Του Κώστα Καρυδιά
Το φετινό καλοκαίρι, το πρώτο στη μετά ΔΝΤ εποχή, ήταν πιο βαρύ οικονομικά, πιο σύντομο, μια και οι διακοπές συντομεύτηκαν και περικόπηκαν αρκετά και διαδόθηκε περισσότερο η ιδέα του ελεύθερου κάμπινγκ. Τούτο το καλοκαίρι συρρικνώθηκε όμως περισσότερο από κάθε άλλη φορά η οποιαδήποτε παρέμβαση της Αριστεράς.
Είτε για ελεύθερες παραλίες, είτε για καταπατήσεις χώρων και φυσικές καταστροφές, είτε για την τιμή των εισιτηρίων, είτε για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα, ήταν ελάχιστη. Σχεδόν καμία παρουσία και καμία παρέμβαση κεντρικά, τοπικά, περιφερειακά. Ακόμα και διάφορες νεολαίες προπαγάνδιζαν διάφορα κάμπινγκ σαν να ήταν ένα απλό, συνηθισμένο καλοκαίρι.
Από την άλλη, σχετικά νωρίς, στις αρχές του καλοκαιριού, τα επιτελεία της πολιτικής Αριστεράς έδειξαν ότι γι’ αυτές το επόμενο «ραντεβού» (με ποιον αλήθεια;) είναι οι αυτοδιοικητικές εκλογές του Νοεμβρίου. Μάλλον η Αριστερά από τότε έβλεπε μακριά και προετοιμαζόταν πυρετωδώς για τις «καλύτερες» μέρες…
Γι’ αυτό και άρχισαν οι εξαγγελίες υποψηφιοτήτων και οι διεργασίες για την κατάρτιση ψηφοδελτίων. Όλα φορτώθηκαν στην επόμενη «μεγάλη μάχη», λες και τους μήνες που θα μεσολαβήσουν δεν θα υπάρξουν σοβαρά μικρά και μεγάλα προβλήματα που χρειάζονται μεθοδική και σχεδιασμένη παρέμβαση. Πολιτικά, και θα είμαστε λίγο αυστηροί, η Αριστερά έχει πετάξει λευκή πετσέτα προς την κυβέρνηση, δεν την κοντράρει καθόλου και έχει προσαρμοστεί στις προδιαγραφές της μετα-μνημονιακής περιόδου. Με απίστευτα ανοικτό τρόπο η Δημοκρατική Αριστερά του Φ. Κουβέλη, με εντυπωσιακή ανικανότητα η ηγεσία της Κουμουνδούρου που μοιάζει να εκλιπαρεί μια συνεργασία με το διαφωνών ή διαχωριζόμενο ή αντιπολιτευόμενο ΠΑΣΟΚ και να ρέπει προς την καθ’ έξιν «διαρροή» προς τον τύπο. Τέλος, με πιο σοβαρό και συνταγμένο τρόπο το ΚΚΕ, που αφού την περίοδο των κινητοποιήσεων έδειξε εξαιρετική ικανότητα να αποφεύγει τις κακοτοπιές και συναντήσεις με άλλους διαδηλωτές (πλατεία Συντάγματος) και χωρίς ουδεμία αιχμή ενάντια στη συγκεκριμένη κυβέρνηση Παπανδρέου, έτρεξε να αρπάξει την πρωτιά στην ανακοίνωση αμιγών κομματικών υποψηφίων και ψηφοδελτίων. Η περιχαράκωση για τον Περισσό είχε αρχίσει και είχε ανακοινωθεί πριν καλά καλά ξεκινήσει το καλοκαίρι. Η ψήφος στους υποψήφιους του ΚΚΕ ήταν το μεγαλύτερο κτύπημα για το κακόφημο καπιταλιστικό σύστημα και ταυτόχρονα ο δρόμος για τη… λαϊκή εξουσία στη χώρα μας.
Η κριτική μας αφορά όλους τους χώρους της Αριστεράς. Ο κύριος άξονας της κριτικής σχετίζεται με το ότι δεν έγινε καμιά ουσιαστική προετοιμασία της πολιτικής Αριστεράς και του κόσμου της για τρία ζητήματα: την ανάγκη οικοδόμησης ενός Μετώπου για την ανατροπή του Μνημονίου, την ανάγκη κοινής δράσης με δημιουργία επιτροπών και συσπειρώσεων γύρω από τα προβλήματα που έχει ο εργαζόμενος κόσμος και τέλος, την ανάγκη προβολής ενός σύγχρονου προγράμματος συμμετοχής και πάλης για στόχους ώριμους σε κεντρικό, τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο.
