του Γιάννη Σχίζα
Όσο μαίνεται η σύγκρουση στη Γάζα και έχει χιλιάδες Παλαιστίνιους θύματα, ουδείς μπορεί να μένει αδιάφορος. Η Γάζα ήταν αποκλεισμένη το διάστημα 2006-2008 από τον υπόλοιπο κόσμο και βρισκόταν υπό καθεστώς αλληλεγγύης από την πλειοψηφία των ανθρώπων των μίντια, συμπεριλαμβανομένων των φεστιβάλ κινηματογράφου. Αργότερα σε αυτά τα φεστιβάλ προστέθηκε και ένα ακόμη – που αναφερόταν στην υγεία.
Το πρώτο φεστιβάλ κινηματογράφου που ασχολήθηκε με την υγεία –International Health Film Festival– άνοιξε τις πύλες του το 2009 με την καλλιτεχνική διεύθυνση της Λουκίας Ρικάκη. Το φεστιβάλ αυτό επρόκειτο να συνεχισθεί για έναν ακόμη χρόνο, οπότε διακόπηκε λόγω των μνημονίων και του θανάτου της Ρικάκη. Το φεστιβάλ υγείας περιλάμβανε δυο ταινίες αναφερόμενες στη Γάζα: Η μία ήταν «καθώς πρέπει», λεγόταν «Στη Γάζα», ήταν παραπάνω από 18 λεπτά και είχε σκηνοθέτη τον Ανδρέα Θωμόπουλο, ενώ η άλλη των 90 λεπτών ήταν πιο απροσδόκητη, καθώς είχε τον ιδιότυπο τίτλο «Ο νεαρός Φρόιντ στη Γάζα», με δημιουργό τη Σουηδή Pea Holmquist και την Αρμένισα Suzanne Khardalian. Η δεύτερη ταινία αναφερόταν στον νεαρό Αγιέντ, που ήταν ο μοναδικός ψυχολόγος στη Γάζα! Το τρέιλερ της ταινίας έλεγε: «Καθημερινά, κρατώντας την ιατρική τσάντα στο χέρι, ο Αγιέντ κάνει επισκέψεις στο στρατόπεδο προσφύγων της Τζαμπαλάγια. Ακολουθούμε τον Αγιέντ και ακούμε τους ασθενείς του: παιδιά, νέοι άντρες και γυναίκες, με τάσεις αυτοκτονίας, πρώην μαχητές της Χαμάς. Έξω επικρατεί το χάος: πόλεμος και αναταραχή… Μια τραγική και συνάμα κωμική ταινία από τα κρυφά δωμάτια της Γάζα. Γυρίστηκε σε διάστημα 2 ετών, 2006-2008, όταν η Γάζα ήταν αποκλεισμένη από τον υπόλοιπο κόσμο»…
Οι έγκλειστοι της Γάζα είχαν τάσεις για αυτοκτονίες, με δεδομένες τις συνθήκες ζωής και την αθλιότητα που συνεπάγονταν. Αν εξαιρέσουμε το φεστιβαλικό φιλμ «Τουρίστας αυτοκτονίας», που προβαλλόταν επίσης το 2009 έχοντας σαν θέμα το ταξίδι κάποιων ανθρώπων σε διάφορες χώρες σε αναζήτηση μιας νόμιμης («υποβοηθούμενης») αυτοκτονίας, αν εξαιρέσουμε το φιλμ «Παράταση ζωής» που είχε σχέση με τις ελπίδες για μια ζωή αιώνια ή τουλάχιστον ικανή να παρατείνεται επ’ αόριστον, θα λέγαμε ότι με το Σουηδοαρμενικό φιλμ για τον Φρόιντ προστίθετο και μια ζωή αξιοβίωτη, άξια δηλαδή να τη ζει κανείς, χωρίς πολέμους και στερήσεις.
Όμως πρέπει να λάβουμε υπόψη και την πλειοψηφική αναζήτηση υγείας στις δυτικές χώρες: Η υγεία είναι μια διεκδίκηση που εμπεδώνεται στο ευρύτερο κοινό μέσα από μια ατέλειωτη αναφορά σε συνταγές, σε συστήματα διατροφής, σε μορφές και όργανα γυμναστικής, σε εκλαϊκευμένη αρθρογραφία, σε τηλεοπτικές εκπομπές για την αντιμετώπιση ασθενειών… Οπότε συνοψίζουμε όλα αυτά: Τάσεις αυτοκτονίας, αναζήτηση τρόπων αυτοκτονίας, αναζήτηση τρόπων επιβίωσης μέσα στην αθλιότητα, αναζήτηση μιας διαρκούς υγείας με διάφορες διαδικασίες, αναζήτηση της αθανασίας. Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι ζούμε σε έναν πολυσχιδή κόσμο, όπου το μέλλον του καθενός και όλων μας είναι αόρατο…