της Ματίνας Παπαχριστούδη
Από τη στήλη media-λογώντας
Μεγάλη έκπληξη για τους παροικούντες τη δημοσιογραφική αγορά. Περισσότεροι από 500 δημοσιογράφοι, εργαζόμενοι σε κάθε είδους Μέσο, έντυπο ή ηλεκτρονικό από όλη τη χώρα, έβαλαν την υπογραφή τους κάτω από κείμενο υπέρ του αιτήματος του αναρχικού απεργού πείνας Νίκου Ρωμανού.
Η συλλογή υπογραφών έγινε μέσα σε μόλις 3 μέρες με μόνο μέσο διάδοσης τα Social Media, αυτό που θα λέγαμε παλιά «από στόμα σε στόμα». Η κίνηση έχει τη δική της σημασία όχι μόνο για την υπεράσπιση του Νίκου Ρωμανού που δίνει το δικό του αγώνα μέχρι τέλους, μέχρι το θάνατο ή τη νίκη, ενάντια σε ένα χουντικό, αντιδημοκρατικό καθεστώς. Παράλληλα, βγάζει στην επιφάνεια μια αλήθεια που πολλοί δημοσιογράφοι ξέρουν αλλά ντρέπονται πια να ομολογήσουν δημόσια. Δεν είναι όλοι οι δημοσιογράφοι ίδιοι. Δεν είναι ίδιοι μ’ αυτούς που κρατάνε το μικρόφωνο, έχοντας περάσει ήδη από ποικίλα τεστ υποταγής και ενσωμάτωσης. Με αυτούς που ανέβηκαν σε βαθμίδα και θεωρούν ότι οι απέναντι, οι «από κάτω» τους είναι εχθροί. Με αυτούς που σφετερίζονται, χωρίς αντίδραση δυστυχώς, τον τίτλο και τον χαρακτηρισμό «δημοσιογράφος», ενώ στην πραγματικότητα είναι υπάλληλοι άλλων κέντρων –απ’ όπου εξάλλου και αμείβονται για να βγάλουν το παντεσπάνι τους.
Η πρώτη αρχή που μάθαινε ένας δημοσιογράφος στην έναρξη της δουλειάς του ήταν αυτή της «συναδελφικής αλληλεγγύης». Αρχή που ισχύει σε όλα τα επαγγέλματα. Τα εν οικώ μη εν δήμω και αφήνουν τους σαλτιμπάγκους στο αγαπημένο τους έργο. Να δίνουν τον τόνο, να διαφθείρουν και να διαφθείρονται.
Στα χρόνια των μνημονιακών πολιτικών στα ΜΜΕ οι δημοσιογράφοι χτυπήθηκαν όσο κανείς άλλος κλάδος της οικονομίας με χιλιάδες απολύσεις, περικοπές, ατομικές συμβάσεις, κατάργηση ακόμη και της ελάχιστης εργασιακής προστασίας. Στα ίδια αυτά χρόνια χάθηκε και η τελευταία ελπίδα πως στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης θα υπάρξουν εστίες αντίστασης για την αποστασιοποιημένη και ουδέτερη ενημέρωση, για τη σωτηρία του επαγγέλματος. Οι δημοσιογράφοι παραδόθηκαν αμαχητί, χωρίς καν να προλάβουν να προβληματιστούν γι’ αυτό, για να αλεστούν κυριολεκτικά και επαγγελματικά στην κυρίαρχη μηχανή της μνημονιακής προπαγάνδας και χειραγώγησης.
Τα χρόνια αυτά η παραδοχή για τους περισσότερους ότι «είναι δημοσιογράφοι» είναι ντροπή. Εργαζόμενους και απολυμένους, απασχολήσιμους, συμβασιούχους και ανέργους. Προσθέτοντας με αυτόν τον τρόπο άλλο ένα λιθαράκι στην κυρίαρχη και μη αμφισβητήσιμη άποψη ότι, όλοι οι δημοσιογράφοι ίδιοι είναι.
Κι ας είναι αυτοί που έμειναν και εργάζονται στα ΜΜΕ πιο φοβισμένοι κι από τους φοβισμένους της κοινωνίας, κι ας είναι παρατημένοι από την ελπίδα πως μπορεί όλα να αλλάξουν, κι ας είναι οι πιο αλλοτριωμένοι από κάθε άλλο εργαζόμενο από το προϊόν της εργασίας τους.
Τελικά δεν είναι έτσι. Δεν είναι όλοι οι δημοσιογράφοι ίδιοι. Λόγω και της φύσης του επαγγέλματος, της δουλειάς τους, οι πολλοί εργαζόμενοι στα ΜΜΕ έχουν την ευκαιρία και την πολυτέλεια συνάμα να κατανοούν τους μηχανισμούς χειραγώγησης, να βλέπουν και να αναγνωρίζουν τον κόσμο. Πολλοί αρνούνται να ενσωματωθούν και να υποταχθούν, έστω κι αν δεν έχουν κανένα απολύτως έλεγχο στο προϊόν της δουλειάς τους, την ενημέρωση. Έστω και αν δεν έχουν, πλέον, καμία λάμψη τη αλλοτινής ισχυρής εξουσίας στη διαμεσολάβηση του μηνύματος προς την κοινωνία.
