Επιστροφή από τα Γιάννενα. Μαζί μου είχα πάρει τις απίστευτες Σαρκοβόρες Ιστορίες του Μπερνάρ Κιρινί (Μεταίχμιο). Σε ύφος Μπορίς Βιαν από τις μέρες του Αφρού των Ημερών και του Φθινόπωρου στο Πεκίνο. Μια γυναίκα που την ξεφλουδίζεις όπως ένα πορτοκάλι. Ένας επίσκοπος με δυο σώματα και μια ψυχή. Ένας καθρέφτης που αποκαλύπτει τις απιστίες. Η παράξενη φυλή των Γιαπού με την παράλογη γλώσσα, όπου κάθε λέξη μπορεί να έχει δεκάδες αντικρουόμενα νοήματα. Οι εραστές των πετρελαιοκηλίδων, που αναζητούν καταστροφές και απολαμβάνουν κάθε μια ως μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός.
Το ζβεκ, το ποτό που σε κρατά για πάντα μεθυσμένο. Οι σαρκοβόρες Διωναίες, φυτά έτοιμα να σε καταβροχθίσουν ακόμη και από… αγάπη. Ο Πιερ Γκουλντ, εμβληματικός ήρωας-διανοούμενος που εμφανίζεται σε διάφορες ιστορίες του βιβλίου και σε κάποιο σημείο δηλώνει: «Πίστευε μόνο στα παραμύθια. Ξέχνα τη ζωή». Ο ίδιος, σε κάποια εξωτική χώρα, θα ανακαλύψει τις γυναίκες- βιβλία. Πάνω στο σώμα μιας απ’ αυτές θα γράψει ένα μυθιστόρημα… Μέσα στις σελίδες περιπλανιούνται ακόμη διάφοροι άγνωστοι συγγραφείς, όλοι τους νεκροί….
…Κι όμως, μαγεμένος από τα Γιάννενα, λουσμένα σε ένα απίστευτο φθινοπωριάτικο φως, με όλες τις αποχρώσεις του κίτρινου και του πορτοκαλί, με την ποίηση της Λίμνης πάντοτε παρούσα, έστω και ως απόηχο, δεν διαβάζω ούτε σελίδα… Αρχίζω το βιβλίο περιμένοντας το αεροπλάνο. Οι πραγματικές μαγικές εικόνες πολεμάνε με τις συναρπαστικές εικόνες της φαντασίας…
…Με έναν παράξενο τρόπο τα Γιάννενα και η φαντασία ενώνονται αρμονικά στο Μία νυξ δι’ εν έτος του Γιάννη Πάσχου (Μελάνι). Βιβλίο που είχα ξαναδιαβάσει και η μνήμη μου ανακάλεσε όταν βρέθηκα στο Νησάκι των Ιωαννίνων, πίνοντας τσίπουρο και δοκιμάζοντας βατραχοπόδαρα και χέλια. Χέλια που πρωταγωνιστούν σε δύο από τις καλύτερες ιστορίες που έχω διαβάσει.
Στη μία δραπετεύουν από το ιχθυοπωλείο και στην άλλη παίρνουν μαζί τους τον ψαρά τους στις μακρινές θάλασσες των Σαργασσών… Όλα τα διηγήματα ισορροπούν με έξοχο τρόπο μεταξύ του ρεαλισμού και το αλλόκοτου….
…Όπως συμβαίνει και με πολλά από τα διηγήματα της Λιλίκας Σωτηροπούλου στην Τελευταία παράσταση για το καλοκαίρι (Διαπολιτισμός). Αγάλματα που ζωντανεύουν και ζητούν δικαίωση, το φάντασμα του Άρη Βελουχιώτη, αλλά και μια γυναίκα που βλέπει το πρόσωπο και τη μνήμη της να θολώνουν και να σβήνουν σε μια λουτρόπολη, στο τέλος του καλοκαιριού, δημιουργούν μια σειρά μοναδικών στιγμιότυπων, όπου οι πιο περίεργες καταστάσεις παρουσιάζονται με απλότητα ως απολύτως φυσιολογικές…
…Όμως, όσο είμαι στα Γιάννενα, αλλά και για καιρό μετά όταν γυρίζω, τους ήρωες του Δημήτρη Χατζή από το Τέλος της μικρής μας πόλης, ανακαλώ συνέχεια στη μνήμη μου. Μιλάω τόσο γι’ αυτό περπατώντας τη νύχτα πλάι στα τείχη του Κάστρου, διασχίζοντας τη Λίμνη με το καραβάκι, περπατώντας στην αγορά, γευματίζοντας στη Στοά Λούλη, που η φίλη που δεν το έχει διαβάσει μπαίνει στο πρώτο βιβλιοπωλείο και το αγοράζει. Βλέπω πως έχει γίνει νέα έκδοση από το Ροδακιό.