Η Αριστερά παρακολουθεί και σχολιάζει –όσο σχολιάζει– την οικονομική κατεδάφιση, το άγριο κτύπημα του λαϊκού εισοδήματος καθώς και την καταστροφή της χώρας από την αδιέξοδη πολιτική που επιβάλλει η τρόικα και η αστική τάξη, και αυτή αμέριμνη κάνει υπολογισμούς για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές και επιδίδεται στη μικροπολιτική, την ίντριγκα και τον γνωστό εμφύλιο στο εσωτερικό της.
Αποκαρδιωτική εικόνα
Το σοκ που δοκίμασε ο ΣΥΝ μετά την αποχώρηση της ανανεωτικής πτέρυγας στο 6ο συνέδριο και η δημιουργία νέου φορέα με τον τίτλο Δημοκρατική Αριστερά, δεν ξεπεράστηκε εύκολα. Αντίθετα, φαίνεται να έχει βαθύνει ρωγμές και αντιφάσεις: Ενώ η αποχώρηση μιας πτέρυγας που ανοικτά ή καλυμμένα ήθελε τη συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, η γραμμή διάσωσης του ΣΥΝ πέρασε μέσα από μια ξανα-ανακάλυψη της συνεργασίας των δημοκρατικών δυνάμεων για την απαλλαγή από δεξιές διοικήσεις σε δήμους (άρα συνεργασία και με το ΠΑΣΟΚ) και επίσης στο χώρο της Αττικής στην αναζήτηση υποψηφίου που πρέπει όπως και δήποτε να προέρχεται από τον «σοσιαλιστικό χώρο» δηλαδή πάλι από το ΠΑΣΟΚ. Έτσι, ξεχείλωσε κατά το δοκούν μια χλιαρή απόφαση μιας σχετικά άμαζης και υποτονικής σύγκλισης του πανελλαδικού συντονιστικού του ΣΥΡΙΖΑ και παρουσίαζε παντού σαν κεντρική γραμμή τη διεύρυνση προς τον «σοσιαλιστικό χώρο». Αντί όμως να προσπαθήσει πραγματικά να αξιοποιήσει όποια διαφοροποίηση για να προχωρήσει μπροστά μια μετωπική πολιτική, άρχισε επαφές και προτάσεις που τις υπονόμευσε η ίδια η ηγεσία του ΣΥΝ με την πρόχειρη αντιμετώπιση και με τη «διαρροή» προς τον τύπο. Εισπράττοντας συνεχώς αρνήσεις από στελέχη του «σοσιαλιστικού χώρου» (π.χ. Σακοράφα, Παπασπύρος κ.λπ.) προσπάθησε να απαλύνει τις εντυπώσεις με την παρουσίαση ως σίγουρης και κλεισμένης της υποψηφιότητας του Δ. Τσακνή στο Δήμο της Αθήνας για να εισπράξει άλλη μια άρνηση. Το τελευταίο διάστημα στράφηκε προς την υποψηφιότητα του Α. Μητρόπουλου για να ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων μέσα στην γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ. Η Αυγή καθημερινά προβάλλει αυτήν την υποψηφιότητα, που μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω στην περιφέρεια, στη «μάχη των μαχών». Αυτές οι κινήσεις όχι μόνο δεν έτυχαν της πρέπουσας προσοχής και δεν προστατεύτηκαν αλλά θεωρητικοποιήθηκαν σε επικίνδυνο για τον προσανατολισμό της Αριστεράς βαθμό.
Γιατί τι σημαίνει ότι ο υποψήφιος για την περιφέρεια Αττικής πρέπει οπωσδήποτε να προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ; Ή τι σημαίνουν δηλώσεις «είμαστε βέβαιοι ότι η συνάντηση Αριστεράς και σοσιαλιστικού χώρου, η συνάντηση της νέας δεκαετίας, θα βάλει το βράδυ των αυτοδιοικητικών εκλογών τις βάσεις για έναν νέο πολιτικό χάρτη», ιδιαίτερα όταν τίποτα δεν έχει κλείσει οριστικά.
Πέρα από τον ηγεμονισμό και το «γράψιμο» όλων όσων συμμετέχουν στον ΣΥΡΙΖΑ και σε υπαρκτές δημοτικές κινήσεις φαίνεται ότι το ραντεβού με τον «σοσιαλιστικό χώρο» ξανοίγει ένα νέο κεντροαριστερό σενάριο. Σε πολλούς δήμους είναι δεδομένη η συνεργασία –πότε; Το 2010 παρακαλώ– με το επίσημο ΠΑΣΟΚ και όχι με κάποια περίπτωση πρόσφατα αποχωρήσαντος από το ΠΑΣΟΚ.
