Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Έπειτα από μεγάλο πρόγραμμα επέκτασης που διήρκεσε τρία χρόνια, η Κίνα εγκαινίασε το μεγαλύτερο και βαθύτερο εργαστήριο του κόσμου, το οποίο φιλοδοξεί να λύσει το μεγάλο μυστήριο της σκοτεινής ύλης, αυτού του υποθετικού υλικού που γεμίζει το Σύμπαν αλλά παραμένει άφαντο.
Χτισμένο βαθιά στην πλαγιά ενός βουνού από μάρμαρο, κάτω από 2.500 μέτρα βράχου, το αναβαθμισμένο Υπόγειο Εργαστήριο του Τζινπίνγκ (CJPL) έχει πλέον όγκο 330.000 κυβικών μέτρων και ξεπερνά έτσι το ρεκόρ όγκου και βάθους που κατείχε ως τώρα το Εθνικό Εργαστήριο του Γκραν Σάσο στην Ιταλία.
Η επέκταση του εργαστηρίου, το οποίο κατασκευάστηκε στη μέση ενός τούνελ που ανοίχτηκε για τη δημιουργία υδροηλεκτρικού εργοστασίου, επέτρεψε την αναβάθμιση των μεγάλων ανιχνευτών της εγκατάστασης, αναφέρει ο δικτυακός τόπος του Nature.
H σκοτεινή ύλη παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της φυσικής και της κοσμολογίας από τότε που η ύπαρξή της προτάθηκε τη δεκαετία του 1930.
Οι αστρονόμοι άρχισαν τότε να συνειδητοποιούν ότι η βαρυτική έλξη της ύλης που βλέπουμε στο Σύμπαν δεν επαρκεί για να εξηγήσει την κίνηση των γαλαξιών – τα άστρα δείχνουν να περιφέρονται γύρω από τα κέντρα των γαλαξιών με υπερβολικά μεγάλη ταχύτητα, τόσο μεγάλη ώστε θα έπρεπε να είχαν εκσφενδονιστεί στο Διάστημα.
Η επικρατέστερη εξήγηση είναι ότι το Σύμπαν είναι γεμάτο με κάποια μορφή ύλης που δεν αλληλεπιδρά με την κανονική ύλη και επιπλέον εκπέμπει, δεν απορροφά και δεν ανακλά το φως. Το υλικό αυτό φαίνεται ότι βρίσκεται παντού και αντιστοιχεί στο 80% της συνολικής μάζας του Σύμπαντος.
Όμως, παρά τις προσπάθειες δεκαετιών, κανείς δεν έχει καταφέρει να ανιχνεύσει άμεσα τη σκοτεινή ύλη ή να προσδιορίσει τη σύστασή της.
Αυτοκινητοβιομηχανίες: Πλασματικές μειώσεις CO2
Οι πραγματικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα επιβατικά αυτοκίνητα στην Ε.Ε. παραμένουν στα επίπεδα που βρίσκονταν πριν από 12 χρόνια, παρά τους φιλόδοξους στόχους που τέθηκαν το 2010, διαπιστώνει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες αξιοποιούν τεχνικά τρικ και παραθυράκια στη μεθοδολογία μετρήσεων για να εμφανίσουν πλασματική μείωση των εκπομπών, καταγγέλλει η έκθεση του Συνεδρίου. Επισημαίνει δε ότι η απόκλιση από τις εκπομπές σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης είναι «τεράστια».
Η κατάσταση βελτιώθηκε μετά τις αποκαλύψεις του σκανδάλου Dieselgate το 2015, όταν η Volkswagen παραδέχτηκε ότι είχε εγκαταστήσει σε 11 εκατομμύρια ντιζελοκίνητα οχήματα λογισμικό που αντιλαμβανόταν αν το όχημα υποβαλλόταν σε έλεγχο προκειμένου να μειώνει τεχνητά τις εκπομπές ρύπων.
Το 2017 κατέστη υποχρεωτική μια νέα μεθοδολογία μετρήσεων που αντικατοπτρίζει καλύτερα τις πραγματικές συνθήκες οδήγησης.
«Αυτό περιόρισε (αλλά δεν εξάλειψε) το χάσμα ανάμεσα στις εργαστηριακές και τις πραγματικές εκπομπές. Οι πραγματικές εκπομπές των συμβατικών αυτοκινήτων –τα οποία αντιστοιχούν ακόμα στα δύο τρίτα των νέων ταξινομήσεων οχημάτων– δεν έχουν μειωθεί», διαπιστώνει η έκθεση.
Πολύ υψηλότερες από τις ονομαστικές τιμές είναι και οι εκπομπές των υβριδικών αυτοκινήτων, ζήτημα για το οποίο προγραμματίζεται ρύθμιση το 2025. «Μέχρι τότε, τα υβριδικά πρίζας θα συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται ως οχήματα χαμηλών εκπομπών, προς όφελος των κατασκευαστών», επισημαίνει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.
Η εξέλιξη έρχεται την ώρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να ανακοινώσει πιο φιλόδοξους κλιματικούς στόχους. Σύμφωνα με πηγές του Reuters, η Κομισιόν θα προτείνει μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% έως το 2040, συγκριτικά με τα επίπεδα του 1990, ώστε να επιτευχθεί μηδενισμός το 2050.
