Του Ερρίκου Φινάλη
«Από το Νταβός θα λείπουν οι ισχυροί ηγέτες και το χιόνι», έγραφαν στις αρχές της εβδομάδας πολλά διεθνή ΜΜΕ –και το ίδιο αντέγραφαν τα ελληνικά– αναφερόμενα στην ετήσια σύναξη της διεθνούς ελίτ στις ελβετικές Άλπεις, που επισήμως αποκαλείται Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF). Ίσως ήταν μια προσπάθεια να μειωθεί η εντύπωση της κοινής γνώμης ότι μια χούφτα δυνατοί δίνουν γραμμή για το πώς και πόσο θα μαυρίσει κι άλλο το μέλλον της ανθρωπότητας. Καλού-κακού πάντως, τα σοβαρά ΜΜΕ κατήγγελλαν ταυτόχρονα και τους «συνωμοσιολόγους που οργιάζουν», ενώ στην πραγματικότητα οι πλούσιοι και ισχυροί απλώς συναντιούνται για να επιλύσουν τα παγκόσμια προβλήματα – αυτό τόνισε μεταξύ άλλων το Associated Press…
Όπως επισημαίνει όμως ο Τόμας Φάτσι στο κατατοπιστικότατο άρθρο του που δημοσιεύουμε εδώ, «δεν υπάρχει τίποτα συνωμοτικό στο WEF»: αυτή η σύναξη των ελίτ δεν κρύβει ότι στόχος της είναι να αφαιρέσει την εξουσία λήψης αποφάσεων από εκλεγμένες κυβερνήσεις –που, έστω και θεωρητικά, δίνουν λόγο στους πολίτες– και να τη μεταβιβάσει στους «καταλληλότερους» να μας εξουσιάζουν μέσω ενός είδους… διεθνούς ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα). Οπωσδήποτε, ο στόχος βρίσκεται σε πορεία υλοποίησης, παρά τα τεράστια προβλήματα, ίσως και τη διάσπαση, που αντιμετωπίζει η καθοδηγούμενη από τη Δύση παγκοσμιοποίηση, αφότου ένα ασταθές και ετερογενές αλλά υπαρκτό μπλοκ διεθνών και περιφερειακών δυνάμεων αμφισβητεί ανοιχτά πια τη διεθνή ηγεμονία των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.
Μάλιστα το εύρος του στόχου απλώνεται αφού, όπως επεσήμαινε ο Μάρτιν Γούλφ, αναλυτής των Financial Times, ζούμε σε «εποχή πολιτισμικών πολέμων, πολιτικών ταυτότητας, εθνικισμού και γεωπολιτικής αντιπαλότητας, με την τεχνολογία να συνεχίζει τον μετασχηματισμό του κόσμου, με έκρηξη των διασυνοριακών online αλληλεπιδράσεων και της τεχνητής νοημοσύνης, και με την πολιτική να παίρνει την πρωτοκαθεδρία από την οικονομία». Με άλλα λόγια, στόχος είναι η πλήρης κυριαρχία των ελάχιστων επί της υπόλοιπης ανθρωπότητας, όχι απλά καταργώντας κάθε επίφαση δημοκρατίας και κάθε υπόλειμμα εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας, αλλά ακόμη και «μεταπλάθοντας» την ανθρώπινη φύση μέσα από την εμπορευματοποίηση των πάντων, τη διάλυση της κοινωνικότητας και τον διχασμό της κοινωνίας.
