Η αγορά Μοδιάνο στα νύχια ΤΑΙΠΕΔ και επενδυτών
της Αθηνάς Τέσκου
Η κυβέρηση έχει βαλθεί στον χρόνο της διακυβέρνησής της να εκσυγχρονίσει τα πάντα. Η κ. Μέρκελ ζητά στην αποικία της να πνέει παντού ευρωπαϊκός αέρας και εικόνες σαν και αυτή της αγοράς του Μοδιάνο που ανασύρουν μνήμες αλλοτινές και που φανερώνουν ότι η πόλη της Θεσσαλονίκης συνεχίζει να έχει ιστορική μνήμη, αποτελούν τροχοπέδη στα σχέδιά τους. Στη νέα αποικία δυτικού τύπου όλα πρέπει να είναι σύγχρονα και ευρωπαϊκά. Τι σημασία έχουν η ιστορικότητα, τα μνημεία, οι άνθρωποι;
Έτσι, λοιπόν, η πάλαι ποτέ Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, η Θεσσαλονίκη, πρέπει να ξεχάσει τις ρίζες της. Γιατί; Επειδή η ιστορία της δεν πουλάει. Δεν αποφέρει κέρδος. Δεν προσφέρει ευρουλάκια στον κρατικό κορβανά για να αποπληρωθεί το δημόσιο χρέος. Και γιατί «πρώτα θα σου διαλύσω τη μνήμη, θα σου καταστρέψω κάθε τι που θυμίζει ότι κάποτε υπήρξε πολτισμός εδώ κι έτσι θα κυριαρχήσω ολοκληρωτικά πάνω σου. Γιατί, Θεσσαλονικιέ, πρέπει να ξεχάσεις και να μάθεις να ζεις όπως σε προστάζουν. Κατάλαβες ηλίθιε;»
Δέσμιοι, λοιπόν, του παραπάνω δόγματος οι εκπρόσωποι της αλλαγής ξεπουλούν τα πάντα μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Στον κατάλογο της Θεσσαλονίκης υπάρχουν πολλές εκτάσεις και οικόπεδα, αλλά και κτίρια ιστορικής σημασίας όπως η Στοά Μοδιάνο, στην οδό Ερμού, έκτασης 2.508,07 τ.μ., με καταστήματα (η Πολιτεία διατηρεί ένα ποσοστό μικρότερο του 45% επί του ακινήτου).
Η ιστορικότητα της Στοάς Μοδιάνο
Η Αγορά Μοδιάνο είναι ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό συγκρότημα της πολιτισμικής και πολιτιστικής ιστορίας της πόλης. Το κεντρικό κτίριο της Στοάς Μοδιάνο είναι ένα από τα εντυπωσιακότερα κτίσματα της πόλης που βρίσκεται σε καθεστώς προστασίας κελύφους και λειτουργίας. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 1922, μετά την πυρκαγιά του 1917, στην καρδιά του εμπορικού κέντρου, εκεί που το σχέδιο Hebrard όριζε τα Bazaar της πόλης. Δημιουργός της ο Ελί Μοδιάνο, αρχιτέκτονας και μηχανικός.
Στα εγκαίνια του κτιρίου… «Οι μουσικές από τις μπάντες Σπεράντζα και Μακάμπι έπαιζαν μέχρι αργά το βράδυ της 26ης Μαρτίου 1925, στο φωταγωγημένο ισόγειο της Κεντρικής Αγοράς Τροφίμων – της Αγοράς Μοδιάνο, όπως έμελλε να μείνει στην Ιστορία. Τα γκαρσόν σέρβιραν σαμπάνια και μαύρο χαβιάρι στους επισήμους. Οι λαϊκοί τύποι που βρέθηκαν στα εγκαίνια αρκέστηκαν σε αυγά χαμινάδος, τουρσιά, αλλαντικά Τσοχατζόπουλου και ρακί Ναχμίας…» σημειώνει με νόημα ο Κ. Τομανάς στο Χρονικό του.