Αν και η E.E. κατάφερε τα τελευταία 30 χρόνια να μειώσει τις εκπομπές πολλών κλάδων, οι μεταφορές συνεχίζουν να αυξάνονται. Το 2021 αντιστοιχούσαν για το 23% των συνολικών εκπομπών της Ε.Ε., με τα επιβατικά οχήματα να αντιστοιχούν σε περισσότερο από το ήμισυ. Σύμφωνα με την έκθεση, τα τελευταία δέκα χρόνια οι εκπομπές παραμένουν σταθερές για τα ντιζελοκίνητα οχήματα, ενώ για τα μοντέλα βενζίνης έχουν μειωθεί ελαφρώς, κατά 4,6%.
Η πρόοδος στην αποδοτικότητα αντισταθμίστηκε από τη στροφή στα βαρύτερα SUV και τους ισχυρότερους κινητήρες, επισημαίνει η έκθεση.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ευρωπαϊκών Κατασκευαστών Αυτοκινήτου, τα επιβατικά οχήματα στην Ε.Ε. έχουν μέση ηλικία 12 ετών. Η Ελλάδα μαζί με την Εσθονία έχουν τον αρχαιότερο στόλο, με οχήματα μέσης ηλικίας 17 ετών, ενώ το Λουξεμβούργο τον νεότερο, στα 7,6 χρόνια.
Ε.Ε.: Πτώση στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα
Κατά 8% μείωσε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2023 σε σύγκριση με το 2022, όπως αποκαλύπτει ο Guardian, με τις εκπομπές αερίων από καύση ορυκτών καυσίμων να υποχωρούν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 60 ετών.
Αυτή η υποχώρηση της ρύπανσης που προκαλεί την παγκόσμια θέρμανση είναι η πιο μεγάλη ετήσια πτώση που έχει καταγραφεί μετά το 2020, όταν οι κυβερνήσεις έκλεισαν εργοστάσια και καθήλωσαν τις πτήσεις για να σταματήσουν την εξάπλωση της Covid-19, σύμφωνα με ανάλυση του Κέντρου Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα (Crea).
«Οι εκπομπές CO2 της Ε.Ε. έχουν τελικά μειωθεί στα επίπεδα που ήταν εμφανή στη γενιά των γονιών μου τη δεκαετία του 1960», δήλωσε ο Isaac Levi, αναλυτής της Crea. «Ωστόσο, κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου, η οικονομία έχει τριπλασιαστεί – δείχνοντας ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να καταπολεμηθεί χωρίς να παρεμποδιστεί η οικονομική ανάπτυξη».
Η κατασκευή φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων από την Ε.Ε. κατέγραψε ρεκόρ το 2023, σύμφωνα με στοιχεία της βιομηχανίας, και η Ένωση μπόρεσε να παράγει περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από φράγματα και πυρηνικούς σταθμούς που είχαν πληγεί από ξηρασία και εργασίες συντήρησης τον προηγούμενο χρόνο.
Η έκθεση διαπίστωσε ότι η χαμηλότερη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, υποβοηθούμενη από τις καλές καιρικές συνθήκες, συνέβαλε στην επίτευξη αυτής της μείωσης κατά 8% των εκπομπών CO2 από ορυκτά καύσιμα. Οι περικοπές σε τομείς όπως η βιομηχανία –όπου οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου έχουν οδηγήσει ορισμένες επιχειρήσεις να ακολουθήσουν πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας και άλλες να παράγουν λιγότερα αγαθά– και οι μεταφορές αποτελούν το υπόλοιπο 36%.
«Η μείωση κατά 8% των εκπομπών θα πρέπει να γιορταστεί», είπε ο Levi, «αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα για να απογαλακτιστεί η Ε.Ε. από τα ορυκτά καύσιμα, να μειωθεί η εξάρτηση από “πετρο-κράτη” όπως η Ρωσία, ενώ παράλληλα θα αφήσουμε έναν καλύτερο τόπο για την επόμενη γενιά».
Η Ε.Ε. φέρει τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη θέρμανση του πλανήτη και την αύξηση των επιπτώσεων από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Για να διατηρήσει τους κλιματικούς στόχους, έχει υποσχεθεί να μειώσει τη ρύπανση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το τέλος της δεκαετίας από τα επίπεδα του 1990, προτού φθάσει τις καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050.
Την περασμένη εβδομάδα, οι σύμβουλοι της Ε.Ε. για το κλίμα δήλωσαν ότι «ο ρυθμός των μειώσεων πρέπει να αυξηθεί σημαντικά» εάν το μπλοκ επρόκειτο να επιτύχει τον στόχο του για το 2030. Η ομάδα παρουσίασε μια λίστα με 13 συστάσεις που περιλαμβάνουν την επείγουσα σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων, την επέκταση του ευρωπαϊκού συστήματος τιμολόγησης εκπομπών, όπου πρέπει να συμπεριληφθεί και η γεωργία, και την ψήφιση των τελικών νόμων στην ευρωπαϊκή πράσινη συμφωνία.
«Η Ε.Ε. έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο τα τελευταία χρόνια για να ενισχύσει το πλαίσιο της πολιτικής της για το κλίμα», δήλωσε ο καθηγητής Ottmar Edenhofer, πρόεδρος του συμβουλευτικού συμβουλίου, όταν δημοσιεύτηκε η έκθεση. «Αλλά η επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050 είναι ένας αγώνας ενάντια στον χρόνο, και δεν έχουμε την πολυτέλεια να κλίνουμε πίσω τώρα».
Πηγή: OT.gr