Παζάρια, φόβοι και αστειότητες σε πολεμικό φόντο
Κατά τα άλλα, το φετινό Νταβός είναι το δεύτερο από το οποίο απουσιάζει η Ρωσία – τα στέκια των Ρώσων ολιγαρχών και κρατικών στελεχών στο ελβετικό χιονοδρομικό κέντρο έχουν πλέον καταληφθεί από τους αντίστοιχους Ουκρανούς, που «απαιτούν» μεγαλύτερη πολιτική, οικονομική και στρατιωτική ενίσχυση. Ενθουσιωδώς ανταποκρίθηκε ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ, δηλώνοντας στο WEF ότι «θα ενισχύσουμε την Ουκρανία με βαρέα και πιο σύγχρονα όπλα» διότι «η δημοκρατία πρέπει να νικήσει την τυραννία»… Από κοντά κι ο Πολωνός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα: «Είναι ζωτικής σημασίας να στείλουμε στην Ουκρανία σύγχρονα άρματα μάχης και πυραύλους». Την ίδια ώρα βέβαια ένας άλλος υψηλός προσκεκλημένος του WEF, ο Γερμανός καγκελάριος Σολτς, απέφευγε κάθε σχετικό σχολιασμό, κάνοντας τον Πολωνό πρωθυπουργό Ματέους Μοραβιέτσκι να απειλεί δημοσίως ότι θα στείλει γερμανικής κατασκευής τανκς Leopard και χωρίς την άδεια της Γερμανίας…
Σε κάθε περίπτωση, στο Νταβός κυριαρχούν οι εκτιμήσεις ότι η ρωσική οικονομία δεν υπέστη καίριο πλήγμα από τις κυρώσεις, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι η πολυκρίση, σε συνδυασμό με την εντεινόμενη αβεβαιότητα και αστάθεια, μπορεί να προκαλέσει πολλαπλά σοκ διαρκείας «και» στον Δυτικό κόσμο. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ από την πλευρά του προειδοποίησε από το βήμα του WEF ότι «αντιμετωπίζουμε τα σοβαρότερα επίπεδα γεωπολιτικής διαίρεσης και δυσπιστίας εδώ και πολλές γενιές» και κάλεσε τους επικεφαλής των αντιμαχόμενων δυνάμεων «να αποκαταστήσουν τη μεταξύ τους συνεργασία».
Κι επειδή όλα αυτά σκοτεινιάζουν τη διάθεση κάθε κανονικού ανθρώπου, ας τελειώσουμε το παρόν σημείωμα με κάτι πιο ανάλαφρο – και συγκεκριμένα με την… καθοριστική συμβολή του Έλληνα πρωθυπουργού στην επιτυχία του φετινού Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε λοιπόν με τον επικεφαλής ενός αμερικανικού διαδικτυακού «πανεπιστημίου» (Coursera), καθώς και με εκπροσώπους ενός επενδυτικού ταμείου (του σιγκαπουριανού GIC), μιας φαρμακοβιομηχανίας (AstraZeneca), μιας ασφαλιστικής εταιρίας (Allianz) κ.ο.κ. Μίλησε επίσης σε εκδήλωση του Ιδρύματος Τόνι Μπλερ για το… πόσο επιτυχημένα έχει ψηφιοποιήσει το ελληνικό κράτος τις υπηρεσίες του. Δεν αρκούν αυτά για να διαλύσουν την απαισιοδοξία των παγκόσμιων ελίτ;
Πώς η ελίτ του Νταβός πήρε πίσω τον έλεγχο
Το WEF απομονώνει τη χάραξη πολιτικής από τη δημοκρατία
του Τόμας Φάτσι*
Χιλιάδες μέλη της παγκόσμιας ελίτ συγκεντρώνονται στο Νταβός για τη σημαντικότερη ετήσια συνάντησή τους: τη συνεδρίαση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF). Μαζί με αρχηγούς κρατών από όλο τον κόσμο, συμμετέχουν οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Amazon, της BlackRock, της JPMorgan Chase, της Pfizer και της Moderna, καθώς και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, οι επικεφαλής του FBI και της MI6, ο εκδότης των New York Times και, φυσικά, ο διαβόητος οικοδεσπότης της εκδήλωσης – ο ιδρυτής και πρόεδρος του WEF, Κλάους Σβαμπ.
