμάν και ήταν στους πανηγυρισμούς της περασμένης Κυριακή. Η αδελφή του, τοποθετήθηκε, αλλά εμμέσως υπέρ του Ερχιουρμάν. Έκανε δημόσια επίθεση κατά του Τατάρ, από τον οποίον απαίτησε να μην επικαλείται τον πατέρα της κατά την προεκλογική του εκστρατεία.
Μια τάση τοπικού εθνικισμού αναπτύσσεται στα κατεχόμενα
Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί πως στα κατεχόμενα αναπτύσσονται διάφορες τάσεις, πολιτικές, κοινωνικές αλλά και ψυχολογικές. Αυτό που φαίνεται να είναι σαφές μέσα και από τις αναλύσεις για την εν γένει στάση και συμπεριφορά του πληθυσμού στα κατεχόμενα, είναι πως ενώ δεν απορρίπτουν την παρουσία της Τουρκίας, διαμορφώνεται ένα σκηνικό για ένα κοινωνικό ρεύμα, που αναπτύσσει έναν ιδιότυπο τοπικό εθνικισμό. Ένας εθνικισμός που αναδεικνύει την αυτονομία της κατεχόμενης περιοχής, η οποία ναι μεν θα λειτουργεί εξαρτημένη από την Τουρκία, αλλά δεν θα θεωρείται νομός ό,τι λέει η Άγκυρα! Αυτή η προσέγγιση προφανώς και δεν μπορεί να προχωρήσει και να διαμορφώσει ένα πλειοψηφικό ρεύμα στα κατεχόμενα. Δεν θα το επιτρέψει η Τουρκία μέσω των νέων γενιών των εποίκων.
