Η Ιερουσαλήμ βρίσκεται στην καρδιά του παλαιστινιακού ζητήματος

Όταν γίνεται λόγος για την Ιερουσαλήμ, συνήθως η προσοχή εστιάζεται στον προαιώνιο θρησκευτικό χαρακτήρα.

Η παρουσία στην καρδιά της παλιάς πόλης του Χαράμ ας-Σαρίφ (Ευγενούς Ιερού), μέρους του οποίου αποτελούν ο Θόλος του Βράχου και το τζαμί Αλ-Άκσα, προσδίδει στην Ιερουσαλήμ μια ιδιαίτερη θρησκευτική σημασία και όχι μόνο για το μουσουλμανικό κόσμο. Αντίστοιχη σημασία έχει, άλλωστε, τόσο για τους χριστιανούς λόγω της Εκκλησίας της Αναστάσεως και του Πανάγιου Τάφου, όσο και για τους Εβραίους λόγω του Δυτικού Τείχους.
Ο αποκλεισμός που έχει επιβληθεί στην πρόσβαση στην πόλη από τη Δυτική Όχθη αποτελεί μια από τις πιο χτυπητές (και μαζικές παραβιάσεις) ενός θεμελιώδους δικαιώματος, όπως η θρησκευτική ελευθερία. Το Τείχος της Ντροπής και τα δεκάδες τσεκπόιντ του ισραηλινού στρατού εμποδίζουν τους μουσουλμάνους και χριστιανούς Παλαιστινίους να προσεγγίζουν τους τόπους λατρείας της Ιερουσαλήμ. Παράλληλα, υπό το πρόσχημα της αρχαιολογικής έρευνας ή της συντήρησης των μνημείων, επιχειρείται τεχνηέντως η αλλαγή του πολιτιστικού χαρακτήρα της πόλης, με περιορισμό της μουσουλμανικής παρουσίας και διεύρυνση της εβραϊκής.
Ωστόσο, η θρησκευτική πλευρά δεν είναι ούτε η μόνη αλλά ούτε και η πιο σημαντική του ζητήματος Ιερουσαλήμ. Και αυτό γιατί η Ιερουσαλήμ αποτελεί ένα από τα κεντρικά σύμβολα του ισραηλινού απαρτχάιντ σε βάρος των Παλαιστινίων. Το 1948 ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε το 85% της πόλης. Περίπου 80.000 Παλαιστίνιοι εκδιώχτηκαν από τα σπίτια τους που βρίσκονταν στη Δυτική Ιερουσαλήμ και τα γύρω προάστια. Η υπόλοιπη πόλη καταλήφθηκε το 1967, κατά τη διάρκεια του Πολέμου των 6 Ημερών. Το 1980 το Ισραήλ προσάρτησε μονομερώς το σύνολο της πόλης και την έκανε πρωτεύουσά του. Με μια σειρά πράξεων αναγκαστικής απαλλοτρίωσης μέχρι σήμερα το Ισραήλ έχει υφαρπάξει το 86,5 % των εδαφών της Ανατολικής Ιερουσαλήμ.
Μετά τη δεύτερη Ιντιφάντα, ο ρυθμός ιουδαιοποίησης της Ιερουσαλήμ έχει αυξηθεί. Ο διακηρυγμένος στόχος είναι να μειωθεί ο παλαιστινιακός πληθυσμός της πόλης από το 35% του συνόλου, που είναι σήμερα, σε 12%. Το σχέδιο προχωράει μέσα από τον οικονομικό στραγγαλισμό των Παλαιστίνιων, την ουσιαστική απαγόρευση επισκευών σε παλαιστινιακές κατοικίες, την κατεδάφιση παλαιστινιακών σπιτιών με την πρόφαση ότι οι ιδιοκτήτες τους έκαναν επισκευές χωρίς άδεια.
Για μας τους Έλληνες το ζήτημα της υφαρπαγής της παλαιστινιακής γης χρήζει ιδιαίτερης μέριμνας, λόγω του ρόλου του Ελληνοορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Το Πατριαρχείο είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης ιδιοκτήτης γης στη Δυτική Όχθη. Εξέχουσας σημασίας δημόσια κτίρια του Ισραήλ (όπως η Κνεσέτ) έχουν χτιστεί σε γη που παραχώρησε το Πατριαρχείο. Πέρα από τις μεταβιβάσεις ιστορικών ακινήτων σε εταιρίες ισραηλινών συμφερόντων στην πύλη της Γιάφας στην παλιά πόλη, το Πατριαρχείο έχει πουλήσει γη στα όρια Ιερουσαλήμ-Βηθλεέμ, για την οικοδόμηση παράνομου εβραϊκού οικισμού. Υπενθυμίζουμε ότι ο εποικισμός κατεχόμενων εδαφών θεωρείται από τον ΟΗΕ έγκλημα πολέμου. Η προκλητική στάση του Πατριαρχείου συνεχίζεται με τη διάνοιξη δρόμου προς το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Πρόκειται για δρόμο που κατασκευάστηκε κι ελέγχεται από το Ισραήλ σε γη που καταλήφθηκε το 1967.
Συνοψίζοντας, η Ανατολική Ιερουσαλήμ αποτελεί ζήτημα-κλειδί στην οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης του Παλαιστινιακού. Δεν μπορεί να υπάρξει παλαιστινιακή απελευθέρωση χωρίς την Ιερουσαλήμ. Και δεν μπορεί να υπάρξει κίνημα στήριξης της αγωνιζόμενης Παλαιστίνης που να μη θέτει το ζήτημα της Ιερουσαλήμ στις πρώτες γραμμές της πολιτικής ατζέντας του.

Σχόλια