Δεδομένης της σχεδόν καρτουνίστικα ελιτίστικης φύσης αυτής της σύναξης, η διοργάνωση έχει γίνει αντικείμενο κάθε είδους θεωριών συνωμοσίας σχετικά με τις μυστικές ατζέντες της, που συνδέονται με την έννοια της «Μεγάλης Επαναφοράς». Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει τίποτα συνωμοτικό στο WEF, εάν υποθέσουμε ότι οι συνωμοσίες προϋποθέτουν μυστικότητα. Διότι το WEF –σε αντίθεση π.χ. με τη Λέσχη Μπίλντερμπεργκ– είναι πολύ ανοιχτό σχετικά με την ατζέντα του: μπορείτε ακόμη και να παρακολουθήσετε τις συνεδριάσεις σε απευθείας σύνδεση με live streaming.
Λήψη αποφάσεων από τους «καταλληλότερους»
Το WEF ιδρύθηκε το 1971 από τον ίδιο τον Σβαμπ και έχει «δεσμευτεί να βελτιώσει την κατάσταση του κόσμου μέσω της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα». Η ιδέα είναι ότι η λήψη αποφάσεων σε παγκόσμιο επίπεδο δεν θα πρέπει να επαφίεται στις κυβερνήσεις και τα έθνη-κράτη, αλλά να εμπλέκει ένα ευρύ φάσμα μη κυβερνητικών φορέων: φορείς της κοινωνίας των πολιτών, ακαδημαϊκούς εμπειρογνώμονες, προσωπικότητες των ΜΜΕ και, το σημαντικότερο, πολυεθνικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τον Σβαμπ, το σχέδιο του WEF είναι «να επαναπροσδιορίσει το διεθνές σύστημα ως ένα ευρύτερο, πολύπλευρο σύστημα παγκόσμιας συνεργασίας, στο οποίο τα διακυβερνητικά νομικά πλαίσια και θεσμοί εντάσσονται ως βασικό, αλλά όχι μοναδικό, και μερικές φορές όχι το πιο κρίσιμο, στοιχείο».
Αυτό συμπυκνώνει εύστοχα τη βασική φιλοσοφία της παγκοσμιοποίησης: απομόνωση της πολιτικής από τη δημοκρατία μέσω της μεταφοράς της διαδικασίας λήψης αποφάσεων από το εθνικό και διεθνές επίπεδο, όπου οι πολίτες θεωρητικά μπορούν να ασκήσουν κάποιο βαθμό επιρροής στην πολιτική, σε υπερεθνικό επίπεδο. Πώς; Τοποθετώντας μια αυτο-επιλεγμένη ομάδα μη εκλεγμένων, μη υπόλογων «ενδιαφερομένων» –κυρίως εταιριών– επικεφαλής των παγκόσμιων αποφάσεων που αφορούν τα πάντα: από την ενέργεια και την παραγωγή τροφίμων μέχρι τα ΜΜΕ και τη δημόσια υγεία. Η υποκείμενη αντιδημοκρατική φιλοσοφία είναι η ίδια που διέπει τη φιλανθρωποκαπιταλιστική προσέγγιση ανθρώπων όπως ο Μπιλ Γκέιτς, που είναι μακροχρόνιος συνεργάτης του WEF: ότι οι μη κυβερνητικές κοινωνικές και επιχειρηματικές οργανώσεις είναι καταλληλότερες για την επίλυση των παγκόσμιων προβλημάτων από ό,τι οι κυβερνήσεις και τα πολυμερή όργανα.
