Ο ΔΣΑ (Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας) υπήρξε ανέκαθεν ένα προπύργιο δημοκρατικών αγώνων και διεκδικήσεων. Ως εκ της φύσεώς του ο μεγάλος αυτός σύλλογος πάλεψε διαχρονικά όχι μόνο για τα στενά συνδικαλιστικά ζητήματα των δικηγόρων, αλλά αποτέλεσε την αιχμή του δόρατος για ευρύτερες διεκδικήσεις του λαού. Οι δημοκρατικοί δικηγόροι πάλεψαν για την εμπέδωση των δημοκρατικών ιδεωδών και τέθηκαν επικεφαλής των αγώνων του 114, του αιτήματος για λαϊκή παιδεία και περίθαλψη, του αγώνα για την κατάργηση της μοναρχίας και την υπεράσπιση του Συντάγματος.
Από την μικρή μου θητεία στη δικηγορία, την οποία σύντομα εγκατέλειψα λόγω αδυναμιών μου, δύο φυσιογνωμίες του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας με σημάδεψαν: Εκείνες του Βαγγέλη Μαχαίρα και του Λεωνίδα Αυδή.
Ο πρώτος (1918-2015) υπήρξε ένας αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και μάλιστα αξιωματικός του ΕΛΑΣ στην Πελοπόννησο. Για όσους δεν το γνωρίζουν ήταν εκείνος που έγραψε το ηρωικό μωραΐτικο τραγούδι «Η μάνα του αντάρτη». Εξορίστηκε στην Ικαρία και στη Μακρόνησο και διετέλεσε πρόεδρος της Ελληνικής Οργάνωσης για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη. Διαδέχθηκε τον έτερο Ευάγγελο, τον Γιαννόπουλο, στην ηγεσία του Δικηγορικού Συλλόγου κατά το διάστημα 1981-1984. Δεν ξεχνώ την απλότητά του και την αγάπη που έδειχνε στους νέους συναδέλφους του, αλλά και την υπεράσπιση αδίκως διωκομένων πολιτών. Αξίζει να τονιστεί η συμβολή του στην εκλαΐκευση και στην απόδοση στη δημοτική των δικαστικών εγγράφων. Προς τούτο υπό την επιμέλειά του ο Σύλλογος εξέδωσε ένα εγχειρίδιο με απόδοση στη δημοτική γλώσσα των πάσης φύσεως και κατηγορίας δικογράφων.
Η άλλη μορφή που μένει ανεξίτηλη στη μνήμη είναι εκείνη του Λεωνίδα Αυδή (1937-2000). Ένας ξεχωριστός άνθρωπος. Ένας άρχοντας που είχε το γραφείο του πάντα προσβάσιμο και προσιτό κυρίως για τους εργαζόμενους, τα δίκαια τών οποίων με ασίγαστο πάθος υπερασπιζόταν. Ένας ευγενής, που προτιμούσε να κυκλοφορεί με τις δημόσιες συγκοινωνίες, αφού δεν κυκλοφορούσε με δικό του αυτοκίνητο. Ένας ιδιαίτερος χιουμορίστας με μεγάλη καρδιά και απέραντη αγάπη για κάθε δεινοπαθούντα συμπολίτη του, πάντοτε έτοιμος να τον συνδράμει και να τον υπερασπιστεί. Τον θυμάμαι σε εκείνο το γραφείο στην Σόλωνος 130, σε εκείνο το γραφείο του ισογείου, όταν με δέχθηκε χωρίς ραντεβού για να συζητήσουμε για ένα φλέγον ζήτημα ενός μετανάστη εργαζομένου, εξηγώντας μου απλά και κατανοητά τι χρειαζόταν να γίνει.
Έχει ριχτεί πολλή λάσπη στον ανεμιστήρα με συνακόλουθο τον κοινωνικό αυτοματισμό για τον χώρο των δικηγόρων, ως ψευδολόγων και αδίκων. Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Υπάρχει ένα μικρό ποσοστό που μετέρχεται ανέντιμα μέσα, αλλά υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός δικηγόρων που παλεύει με το δικόγραφο στο χέρι για να υπερασπιστεί τον απολυθέντα από την εργασία του, τον αδίκως ποινικά ή πολιτικά διωκόμενο, τον βιαίως από το σπίτι του αποβληθέντα δανειολήπτη και πολλούς άλλους. Σήμερα πολλές παρατάξεις του ΔΣΑ βρίσκονται στην εμπροσθοφυλακή της καταγγελίας της συγκάλυψης που επιχειρείται στο μεγάλο κοινωνικό και εν τέλει πολιτικό ζήτημα της τραγωδίας τών Tεμπών, με κύριο αίτημα να επικρατήσει Δικαιοσύνη. Ας είμαστε λοιπόν προσεκτικοί στις κρίσεις μας γι’ αυτόν τον χώρο και για όσους τον στελεχώνουν.
Ι.Ζ.