Εγώ έχω ένα παλιό φθαρμένο αντίτυπο που διαβάζω ξανά και ξανά. Ο Σιούλας ο Ταμπάκος, ο Σαμπεθάι Καμπιλής, η θεία Αγγελική, η Μαργαρίτα Περδικάρη, είναι σαν αληθινά πρόσωπα για μένα. Αγαπημένοι σύντροφοι. Αυτή τη φορά με ακολουθούν στον Ηλεκτρικό. Κάθονται μαζί μου στο βαγόνι. Ανοίγουμε το βιβλίο και η ιστορία αρχινά:
«Γαλαζοπράσινη και βαθιά, δίπλα στη μικρή πόλη, απλώνεται η λίμνη. Μέσα στα νερά της καθρεφτίζει τα ψηλά του τα τείχια το παλιό μεσαιωνικό και -θέλουν να λεν- ακόμα παλιότερο κάστρο της…».
…Κι όμως, μαγεμένος από τα Γιάννενα, λουσμένα σε ένα απίστευτο φθινοπωριάτικο φως, με όλες τις αποχρώσεις του κίτρινου και του πορτοκαλί, με την ποίηση της Λίμνης πάντοτε παρούσα, έστω και ως απόηχο, δεν διαβάζω ούτε σελίδα… Αρχίζω το βιβλίο περιμένοντας το αεροπλάνο. Οι πραγματικές μαγικές εικόνες πολεμάνε με τις συναρπαστικές εικόνες της φαντασίας…
…Με έναν παράξενο τρόπο τα Γιάννενα και η φαντασία ενώνονται αρμονικά στο Μία νυξ δι’ εν έτος του Γιάννη Πάσχου (Μελάνι). Βιβλίο που είχα ξαναδιαβάσει και η μνήμη μου ανακάλεσε όταν βρέθηκα στο Νησάκι των Ιωαννίνων, πίνοντας τσίπουρο και δοκιμάζοντας βατραχοπόδαρα και χέλια. Χέλια που πρωταγωνιστούν σε δύο από τις καλύτερες ιστορίες που έχω διαβάσει.
Στη μία δραπετεύουν από το ιχθυοπωλείο και στην άλλη παίρνουν μαζί τους τον ψαρά τους στις μακρινές θάλασσες των Σαργασσών… Όλα τα διηγήματα ισορροπούν με έξοχο τρόπο μεταξύ του ρεαλισμού και το αλλόκοτου….
…Όπως συμβαίνει και με πολλά από τα διηγήματα της Λιλίκας Σωτηροπούλου στην Τελευταία παράσταση για το καλοκαίρι (Διαπολιτισμός). Αγάλματα που ζωντανεύουν και ζητούν δικαίωση, το φάντασμα του Άρη Βελουχιώτη, αλλά και μια γυναίκα που βλέπει το πρόσωπο και τη μνήμη της να θολώνουν και να σβήνουν σε μια λουτρόπολη, στο τέλος του καλοκαιριού, δημιουργούν μια σειρά μοναδικών στιγμιότυπων, όπου οι πιο περίεργες καταστάσεις παρουσιάζονται με απλότητα ως απολύτως φυσιολογικές…
…Όμως, όσο είμαι στα Γιάννενα, αλλά και για καιρό μετά όταν γυρίζω, τους ήρωες του Δημήτρη Χατζή από το Τέλος της μικρής μας πόλης, ανακαλώ συνέχεια στη μνήμη μου. Μιλάω τόσο γι’ αυτό περπατώντας τη νύχτα πλάι στα τείχη του Κάστρου, διασχίζοντας τη Λίμνη με το καραβάκι, περπατώντας στην αγορά, γευματίζοντας στη Στοά Λούλη, που η φίλη που δεν το έχει διαβάσει μπαίνει στο πρώτο βιβλιοπωλείο και το αγοράζει. Βλέπω πως έχει γίνει νέα έκδοση από το Ροδακιό.
Εγώ έχω ένα παλιό φθαρμένο αντίτυπο που διαβάζω ξανά και ξανά. Ο Σιούλας ο Ταμπάκος, ο Σαμπεθάι Καμπιλής, η θεία Αγγελική, η Μαργαρίτα Περδικάρη, είναι σαν αληθινά πρόσωπα για μένα. Αγαπημένοι σύντροφοι. Αυτή τη φορά με ακολουθούν στον Ηλεκτρικό. Κάθονται μαζί μου στο βαγόνι. Ανοίγουμε το βιβλίο και η ιστορία αρχινά:
«Γαλαζοπράσινη και βαθιά, δίπλα στη μικρή πόλη, απλώνεται η λίμνη. Μέσα στα νερά της καθρεφτίζει τα ψηλά του τα τείχια το παλιό μεσαιωνικό και -θέλουν να λεν- ακόμα παλιότερο κάστρο της…».
Κώστας Στοφόρος
Σχόλια