Υπηρετώντας πολυεπίπεδα τα συμφέροντα των ελίτ
Παρόλο που το WEF έχει εστιάσει όλο και περισσότερο την ατζέντα του σε σύγχρονα θέματα όπως η προστασία του περιβάλλοντος και η κοινωνική επιχειρηματικότητα, δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποια συμφέροντα προωθεί και ενισχύει στην πραγματικότητα το πνευματικό παιδί του Σβαμπ: το ίδιο το WEF χρηματοδοτείται ως επί το πλείστον από περίπου 1.000 εταιρίες-μέλη, συνήθως παγκόσμιες επιχειρήσεις με τζίρο πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Σε αυτές περιλαμβάνονται ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρίες του κόσμου στον τομέα του πετρελαίου (Saudi Aramco, Shell, Chevron, BP), των τροφίμων (Unilever, The Coca-Cola Company, Nestlé), της τεχνολογίας (Facebook, Google, Amazon, Microsoft, Apple) και των φαρμάκων (AstraZeneca, Pfizer, Moderna). Η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου του WEF είναι επίσης πολύ αποκαλυπτική: περιλαμβάνει τον Λόρενς Ντ. Φινκ, διευθύνοντα σύμβουλο της Blackrock, τον Ντέιβιντ M. Ρούμπενσταϊν, συμπρόεδρο του Carlyle Group, και τον Μαρκ Σνάιντερ, διευθύνοντα σύμβουλο της Nestlé. Δεν χρειάζεται να καταφύγουμε σε θεωρίες συνωμοσίας για να υποστηρίξουμε ότι η ατζέντα του WEF είναι πολύ πιθανότερο να είναι προσαρμοσμένη στα συμφέροντα των χρηματοδοτών και των μελών του –των υπερπλούσιων και των εταιρικών ελίτ– παρά στη «βελτίωση της κατάστασης του κόσμου».
Ίσως το πιο συμβολικό παράδειγμα της παγκοσμιοποιητικής ώθησης του WEF είναι η αμφιλεγόμενη συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης που υπέγραψε με τον ΟΗΕ το 2019: πολλοί θεωρούν ότι ενέπλεξε τον ΟΗΕ στη λογική της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα του WEF. Σύμφωνα με ανοιχτή επιστολή που υπογράφουν περισσότερες από 400 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και 40 διεθνή δίκτυα, η συμφωνία αντιπροσωπεύει μια «ανησυχητική εταιρική άλωση του ΟΗΕ, η οποία μετακινεί τον κόσμο επικίνδυνα προς μια ιδιωτικοποιημένη παγκόσμια διακυβέρνηση». Οι διατάξεις της στρατηγικής εταιρικής σχέσης, σημειώνουν, «ουσιαστικά προβλέπουν ότι οι εταιρικοί ηγέτες θα γίνουν “εξ απορρήτων σύμβουλοι” του ΟΗΕ για να υποστηρίξουν “λύσεις” παγκόσμιων προβλημάτων με βάση το κέρδος της αγοράς, υπονομεύοντας παράλληλα τις πραγματικές λύσεις που είναι ενσωματωμένες στο δημόσιο συμφέρον και τις διαφανείς δημοκρατικές διαδικασίες».
Το WEF ήταν «έτοιμο» για την πανδημία πριν εκδηλωθεί
Αυτή η κατάληψη της παγκόσμιας ατζέντας από τις επιχειρήσεις, με τη βοήθεια και την υποστήριξη του WEF, έγινε ιδιαίτερα εμφανής κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19. Η παγκόσμια πολιτική υγείας και η «ετοιμότητα για επιδημίες» αποτελούν εδώ και πολύ καιρό αντικείμενο του WEF. Ήδη το 2017 ξεκίνησε στο Νταβός ο Συνασπισμός για Καινοτομίες Ετοιμότητας για Επιδημίες (CEPI). Τον Οκτώβριο του 2019, δύο μήνες πριν την έναρξη της επιδημίας, το WEF συνδιοργάνωσε άσκηση που προσομοίαζε «μια επιδημία ενός νέου ζωονοσογόνου κορωνοϊού που οδηγεί σε σοβαρή πανδημία»…
Έτσι, όταν ξέσπασε η πανδημία του Covid-19 το WEF ανέλαβε κεντρικό ρόλο στην αντιμετώπισή της. Στη συνάντηση του Ιανουαρίου 2020 στο Νταβός (λίγες εβδομάδες μετά τον εντοπισμό του νέου κορωνοϊού στην Κίνα), το CEPI συναντήθηκε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Moderna, Στεφάν Μπανσέλ, για να καταρτίσει σχέδια για ένα εμβόλιο Covid-19, σε συνεργασία με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) των ΗΠΑ. Λίγο αργότερα το CEPI συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία του οργανισμού Covax και στην παροχή χρηματοδότησης για διάφορα εμβόλια Covid.
