Διαβάστε τα προηγούμενα Μέρος Α’, Μέρος Β’, Μέρος Γ’, Μέρος Δ’, Μέρος Ε’, Μέρος ΣΤ’, Μέρος Ζ’, Μέρος Η’, Μέρος Θ΄, Μέρος Ι’ , Μέρος ΙΑ’, Μέρος ΙΒ’, Μέρος ΙΓ’, Μέρος ΙΔ΄
Επιμέλεια: Γιώργος Κυριακού
Συνεχίζοντας την έρευνα για τη Βορειοηπειρωτική διασπορά, ο Δρόμος συνομίλησε με τον Δημήτρη Κωνσταντίνη, αντιπρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Βορειοηπειρωτών Θεσπρωτίας. Ο σύλλογος αυτός, παρ’ όλη τη μικρή διάρκεια ζωής του και παρ’ όλο που δεν εκπροσωπεί κάποιο συγκεκριμένο χωριό, σύμφωνα με πολλούς φίλους της στήλης μας διακρίθηκε ιδιαίτερα την περίοδο της καραντίνας. Να τι μας είπε ο κ. Κωνσταντίνης:
Πότε ιδρύθηκε ο Σύλλογός σας;
Ιδρύθηκε το 2019. Στόχος μας ήταν να αναδείξουμε την πλούσια παράδοσή μας. Ζούμε στην παραμεθόριο. Χρειαζόμασταν έναν Σύλλογο για να βρισκόμαστε, να γνωριζόμαστε και να μπορέσουμε να βοηθάμε τα χωριά μας.
Από ποια χωριά κυρίως της Φοινίκης είστε;
Είμαστε κυρίως από τη Γράσδιανη, από τον Άγιο Ανδρέα και τα Ριζά, αλλά και από άλλα χωριά…
Είστε πολλοί στη Θεσπρωτία;
Υπολογίζουμε ότι στη Θεσπρωτία ψηφίζουν γύρω στους 3.000, κυρίως από τα 59 χωριά της Φοινίκης. Αυτός ο αριθμός είναι σημαντικός για να κρίνει εκλογικά αποτελέσματα, κι έτσι κάποιοι προσπάθησαν να μας χειριστούν. Είχε ξαναγίνει προσπάθεια να γίνει Σύλλογος, αλλά διάφορες πλευρές δημιούργησαν διχόνοιες με αφορμή πολιτικές επιλογές. Εμείς θέλουμε να είμαστε μακριά από όλα αυτά και να βοηθούμε τα χωριά μας.
Πέσατε μέσα στην πανδημία…
Η πρώτη μας εκδήλωση ήταν τον Μάρτιο του 2020, λίγο πριν το λοκντάουν. Από τότε και μετά τρέχαμε για τα χωριά μας, για να μαζέψουμε και να στέλνουμε φάρμακα και υγειονομικό υλικό. Βοηθήσαμε όσο μπορούσαμε. Ήταν η κατάσταση τραγική μετά το κλείσιμο των συνόρων*. Ακόμα και ανθρώπους που είχαν μεγάλη ανάγκη μεταφέραμε από διάφορα περάσματα στα σύνορα για να μεταβούν στα νοσοκομεία των Ιωαννίνων. Ήταν μια εποχή απελπισίας. Όσες πόρτες χτυπήσαμε, μας τις έκλειναν στα μούτρα. Δεν βοήθησαν ούτε καν για δύο παιδιά που είχαν ανάγκη για να πάνε να χειρουργηθούν. Μόνο ο αντιπεριφερειάρχης κ. Πιτούλης ήθελε να βοηθήσει, αλλά δεν ήταν αρμόδιος…
Ήταν άσχημα τα πράγματα στην Αλβανία;
Εκεί τα νοσοκομεία είναι σε πολύ κακή κατάσταση. Όποιος πήγε στα Τίρανα για να νοσηλευτεί, δεν ξαναγύρισε ζωντανός.
Κι εσείς λειτουργήσατε σαν ένας σύνδεσμος μεταξύ των δύο πλευρών των συνόρων εκείνη την εποχή, σωστά;
Είχαμε εκδώσει ανακοίνωση στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, η οποία κοινοποιήθηκε σε όλους τους Βορειοηπειρώτες. Έτσι μας έστελναν παραγγελίες για φάρμακα και υγειονομικό υλικό σε μηνύματα, εμείς τα μαζεύαμε σε πακέτα με τα ονόματα του καθενός, κι ερχόταν στο σύνορο, στο Μαυρομάτι, ο δήμαρχος Φοινίκης και τα παραλάμβανε. Από εκεί μοιραζόντουσαν όπου έπρεπε.
Πώς βρίσκεστε;
Σχεδόν κάθε μέρα είμαστε μαζί. Οι περισσότεροι, σχεδόν το 80%, δουλεύουμε σε οικοδομές. Μαζεύουμε χρήματα όταν μαθαίνουμε ότι υπάρχει ανάγκη. Στέλνουμε κατά καιρούς και τρόφιμα όπου τα χρειάζονται. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να στηρίξουμε τον τόπο μας.
Έχετε συνεργασία, επαφές με άλλους συλλόγους και αδελφότητες;
Με όλους έχουμε πολύ καλές επαφές, μάς βλέπουν ότι προσπαθούμε χωρίς υστεροβουλία και συμφέροντα. Είμαστε κόντρα με όσους προσπαθούν να δημιουργήσουν έριδες, και συνεργαζόμαστε με όσους θέλουν να βοηθήσουν, ανεξαρτήτως πολιτικών επιλογών.
Τι σκέφτεστε για το πώς θα βοηθήσετε για την Απογραφή την Άνοιξη του 2023;
Κι εμάς μας απασχολεί πολύ το θέμα, και έχουμε κινητοποιηθεί για να μπορέσουμε να εγγραφούμε και να προετοιμάσουμε την παρουσία μας στα χωριά μας. Όμως, τουλάχιστον απ’ ό,τι γνωρίζουμε, ένα μεγάλο ποσοστό από εμάς, 60-70%, δεν έχουν εγγράψει τα παιδιά τους στα δημοτολόγια, και ίσως το 30-40% δεν έχουν ακόμα αποκτήσει τη νέα ταυτότητα του αλβανικού κράτους. Αυτόν τον καιρό προσπαθούμε να ενημερώνουμε τον κόσμο μας.
Είναι δύσκολο να ξαναγυρίσετε στα χωριά;
Σχεδόν αδύνατο. Στα χωριά μας μένουν οι γερόντοι. Δεν υπάρχουν σχολεία, δουλειές, δεν έχουμε καμιά δυνατότητα εκεί. Ένας που έχει οικογένεια δεν μπορεί να ζήσει. Δεν έχουμε καμιά προστασία από το ελληνικό κράτος, να μπορούμε να έχουμε υποδομές κατάλληλες, να ανοίξουμε ένα μαγαζί. Και ταυτόχρονα δεχόμαστε πόλεμο από το αλβανικό κράτος. Δεν μπορεί κάποιος να σταθεί στα πόδια του…
Τι μέλλον βλέπετε για την περιοχή σας; Υπάρχει μέλλον για τη Βόρεια Ήπειρο;
Προς το παρόν, δεν βλέπουμε σωτηρία. Απλώς, κρατάμε ένα καντήλι που έχουμε και τρεμοπαίζει η φλόγα του, να είναι ακόμα αναμμένο.
