Σε πλήρες αδιέξοδο οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί – Πολλαπλά τελεσίγραφα των δανειστών, «μαγκιές» και υπαναχωρήσεις μπροστά στη δόση και στο βάθος πολιτική κρίση
Του Μιχάλη Σιάχου
Σε πρόσφατη συνέντευξη του ο Αλ. Τσίπρας ερωτώμενος αν θα φορέσει γραβάτα μετά το επερχόμενο Eurogroup της 15/6, αν δηλαδή θα υπάρξει λύση στο ζήτημα του χρέους, απάντησε αστειευόμενος ότι το πραγματικό ερώτημα είναι αν θα «φορέσει φέσι».
Τα αστειάκια μπροστά στους εκβιασμούς της τρόικα να οδηγήσει σε αδιέξοδο τις διαπραγματεύσεις επαναφέροντας τον κίνδυνο μιας άτακτης χρεοκοπίας της χώρας δεν κρύβει μόνο έναν άθλιο κυνισμό. Το σημαντικότερο είναι ότι αναδεικνύει τα όρια της κυβερνητικής πολιτικής. Υπογραμμίζει εκ των προτέρων το άλλοθι, την δικαιολογία της ήδη αποφασισμένης οπισθοχώρησης μπροστά στους εκβιασμούς του Σόιμπλε. Οπισθοχώρηση, που απλά σημαίνει τη συνέχιση της καταστροφής της χώρας και της κοινωνίας. Σημαίνει ακόμα την αθέλητη ομολογία της πλασματικής πραγματικότητας, του μεγάλου παραμυθιού, που εδώ και μήνες καλλιεργεί η κυβέρνηση με πρωταγωνιστή τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Τα τροϊκανά τελεσίγραφα τελειώνουν το παραμύθι
Από τις αρχές του χρόνου η «παρέα» του Μαξίμου παρουσίασε ένα νέο όραμα – στόχο για το υπόλοιπο της θητείας της. Βασικό ζήτημα ήταν η ρύθμιση του χρέους με «μια καλή έστω, αν όχι τέλεια λύση». Το… όραμα περιελάμβανε επιμήκυνση αποπληρωμής του χρέους για τα επόμενα 50-60 χρόνια, ένταξη της χώρας στο μηχανισμό ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ και έξοδο στις αγορές. Το όραμα-παραμύθι συνοδεύτηκε με το απαραίτητο δούλεμα για μέτρα και αντίμετρα αλλά και με μια συνεχή εναλλαγή προσδοκιών για τις φιλικές δυνάμεις στο κυβερνητικό σχέδιο. Άλλοτε ήταν το ΔΝΤ και η Λαγκάρντ, άλλοτε ο Γιουνκέρ και ο Ντράγκι, άλλοτε ο Τραμπ, ακόμα κι ο ίδιος ο Σόιμπλε. Το παραμύθι αυτό τέλειωσε στις 22 Μάη. Τότε που και τέταρτο, στη πράξη, μνημόνιο είχε ήδη ψηφιστεί από την ελληνική Βουλή, αλλά η ρύθμιση του χρέους (μαζί, βέβαια, και η συμμετοχή στο QE και η έξοδος στις αγορές), παραπέμφθηκε για μετά την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος.
Η κυβέρνηση απτόητη συνέχισε να πουλά αυταπάτες για τη νέα σύνοδο του Eurogroup στις 15/6. Χρειάστηκαν μόνο δύο μέρες για να φανούν τα όρια της νέας απάτης. Ευρωπαίοι ιθύνοντες, με το πιο κατηγορηματικό τρόπο διέψευσαν κάθε ελπίδα μιας διαφορετικής εξέλιξης. «Δεν υπάρχει άλλη πρόταση πέρα από αυτή της προηγούμενης συνόδου του Eurogroup» διαμήνυσαν. Κατά τον ίδιο τρόπο, απορρίφθηκαν όλα τα σενάρια ένταξης της χώρας στο QE. Καθώς αποκλείστηκε ήδη κάθε πιθανότητα συμμετοχής του ΔΝΤ στο πρόγραμμα πέρα από την ιδιότητα του τεχνικού συμβούλου, αποκλείστηκε παράλληλα και κάθε δυνατότητα θετικής έκθεσης για την βιωσιμότητα του χρέους. Με αυτά τα δεδομένα ξεκαθαρίστηκε ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει σε δική της Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους (DSA), στοιχειώδη προϋπόθεση για να ξεκλειδώσει το QE.
Και για να μην υπάρχουν παρανοήσεις τα παραπάνω ξεκαθαρίσματα συνοδεύτηκαν με νέες απειλές. «Μας χρωστάτε ακόμα προαπαιτούμενα για την ολοκλήρωση της προσωρινής αξιολόγησης του τρέχοντος προγράμματος όρος απαραίτητος να εκταμιευθεί η δόση», θύμισε ο Γερούν. «Χρειάζεται δουλειά ακόμα για να βγείτε στις αγορές», σημείωσε ο Σόιμπλε. Και για να μην παρεξηγηθεί φόρτωσε στον ίδιο τον πρωθυπουργό τις ευθύνες για τα βάρη των μνημονιακών δεσμεύσεων του προγράμματος. Μιλώντας στη κρατική τηλεόραση της Γερμανίας ο Σόιμπλε σημείωσε ότι η πολιτική της ηγεσία επιμένει να φορτώνει το βάρος στους ασθενέστερους, θυμίζοντας ότι αναδείχθηκε στην εξουσία υποσχόμενος να καταργήσει τα προνόμια για τους εφοπλιστές, αλλά τελικά δεν έκανε τίποτα. Ποιος είπε ότι οι Γερμανοί δεν ξέρουν να κάνουν πολιτική;
Τσαμπουκάδες με ζητούμενο μια οικουμενική συναίνεση
Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται απόλυτα στριμωγμένη, δέσμια των ψεμάτων και των χειρισμών της. Η απειλή – έκκληση προς τους δανειστές «κάναμε όσα συμφωνήσαμε, ήρθε η ώρα να τηρήσετε τις δεσμεύσεις σας» επιστρέφεται, θυμίζοντας προς όλες τις κατευθύνσεις ότι οι υποταγμένοι και οι δεδομένοι δεν μπορούν να έχουν αξιώσεις. Άλλωστε, πάντα υπάρχουν και περιμένουν και άλλοι πρόθυμοι στην ουρά, έτοιμοι να ικανοποιήσουν όσα όλοι μαζί υποστηρίζουν ως αναπόφευκτο μονόδρομο.