Αυτοί οι συνασπισμοί δημόσιου-ιδιωτικού και εταιρικού ενδιαφέροντος –όλοι με δεσμούς με τον ΠΟΥ, και πέρα από κάθε εμβέλεια δημοκρατικής λογοδοσίας– έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση μιας εμβολιοκεντρικής και κερδοσκοπικής απάντησης στην πανδημία, και στη συνέχεια στην επίβλεψη της εξάπλωσης των εμβολίων. Με άλλα λόγια, η πανδημία ανέδειξε έντονα τις συνέπειες της δεκαετούς παγκοσμιοποιητικής ώθησης του WEF. Και πάλι, θα ήταν λάθος να το θεωρήσουμε συνωμοσία, αφού το WEF ήταν πάντα πολύ ειλικρινές σχετικά με τους στόχους του…
Η «προετοιμασία» μελλοντικών ηγετών αποδίδει καρπούς
Το ανησυχητικό, ωστόσο, είναι ότι το WEF προωθεί τώρα την ίδια από πάνω προς τα κάτω προσέγγιση σε ένα ευρύ φάσμα άλλων τομέων, από την ενέργεια μέχρι τα τρόφιμα και τις πολιτικές παγκόσμιας επιτήρησης – με εξίσου δραματικές συνέπειες. Υπάρχει ένας λόγος που οι κυβερνήσεις συχνά φαίνονται τόσο πρόθυμες να συμφωνήσουν με αυτές τις πολιτικές, ακόμη κι αν είναι εμφανής μια ευρεία κοινωνική αντίθεση: ο λόγος είναι ότι η στρατηγική του WEF όλα αυτά τα χρόνια δεν ήταν απλώς να μετατοπίσει την εξουσία μακριά από τις κυβερνήσεις, αλλά και να διεισδύσει σ’ αυτές.
Το έχει επιτύχει σε μεγάλο βαθμό μέσω του προγράμματος «Νέοι Παγκόσμιοι Ηγέτες» (YGL) με στόχο την εκπαίδευση μελλοντικών ηγετών. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε το 1992 (τότε ονομαζόταν «Παγκόσμιοι Ηγέτες για το Αύριο»), και έκτοτε έχει αναδείξει πολλούς αρχηγούς κρατών, υπουργούς και ηγέτες επιχειρήσεων που είναι προσκείμενοι στην παγκοσμιοποίηση. Ο Τόνι Μπλερ, για παράδειγμα, συμμετείχε στην πρώτη εκδήλωση το 1992, ενώ τον επόμενο χρόνο συμμετείχε και ο Γκόρντον Μπράουν. Στην πραγματικότητα, οι πρώτες συμμετοχές ήταν γεμάτες από μελλοντικούς ηγέτες όπως η Άνγκελα Μέρκελ, ο Βίκτορ Όρμπαν, ο Νικολά Σαρκοζί, ο Γκι Βέρχοφσταντ και ο Χοσέ Μαρία Αθνάρ.
