Οι εκλογές του 2009
Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2009, κι ενώ είχε ήδη ξεσπάσει η παγκόσμια οικονομική κρίση, η συμμαχία αυτή κέρδισε για δεύτερη φορά τις εκλογές και παρέμεινε στην εξουσία αλλά με εσωτερικές ανακατατάξεις: κέρδη σημείωσε το Εργατικό Κόμμα, το Κεντρώο Κόμμα υποχώρησε ελαφρά, ενώ το Σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα υπέστη σημαντική ήττα, χάνοντας 4 από τους 15 βουλευτές και πάνω από το ένα τέταρτο των ψηφοφόρων του. Η κεντροδεξιά (με ισχυρότερο το λαϊκιστικό και ξενοφοβικό Προοδευτικό Κόμμα που πλησίασε το 23% εις βάρος της «παραδοσιακής» δεξιάς) δεν κατάφερε να εκμεταλλευτεί την όποια δυσαρέσκεια, αφού μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος προτίμησε να αναθέσει τη διαχείριση της κρίσης στη θεωρούμενη ως έμπειρη και ταυτόχρονα κοινωνικά πιο ευαίσθητη κεντροαριστερή συμμαχία. Ένας ακόμη παράγοντας που έπαιξε ρόλο στο εκλογικό αποτέλεσμα, ήταν η άρνηση της συμμαχίας να «αξιοποιήσει» τα κεφάλαια του εξαιρετικά πλούσιου Εθνικού Ταμείου Συντάξεων, που χρηματοδοτείται απευθείας από τα έσοδα της παραγωγής πετρελαίου και το οποίο εποφθαλμιούσε ο επιχειρηματικός και τραπεζικός κόσμος, με την κεντροδεξιά να ζητά «να μην αφήσουμε ανεκμετάλλευτο αυτό τον πλούτο». Η λαϊκή πλειοψηφία έδειξε πως προτιμά να κρατήσει ανέγγιχτο αυτό το αποθεματικό που ξεπερνά τα 300 δισεκατομμύρια ευρώ.
Συγκυβέρνηση
Όσον αφορά στις ανακατατάξεις στο εσωτερικό της κεντροαριστεράς το Σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα έχασε μεγάλο μέρος της δύναμής του λόγω ακριβώς της συγκυβέρνησης που το υποχρέωσε να παραβεί το πρόγραμμά του τόσο στην οικονομία όσο και στην εξωτερική πολιτική. Το κύρος του κόμματος αυτού επλήγη καίρια από την παραμονή των νορβηγικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν. Στη νορβηγική κοινωνία το θέμα της παρουσίας Νορβηγών στρατιωτών στο Αφγανιστάν αποτελεί, εδώ και χρόνια, κεντρικό πολιτικό ζήτημα και το Σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα είχε κάνει σημαία του την αποχώρηση. Έτσι, ο συμβιβασμός σ’ αυτό το ζήτημα αποξένωσε ικανή μερίδα των ψηφοφόρων του. Το ίδιο και οι συμβιβασμοί στις προωθούμενες από τους σοσιαλδημοκράτες «μεταρρυθμίσεις», ιδίως επειδή υπουργός Οικονομικών ως το 2009 ήταν η ηγέτιδα του κόμματος Κριστίν Άλφορσεν (μετά την ήττα του 2009 υποχρεώθηκε να «επιστρέψει» το υπουργείο στους σοσιαλδημοκράτες).
Το Κόκκινο Κόμμα
Το δεύτερο κόμμα της νορβηγικής Αριστεράς, το Κόκκινο Κόμμα, δεν κατάφερε τελικά να κερδίσει πολιτικά από την απογοήτευση των αριστερών ψηφοφόρων. Προερχόμενο από την άκρα Αριστερά, με βασικό κορμό του το μαοϊκής προέλευσης Εργατικό Κομμουνιστικό Κόμμα (που αυτοδιαλύθηκε για να ιδρυθεί το Κόκκινο Κόμμα), λίγες μόνο εβδομάδες πριν από τις εκλογές του 2009 τα γκάλοπ το εμφάνιζαν να ανέρχεται στο 2,7% από 1,2% το 2005. Εάν, πράγματι, έπαιρνε αυτό το ποσοστό θα εξέλεγε 1 ή 2 βουλευτές, θέτοντας σε κίνδυνο την εύθραυστη κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κεντροαριστερής συμμαχίας. Τότε ξεκίνησε μια πρωτοφανής εκστρατεία με τα τρία κόμματα της συμμαχίας να δηλώνουν ότι αρνούνται να στηρίξουν την κυβέρνησή τους σε τυχόν ανοχή του Κόκκινου Κόμματος. Το αποτέλεσμα ήταν να περιοριστεί στο 1,3% των ψηφοφόρων. Πάντως, το Κόκκινο Κόμμα παραμένει η ψυχή της ιδιαίτερα δημοφιλούς καμπάνιας ενάντια στην Ε.Ε., ενώ η καθημερινή εφημερίδα Klassekampen, παλιότερα όργανο του Εργατικού Κομμουνιστικού Κόμματος, είναι σήμερα η πιο μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα με αναφορά στην Αριστερά (με 70.000 αναγνώστες στην καθημερινή έκδοση και 90.000 στη σαββατιάτικη).
Ομάδα Manifest
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης παίζει και η σχετικά νεοσύστατη ομάδα διανοούμενων, ερευνητών και πανεπιστημιακών, Manifest, που πραγματοποιεί μελέτες για θέματα που αφορούν το συνδικαλιστικό κίνημα, την προάσπιση της δημοκρατίας και την αλληλεγγύη με τους λαούς του κόσμου. Οι εκλαϊκευμένες εκδόσεις του Manifest, τα στελέχη του οποίου προέρχονται τόσο από το Σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα όσο και από το Κόκκινο Κόμμα, γίνονται ανάρπαστες και χρησιμοποιούνται από συνδικάτα, φοιτητές και άλλες κοινωνικές οργανώσεις.
Η κρίση στην Ελλάδα και ο τρόπος αντιμετώπισής της από την Κομισιόν έχει μειώσει ακόμη περισσότερο την όποια δημοφιλία της Ε.Ε. στη νορβηγική κοινή γνώμη και σήμερα έχει παγώσει κάθε συζήτηση για ενδεχόμενο νέο (τρίτο κατά σειρά) δημοψήφισμα για είσοδο της χώρας στην Ε.Ε.
(*) Το άρθρο αυτό βασίστηκε σε συζήτηση με τον Yohan Shanmugaratnam, απεσταλμένο στην Αθήνα της Klassekampen, καθημερινής εφημερίδας της νορβηγικής Αριστεράς.
