Νέο νομοσχέδιο για τις διαδηλώσεις και τις πορείες, με ειδικές ρυθμίσεις και κανονισμούς, αναμένεται να κατατεθεί τις επόμενες ημέρες. Το ζήτημα είναι ιδιαίτερα σοβαρό και η αντιμετώπισή του δεν μπορεί να είναι του τύπου «κόκκινη γραμμή», «κάτω τα χέρια», «δεν μασάμε» ή να ενταχθεί κι αυτή σε μια πολιτικάντικη αντιπαράθεση. Αφορά και αυτό τους μετασχηματισμούς της έννοιας του δημόσιου χώρου που η πανδημία έφερε στο προσκήνιο (βλ. και Δρόμος φ. 498) αλλά όχι μόνο. Μερικές σύντομες και γενικές σκέψεις:
Πρώτον, η «διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής» που αναφέρεται στο νομοσχέδιο είναι απλά ο,τιδήποτε μπορεί να βλάψει το κύκλωμα της κατανάλωσης και του τουρισμού, ή όποιο τέλος πάντων πλαίσιο είναι κάθε φορά συμβατό με αυτό που το κεφάλαιο ονομάζει «ζωή» και «συνέχειά» της. Όχι γενικώς κι αορίστως, αλλά εκείνες τις μερίδες του που ακόμα και τώρα πρέπει πάση θυσία να συνεχίσουν να κερδοφορούν και να επεκτείνονται. Όπως ο Μεγάλος Περίπατος φαντασιώνεται ένα ευρωπαϊκό κέντρο με τα περιφερειακά μποτιλιαρίσματα να αυξάνονται και τις χρήσεις γης να αλλάζουν, όπως στην εικόνα της πόλης δε χωρούν τα πάρκα που σε πολλές γειτονιές αφήνονται στη μοίρα τους, όπως οι χιλιάδες κατεβασμένες τζαμαρίες και τα λουκέτα στα μικρά μαγαζιά για τα οποία κανένα «μπάχαλο» δεν μπορεί να ενοχοποιηθεί. Στο νομοσχέδιο προβλέπονται μάλιστα περιορισμοί στη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση με το που «πιθανολογείται» τέτοια διατάραξη. Έτσι, για να μην υπάρχουν αμφιβολίες.
Δεύτερον, η διαδήλωση μετατρέπεται και αυτή σε μια «χρήση χώρου» δίπλα στις υπόλοιπες. Οριοθετημένη, νοικοκυρεμένη, προαποφασισμένη και υπεύθυνη. Ένα ακόμα δικαίωμα που το κράτος παραχωρεί στους πολίτες και ρυθμίζει σαφώς την άσκησή του μέσω «οργανωτή» και αιτήματος σε… διαδικτυακή πλατφόρμα. Γιατί αυτή μονάχα η πλευρά κυριαρχεί πια στην ιδιότητα του πολίτη, η σχέση του δηλαδή με την εξουσία, τους φορείς της και το κράτος. Οι συμπολίτες θα μετατραπούν αναλόγως σε μονάδες ή συνομαδώσεις, έχοντες ανταγωνιστικά δικαιώματα και συμφέροντα. «Μην κλείνεις το δρόμο ρε Καραμήτρο!» και άλλα πολλά τέτοια που ο περιβόητος και χρόνια καλλιεργούμενος «κοινωνικός αυτοματισμός» (όχι όμως μόνο αυτός) έχει παγιώσει.
Τρίτον, ο φόβος είναι μεγάλος. Όχι βέβαια για κάποιες παραδοσιακές και κλασσικές πορείες, εύκολα κοστολογημένες και προβλέψιμες –πολιτικά και επιχειρησιακά– από τους μηχανισμούς και το πολιτικό σύστημα. Γιατί μπορεί τώρα το επιχείρημα να είναι η «αποφυγή σκηνών κυκλοφοριακού χάους εν μέσω θέρους και τουριστικής περιόδου», όμως αυτή η ιστορία είναι αρκετά παλιά. Αν τώρα γίνεται πιο επείγουσα δεν αφορά μονάχα ή κυρίως το δεξιό προφίλ και πρεστίζ της κυβέρνησης αλλά μια βαθύτερη προετοιμασία για όσα έρχονται. Γι’ αυτό και η κατασταλτική διάσταση εντείνεται με κάθε τρόπο. Οι συμμορίες ΔΙΑΣ, ΔΕΛΤΑ κ.λπ. έχουν πολλή δουλειά να βγάλουν με τα παπάκια τους. Τα ΜΑΤ που με μια απλή εντολή θα διαλύουν σε περιπτώσεις «μη γνωστοποίησης», «μη συμμόρφωσης» κ.ο.κ., παρομοίως. Αλλά και το νομοθετικό πλαίσιο που αποδίδει ευθύνες και ποινές με έναν πιο διάχυτο αλλά σκληρότερο τρόπο στους «συμμετέχοντες».
Στις μεγάλες θύελλες που έχουμε ήδη μπει, είναι μάλλον απίθανο να μην υπάρξουν κοινωνικές αναστατώσεις μεγάλης κλίμακας και έντασης. Κι εδώ η χαζοχαρούμενη εικόνα του Μπακογιάννη ή το νοικοκύρεμα που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση της Ν.Δ. μάλλον θα αποδειχτεί φούσκα και αδύναμο να συγκρατήσει τις εξελίξεις με τον τωρινό τρόπο.