Το 2017 ο Σβαμπ παραδέχτηκε ότι χρησιμοποίησε τους «Νέους Παγκόσμιους Ηγέτες» για να διεισδύσει σε πολλές κυβερνήσεις, προσθέτοντας ότι από «πάνω από το μισό» υπουργικό συμβούλιο του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό ήταν μέλη του προγράμματος. Πιο πρόσφατα, μετά την πρόταση του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε να μειώσει δραστικά τις εκπομπές αζώτου σύμφωνα με τις «πράσινες» πολιτικές που εμπνέονται από το WEF, προκαλώντας μεγάλες διαμαρτυρίες στη χώρα, οι επικριτές επέστησαν την προσοχή στο γεγονός ότι ο υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων και Απασχόλησης του Ρούτε είχε αναδειχθεί «Νέος Παγκόσμιος Ηγέτης» του WEF το 2008, ενώ η αναπληρώτρια πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικών Σίγκριντ Κάαγκ είναι συνεργάτης της Ατζέντας του WEF.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Σρι Λάνκα Ρανίλ Βικρεμεσίνγκε –ο οποίος πέρυσι αναγκάστηκε να παραιτηθεί μετά από λαϊκή εξέγερση– ήταν επίσης αφοσιωμένο μέλος και «συνεισφέρων» στην Ατζέντα του WEF. Το 2018 δημοσίευσε ένα άρθρο στον ιστότοπο του οργανισμού με τίτλο: «Έτσι θα κάνω τη χώρα μου πλούσια μέχρι το 2025» (μετά τη λαϊκή εξέγερση, το WEF φρόντισε να αφαιρέσει το εν λόγω άρθρο από τον ιστότοπό του…). Για άλλη μια φορά, φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο ρόλος του WEF στη διαμόρφωση και την επιλογή των μελών της παγκόσμιας πολιτικής ελίτ δεν είναι συνωμοσία, αλλά μάλλον μια πολύ δημόσια πολιτική – για την οποία ο Σβαμπ ευχαρίστως καυχιέται…
* Ο Τόμας Φάτσι είναι συγγραφέας και αρθρογράφος. Το παρόν άρθρο του, που εδώ αποδίδεται συντετμημένο, δημοσιεύθηκε στις 16/1/2023 στον δικτυακό τόπο UnHerd (unherd.com). Οι μεσότιτλοι είναι της Σύνταξης.
Το WEF ως εργαλείο του 0,0001% του παγκόσμιου πληθυσμού
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το WEF διαθέτει τεράστια δύναμη, η οποία έχει εδραιώσει την κυριαρχία της υπερεθνικής καπιταλιστικής τάξης σε βαθμό που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στην ιστορία. Αλλά είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η δύναμή της είναι απλώς μια εκδήλωση της δύναμης της «υπερτάξης» που εκπροσωπεί – μιας μικροσκοπικής ομάδας που δεν ξεπερνά, σύμφωνα με τους ερευνητές, τα 6.000 έως 7.000 άτομα, δηλαδή το 0,0001% του παγκόσμιου πληθυσμού. Κι όμως, είναι πιο ισχυρή από οποιαδήποτε κοινωνική τάξη έχει γνωρίσει ποτέ ο κόσμος.
Ο Σάμιουελ Χάντινγκτον, στον οποίο αποδίδεται η επινόηση του όρου «άνθρωπος του Νταβός», υποστήριξε ότι τα μέλη αυτής της παγκόσμιας ελίτ «έχουν ελάχιστη ανάγκη για εθνική αφοσίωση, θεωρούν τα εθνικά σύνορα ως εμπόδια που ευτυχώς εξαφανίζονται, και βλέπουν τις εθνικές κυβερνήσεις ως κατάλοιπα του παρελθόντος, των οποίων η μόνη χρήσιμη λειτουργία είναι να διευκολύνουν τις παγκόσμιες επιχειρήσεις της ελίτ». Ήταν θέμα χρόνου να αναπτύξουν αυτοί οι επίδοξοι κοσμοκράτορες ένα εργαλείο μέσω του οποίου θα μπορούσαν να ασκήσουν πλήρως την κυριαρχία τους επί των κατώτερων τάξεων – και το WEF αποδείχθηκε το τέλειο όχημα για να το πράξουν.