Με αυτά τα δεδομένα η κυβέρνηση γνωρίζει καλά ότι ο μόνος εφικτός στόχος του επόμενου διαστήματος είναι να ικανοποιήσει άμεσα όλες τις απαιτήσεις των δανειστών και να αρκεστεί στις ικεσίες για εκταμίευση της δόσης έγκαιρα και πριν τη λήξη των υποχρεώσεών της το προσεχή Ιούλη. Γνωρίζει και ετοιμάζεται να υποστεί και άλλες ταπεινώσεις. Θεωρείται βέβαιο ότι παρά την ικανοποίηση των τελεσίγραφων η δόση θα δοθεί σε… δόσεις γιατί συνεχίζει να μην υπάρχει η παραμικρή εμπιστοσύνη από τους δανειστές. Ξέρει ότι το μαρτύριο της ταπείνωσης θα τραβήξει μέχρι τις παραμονές των υποχρεώσεών της, τον Ιούλη. Τα γνωρίζει και ετοιμάζεται, καλλιεργώντας παραλλαγές του ίδιου παραμυθιού. «Τέτοιες διαρροές από Ευρωπαίους αξιωματούχους μας βοηθάνε τα μάλα. Διότι μας βγάζουν από το δίλημμα, αν θα δεχθούμε ή θα απορρίψουμε εκ νέου τις προτεινόμενες λύσεις στο Eurogroup, που αποτελεί εξάλλου και μη θεσμικό όργανο, ώστε να πάμε στη Σύνοδο Κορυφής», δήλωσαν ανώνυμα κυβερνητικοί κύκλοι.
Ετοιμάζονται λοιπόν για ηρωική έξοδο; Αστεία πράγματα, αφού οι δημοσκοπήσεις δεν το επιτρέπουν. Ετοιμάζονται για καταφυγή σε πολιτική λύση, δηλαδή στη Σύνοδο Κορυφής στις 22 Ιούνη; Και λοιπόν; Τίποτα δεν θα αλλάξει. Ακόμα και αν βαπτιστεί «καλή λύση» η πρόταση Μακρόν για αποπληρωμή του χρέους με τρόπο ανάλογο της πορείας της ελληνικής οικονομίας, τίποτα δεν δείχνει ότι η πρόταση αυτή συγκινεί. Την έχει απορρίψει ο Σόιμπλε, την έχει ήδη απορρίψει και το ΔΝΤ.
Το μόνο που μένει είναι η επίδειξη μιας ακόμα «μαγκιάς» για το κέρδισμα χρόνου. Τα όριά της αποκαλύπτει ο γνωστός κυβερνητικός… λαγός Παπαδημούλης. Από το Στρασβούργο, έδρα του Ευρωκοινοβούλιο, στέλνει έκκληση «εθνικής συνεννόησης» και εκλιπαρεί για εθνικές λύσεις. Τα αδιέξοδα των κυβερνητικών επιλογών φθάνουν σε όρια ανυπέρβλητα που δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αν έτσι θελήσουν οι θεσμοί. Η παραμονή στην κυβερνητική καρέκλα και το κέρδισμα χρόνου δεν αποκλείεται πια (και από τους κυβερνητικούς) να περνά μέσα από το δρόμο που υποδεικνύει ο Λεβέντης.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν πρόθυμοι να αυτοκτονήσουν όταν το «ώριμο φρούτο» δείχνει σημάδια κόπωσης. Όσο και αν είναι φανερό ότι η Ν.Δ. δεν μπορεί να δρέψει τους καρπούς της κυβερνητικής φθοράς και ο Κούλης δεν τραβάει, δεν είναι καθόλου πρόθυμοι να τείνουν χέρι βοήθειας. Το ίδιο απρόθυμο, από δυσμενέστερες θέσεις, είναι και το εγχείρημα της Κεντροαριστεράς.
Το ενδεχόμενο μια πολιτικής κρίσης, τροφοδοτούμενης από τα τελεσίγραφα των δανειστών είναι πια ένα ορατό ενδεχόμενο. Αργά ή γρήγορα θα έρθει. Η όποια καθυστέρηση σχετίζεται με την πεποίθηση των δανειστών ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σε θέση να περνά χωρίς διαμαρτυρίες όσα κανείς άλλος δεν τόλμησε μέχρι σήμερα. Με αυτήν την έννοια υπάρχει ένα ακόμα σημείο επαφής κυβέρνησης – δανειστών. Ο ΣΥΡΙΖΑ να κερδίζει χρόνο παραμένοντος στην κυβέρνηση και οι δανειστές να δοκιμάζουν νέες συνταγές και τοξικές δόσεις μνημονιακών πολιτικών. Το πειραματόζωο δείχνει να αντέχει…
Όλα πάνε καλά, όλοι είναι ευχαριστημένοι…