Στην πράξη η αποκαρδιωτική εικόνα φαίνεται πιο καθαρά αν συγκριθεί η τωρινή τακτική με αυτήν που είχε ο ΣΥΝ στις προηγούμενες αυτοδιοικητικές. Και τότε είχε συνεργασίες με το ΠΑΣΟΚ (που δεν ήταν κυβέρνηση και δεν είχε φέρει ένα Μνημόνιο) αλλά τουλάχιστον στους 3 μεγαλύτερους δήμους και περιφέρειες είχε επιλέξει την καταγραφή της ριζοσπαστικής Αριστεράς (με όσα προβλήματα υπήρχαν). Τώρα το σχέδιο διάσωσης οδηγεί στο να μην υπάρχει ακόμα υποψηφιότητα για την Αθήνα και τον Πειραιά και να παίζονται παιχνίδια για μεγάλες ανατροπές στην περιφέρεια της Αττικής…
Η διαπερατότητα της περιχαράκωσης
Μιλήσαμε για την «πρωτιά» του ΚΚΕ στο να ανακοινώσει νωρίς τις αμιγώς κομματικές και περιχαρακωμένες υποψηφιότητές του. Η ηγεσία του κόμματος αντιλαμβάνεται πως οι σαρωτικές αλλαγές θα οδηγήσουν σε μια πολιτική αναμόρφωση και δεν θέλει ο χώρος της να βρεθεί στη δίνη της.
Η περιχαράκωση όμως από μόνη της δεν μπορεί να αυξήσει το ειδικό βάρος ή τη σημασία του οργανισμού μέσα στην κοινωνία, όταν ισχύει και για το χώρο αυτόν η μη ανταπόκριση στα ουσιαστικά και βασικά καθήκοντα που θέτει η περίοδος. Γι’ αυτό και τα θέματα του Μετώπου και της κοινής δράσης της Αριστεράς έχουν παρεισφρήσει στις γραμμές του ΚΚΕ και το γεγονός αυτό δημιουργεί πολλούς πονοκεφάλους στην ηγεσία του και υπάρχουν σημάδια πως οι διαφοροποιήσεις και η πίεση στο ζήτημα αυτό θα δυναμώσουν στο προσεχές μέλλον. Το «ζήτημα Τσακνή» έχει αναδείξει και αυτό το πρόβλημα. Ο ίδιος έδωσε μια συνέντευξη στην Αυγή γεγονός όχι συνηθισμένο για ανθρώπους που πρόσκεινται στο ΚΚΕ. Δεύτερο, όπως είναι γνωστό, ο ίδιος συμμετέχει στο Αριστερό Βήμα διαλόγου και κοινής δράσης που δημιουργήθηκε πρόσφατα και όπως φαίνεται αρκετός κόσμος του ΚΚΕ είδε με συμπάθεια και ζεστασιά αυτήν την πρωτοβουλία. Τρίτο μια δήλωση υπέρ του υποψήφιου του ΚΚΕ στην Αθήνα δεν καταργεί όλα αυτά τα ζητήματα.
Η πίεση για την κοινή δράση ενάντια στο Μνημόνιο και την κυβέρνηση σε συνδυασμό με τα μηδαμινά αποτελέσματα στην εδώ και χρόνια εξαγγελμένη πολιτική του ΚΚΕ για δημιουργία ενός Μετώπου, οδηγεί το ΚΚΕ να πρέπει να φτιασιδώσει λίγο την πολιτική του. Γι’ αυτό θα πυκνώσουν οι εκκλήσεις για κοινή πάλη προς τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. (όχι για κοινή δράση της Αριστεράς) και θα συγκροτηθούν «λαϊκές συσπειρώσεις» σε διάφορους χώρους (δεν είναι και άσχημη η λέξη «συσπειρώσεις»…) και θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την αποκαρδιωτική εικόνα της άλλης παράταξης.
Οι ελλείψεις δεν καταργούνται με ευχές και με μεγάλα λόγια. Η απουσία μιας πραγματικά αριστερής γραμμής που θα εκφράσει την αντίθεση στην καταστροφή οικονομική-πολιτική- εθνική που φέρνει το Μνημόνιο βαραίνει ηγεσίες στελέχη και μηχανισμούς.