Του Λευτέρη Αρβανίτη.
Γνώριμη εικόνα για τους Θεσσαλονικείς αποτελούν, πλέον, οι άδειες βιτρίνες καταστημάτων με αναρτημένα ενοικιαστήρια και πωλητήρια στο κέντρο της πόλης.
Σύμφωνα με έρευνα που αφορά την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, το δεύτερο τρίμηνο του 2010 τα διαθέσιμα καταστήματα στη Θεσσαλονίκη ξεπερνούσαν το 20%, ακόμη και σε δημοφιλείς εμπορικά δρόμους. Όπως λένε έμποροι του κέντρου της πόλης στον Δρόμο «πλέον, δημιουργούνται πιάτσες κλειστών μαγαζιών, καθώς εκεί που κλείνει μια επιχείρηση, ακολουθούν κι άλλες. Σε δρόμους όπως η Εγνατία και η Ανθέων μπορούμε να μιλήσουμε για δημιουργία νεκρής ζώνης εμπορικά».
Ακόμη και καταστήματα που μέχρι σήμερα δεν αντιμετώπιζαν πρόβλημα επιβίωσης -όπως τα φαρμακεία- βρίσκονται πλέον ένα βήμα πριν από το λουκέτο. Ένας στους δύο φαρμακοποιούς στη Θεσσαλονίκη φέρεται να έχει προσφύγει στον τραπεζικό δανεισμό, προκειμένου να καλύψει λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης και τις μαύρες τρύπες που δημιουργούνται από τις καθυστερήσεις πληρωμών των ασφαλιστικών ταμείων.
Σχεδόν διπλάσιες από τις εγγραφές είναι πλέον οι διαγραφές βιοτεχνικών επιχειρήσεων στη Θεσσαλονίκη, ενώ στην πλειονότητά τους αυτές που συνεχίζουν να λειτουργούν αντιμετωπίζουν ολοένα και πιο αυξανόμενα προβλήματα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ), το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2010, οι εγγραφές νέων επιχειρήσεων ανήλθαν σε 791 έναντι 966 το αντίστοιχο περσινό διάστημα, μειώθηκαν δηλαδή κατά 18%.
Οι διαγραφές, από την άλλη, το ίδιο δεκάμηνο ανήλθαν σε 1.327 έναντι 1.257 την αντίστοιχη περσινή περίοδο, αυξήθηκαν δηλαδή κατά 5,5%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία το 44% των επιχειρήσεων -596- έβαλαν λουκέτο, διότι η συνέχιση της λειτουργίας τους κρίθηκε ασύμφορη.
Πέρυσι, οι επιχειρήσεις που έκλεισαν επειδή η λειτουργία τους δεν συνέφερε πλέον ήταν 427, δηλαδή κατά 39,8% λιγότερες σε σχέση με φέτος. Οι επιχειρήσεις που έκλεισαν το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2010, λόγω συνταξιοδότησης των ιδιοκτητών τους, ανήλθαν σε 427, δηλαδή 32% του συνόλου των διαγραφών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί ότι πια σε οικογενειακές επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους δεν υπάρχει διαδοχή μετά τη συνταξιοδότηση από άλλο μέλος της οικογένειας, καθώς η συνέχιση λειτουργίας των επιχειρήσεων κρίνεται ασύμφορη.
Οι μεγαλύτερες απώλειες στις διαγραφές, κατά την τρέχουσα χρονιά, καταγράφηκαν στις διάφορες υπηρεσίες (276), με τα είδη ένδυσης (173) και τα οικοδομικά επαγγέλματα (113) να ακολουθούν. Το αντίστοιχο περσινό διάστημα οι περισσότερες διαγραφές αφορούσαν τα είδη ένδυσης (277), ενώ μεγάλος ήταν ο αριθμός των επιχειρήσεων από τον χώρο των διάφορων υπηρεσιών (186) που διεγράφησαν από το μητρώο του Eπιμελητηρίου.
Σε ιστορικό χαμηλό ο τζίρος των βιοτεχνιών
Πάνω από 35% ήταν η μείωση του τζίρου στις βιοτεχνίες το 2009, ενώ το 2010 το ποσοστό αυτό αναμένεται να ξεπεράσει το 40%. Επιπλέον, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των επιχειρήσεων, οι πληρωμές των μισθών γίνονται με καθυστέρηση 3-4 μηνών. Είναι χαρακτηριστικό της βαθιάς κρίσης που περνούν οι μεσαίες επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης ότι από τις αρχές του έτους έκλεισαν περίπου 20.000 σε όλο το νομό, ενώ οι «νέοι» άνεργοι ανέρχονται σε 20.000, εκτινάσσοντας το ποσοστό της πραγματικής ανεργίας στην πόλη στο ποσοστό του 27%. Η Ντίνα Ταχταλίδου, μέλος της διοίκησης της ΓΣΕΕ και πρόεδρος του Συνδικάτου Εργατοτεχνιτών και Υπαλλήλων Ιματισμού Κλωσ/ργίας και Πλεκτικής Β.Ε.
με δηλώσεις της στον Δρόμο επιβεβαιώνει την τραγική κατάσταση του κλάδου και μας λέει ότι «μετά από χρόνια βλέπουμε γυναίκες που έχουν περάσει όλο τον εργασιακό τους βίο στον κλάδο -20-25 χρόνια- να μένουν άνεργες, χωρίς να μπορούν ούτε να βρουν δουλειά, ούτε όμως και να βγουν στη σύνταξη. Πλέον, όσες βιοτεχνίες έχουν επιβιώσει έχουν επιβάλλει την τριήμερη και τετραήμερη εργασία, ενώ σε πολλές περιπτώσεις μια εβδομάδα το μήνα δεν εργάζονται καθόλου».
Οι εξαγγελίες όλων των κυβερνήσεων για το μετασχηματισμό της Θεσσαλονίκης σε οικονομικό κέντρο και πολιτιστική πρωτεύουσα των Βαλκανίων είναι, πλέον, ξεκάθαρο έχουν πέσει στο κενό. Η βαθιά κρίση της εργασίας αποτυπώνεται στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας της πόλης.
Ακόμη και ο τουριστικός τομέας που συντηρούσε την οικονομική ζωή της Θεσσαλονίκης και πρόσφερε χιλιάδες θέσεις εργασίας πνέει τα λοίσθια. Η ξενοδοχειακή πληρότητα έως τώρα αγγίζει το 42%, ενώ ο τζίρος των ξενοδοχείων της πόλης έχει πέσει κατά 20%. Ήδη 15 ξενοδοχεία έχουν τεθεί προς πώληση, χωρίς όμως να εκφραστεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την αγορά τους.