Ανθολόγος: Λουκάς Αξελός
ΟΚΤΑΒΙΟΣ ΠΑΣ (1914-1998)
Ηλιόπετρα
………………….
– η ζωή, πότε ήταν πράγματι δική μας;
πότε είμαστε ό,τι είμαστε στ’ αλήθεια;
και μόνοι μας εντέλει είμαστε πάντα
μονάχα ένα κενό, μια ζάλη, σ’ έναν
καθρέφτη μορφασμοί, ναυτία και τρόμος,
δεν είν’ ποτέ η ζωή δική μας, είναι
άλλων, δεν είναι κανενός, όλοι είμαστε
η ζωή – ψωμί του ήλιου για τους άλλους,
όλους τους άλλους που είμαστε οι ίδιοι -,
είμαι ένας άλλος όταν είμαι, οι πράξεις μου
είν’ πιο δικές μου όταν ανήκουν σ’ όλους,
για να ’μια εγώ πρέπει να είμαι άλλος,
να βγω απ’ το εγώ, να με ζητήσω σ’ άλλους,
τους άλλους που δεν είναι αν δεν υπάρχω,
τους άλλους που πληρούν την ύπαρξή μου,
είμαι δεν έχει ή εγώ, εμείς μονάχα,
πάντα η ζωή είναι άλλη, αλλού, πιο πέρα,
πέρ’ από εσένα ή εμένα, πάντα ορίζοντας,
ζωή που μας ποθεί και μας διχάζει,
μας δίνει πρόσωπο και το τσακίζει,
πείνα του είναι, ώ θάνατε, ψωμί όλων,
πύλη του είναι: εγέρσου, το είναι σου άνοιξε:
διδάξου τώρα και το εσύ, σκάψε
στην όψη του μορφή, πρόσωπο πάρε,
το πρόσωπό μου για να δεις που εσένα
βλέπει, και τη ζωή ως τον θάνατο όλη,
πρόσωπο πέλαγου, ψωμιού και βράχου,
πηγή που μας διαβρώνει και μας κάνει
πρόσωπο ανώνυμο, απρόσωπο είναι,
παρουσιών άφατη παρουσία…
να πάω ζητώ, μα δεν μπορώ, πιο πέρα,
έπεσε η μια στιγμή πάνω στην άλλη,
τα όνειρα κοιμήθηκα της πέτρας
που όνειρα δεν βλέπει, το αίμα μου άκουσα
στης πέτρας τον καιρό δέσμιο να ψάλλει,
με μια βοή όλο φως έψαλλε ο πόντος,
ένα προς ένα τα οχυρά λυγίζαν,
στα τείχη όλες οι πύλες καταρρέαν
και κούρσευε το μέτωπό μου ο ήλιος,
βίαζε τα κλειστά τα βλέφαρά μου,
το είναι μου απ’ τη φλούδα του αποσπούσε,
με άρπαζε από εμένα, με τραβούσε
από τον βάρβαρο ύπνο αιώνων πέτρας
και του είδωλού του ανάσταινε η μαγεία
μια ιτιά κρυστάλλινη, μια υδρόεσσα λεύκα,
ένα ανεμοδαρμένο σιντριβάνι,
ένα δέντρο βαθύ που όμως χορεύει,
το πέρασμα ενός ποταμού που ελίσσεται,
μακραίνει, αναποδίζει, αλλάζει κοίτη
και πάντα εκβάλλει:
Μετάφραση: Κώστας Κουτσουρέλης
(Ο Δαίμων του Τυπογραφείου ξαναχτύπησε στο προηγούμενο φύλλο και παρουσίασε ως ποίημα του Γιάννη Βαρβέρη το Γράμμα του Κώτσιου, του παιδιού της εργατιάς στη Μαρινέλλα…, το οποίο ανήκει στον Σάββα Παύλου. Ζητούμε συγγνώμη από τους αναγνώστες)