Στα χρόνια που πέρασαν, η Αγορά Μοδιάνο έγινε το επίκεντρο της εμπορικής κίνησης, σημείο συνάντησης, αλλά και σήμα κατατεθέν. Μετά τη μεταπολίτευση, τα ταβερνάκια της αγοράς έγιναν σημείο αναφοράς. Εκεί στήθηκαν παροιμιώδη γλέντια, εκεί γλεντούσαν βιοπαλαιστές, αλλά και χορεύτριες από λαϊκά μπαλέτα, μουσικοί, δημοσιογράφοι, φοιτητές και διανοούμενοι. Στις μεγάλες γιορτές της πόλης, τη ΔΕΘ και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, έσπευδαν εκεί πολιτικοί και κινηματογραφικοί αστέρες, θέλοντας να ζήσουν από πρώτο χέρι αυτήν τη μίξη ανθρώπων, γεύσεων και αρωμάτων.
Ούτε Καπαλί Τσαρσί ούτε Κόβεν Γκάρντεν…
Την περίοδο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας διατυπώθηκαν μεγαλόπνοα σχέδια για την αναβάθμιση της Μοδιάνο: το μεγαλύτερο μέρος από τα διατιθέμενα κονδύλια, ύψους 300 εκατ. δραχμών, απορρόφησε η μελέτη, την οποία όσο κι αν έψαξε δεν βρήκε ποτέ ο διαχειριστής του ακινήτου… Έτσι, επί της ουσίας δεν έμειναν χρήματα για να προχωρήσει η συντήρηση του κτιρίου… Η αγορά δεν έγινε ούτε Καπαλί Τσαρσί ούτε Κόβεν Γκάρντεν, παρά μόνον αφέθηκε στη φθορά του χρόνου και σιγά-σιγά άρχισε να ερημώνει από μαγαζιά.
Οι γαμπροί από τας Ευρώπας καταφθάνουν…
«Η Θεσσαλονίκη έχει κεντρική θέση στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων της κυβέρνησης και το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων έχει αποφασίσει την αξιοποίηση μεγάλων εκτάσεων στην περιοχή, που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιό του, και θέλει τις προτάσεις και τη συνεργασία των φορέων έτσι ώστε να συνδιαμορφωθεί το νέο πρόσωπο της πόλης, το πρόσωπο του μέλλοντος για τις επόμενες δεκαετίες» δήλωνε από τη Θεσσαλονίκη στις 16 Ιανουαρίου ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, Στέργιος Πιτσιόρλας.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα σχέδια που έχουν δει στο παρελθόν το φως της δημοσιότητας, η ανάπλαση της Αγοράς Μοδιάνο περιλαμβάνει μεγάλες εταιρίες real estate που θα διαχειρίζονται το χώρο και τα καταστήματα, και ακόμη μεγαλύτερες αγορές τροφίμων που ξαφνικά θα πατήσουν πόδι στο κέντρο της πόλης και μάλιστα σε μια οργανωμένη αγορά με τουριστικό ενδιαφέρον. Η αξία γης υποτιμάται, παρά την πιθανή αύξηση της εμπορικής κίνησης. Οι δε μικροϊδιοκτήτες μετατρέπονται σε θεατές των εξελίξεων, ενώ η περιουσία τους συστηματικά απαξιώνεται.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, πλήθος πωλητών αντιδρά. Μάλιστα αυτές οι αντιδράσεις ξεκίνησαν από το καλοκαίρι του 2014 με μια μουσική διαμαρτυρία που πραγματοποιήθηκε στα στενά της Αγοράς και στην οποία πρωτοστατούσε το τμήμα Τέχνης και Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης το οποίο τόνιζε τότε ότι «το ΤΑΙΠΕΔ βγάζει στο σφυρί την ίδια την ιστορία της πόλης». Άραγε τι άλλαξε από τότε; Ή μήπως το «αριστερό» σφυρί διαγράφει την ιστορική μνήμη πιο γλυκά…;