Του Γιώργου Κυριακού
Η απογραφή στην Αλβανία έχει ξεκινήσει καθυστερημένα σε σχέση με το αρχικό χρονοδιάγραμμα. Θα διαρκέσει μέχρι τις 27 Οκτωβρίου, και χρηματοδοτείται από τους διεθνείς οργανισμούς. Αυτοί επέβαλαν το ερωτηματολόγιο και τη μεθοδολογία, ενώ την παρακολουθούν με παρατηρητές. Ενδιαφέρεται η ελλαδική πολιτεία για την απογραφή; Η ανησυχία μας είναι εύλογη, μετά το ανάπηρο ενδιαφέρον για τον Μπελέρη και το υπαρκτό ενδιαφέρον για τις «σκιές» στο πρόσωπό του. Για να κατανοήσουμε το διακύβευμα, αρκεί να αναφέρουμε τον σκληρό διπλωματικό πόλεμο Σκοπίων-Βουλγαρίας για την ταυτότητα της σλαβόφωνης κοινότητας στην Αλβανία. Για αυτά συνομιλήσαμε με τον Λεωνίδα Παππά:
Υπάρχουν τεχνικά ζητήματα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την αλλοίωση των αποτελεσμάτων. Θα εστιάσω σε ένα, το πιο σημαντικό. Η διαδικασία είναι αρκετά χρονοβόρα και κουραστική. Τις απαντήσεις στις άνω των εκατό ερωτήσεις, οι απογραφείς τις συμπληρώνουν (στο τάμπλετ) μόνοι τους. Κάποιες φορές απευθύνονται σε ηλικιωμένους που δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία. Το πρόβλημα είναι πιο έντονο στους μεικτούς δήμους, όπου ένας απογραφέας με διαφορετική εθνικότητα ή θρήσκευμα πιθανόν να θέλει να αλλοιώσει τα αποτελέσματα. Σήμερα, για παράδειγμα, στο Μουρσί του Δήμου Κονίσπολης μια κυρία μού είπε πως η κοπέλα που είχε ορίσει ο Δήμος, δεν την ρώτησε για την εθνικότητα. Όπως καταλαβαίνεις, χρειάζεται ενημέρωση από τους συλλογικούς φορείς και τα μέσα ενημέρωσης.
Ποια είναι η σημασία της απογραφής για τον Ελληνισμό;
Είναι πολύ σημαντικό ζήτημα, με βεληνεκές δεκαετίας. Αποτελεί χρήσιμο εργαλείο στη χάραξη πολιτικής. Αναμενόμενα, το εγχείρημα φορτίζεται, διότι στα Βαλκάνια ζούμε. Κάθε χώρα θέλει να εμφανίζεται εθνικά ομοιογενής, ή να μειώνει σημαντικά τον αριθμό των ατόμων με διαφορετική εθνικότητα. Το είχαμε νιώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό στις 12 προηγούμενες απογραφές που πραγματοποίησε η Αλβανία, από το 1923. Οι πολίτες με εθνικότητα διαφορετική από την αλβανική είναι πάνω από 10%, με μεγαλύτερη την ελληνική. Ωστόσο, το αλβανικό κράτος τις μειώνει όλες, μέχρι και τέσσερις φορές. Για την Εθνική Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία, η απογραφή έχει πολλαπλή σημασία. Εκτός της εθνικής και ιστορικής διάστασης, τα αποτελέσματα θα σχετίζονται άμεσα, πρώτον, με την εφαρμογή του Νόμου περί Μειονοτήτων του 2017, και δεύτερον με τη διανομή των κρατικών κονδυλίων στους δήμους μας. Η τρέχουσα απογραφή πληροί τη διαχρονική απαίτηση μας για αυτοπροσδιορισμό της εθνικότητας, χωρίς αστερίσκους και πρόστιμα όπως συνέβαινε στην προηγούμενη, του 2011. Είναι σημαντικό να αναλογιστεί ο καθένας και καθεμιά την ευθύνη που έχει. Η συμμετοχή των συμπατριωτών μας στην απογραφή δεν είναι, απλά, μια κοινωνική υποχρέωση, αλλά ένα κάλεσμα του τόπου μας και της ιστορίας μας. Τέλος, συγχαίρω τον «Δρόμο της Αριστεράς» για την ευαισθησία που δείχνει για το ζήτημα, αλλά και για τη συνολική του προσπάθεια στα ζητήματα του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού.
Στο περιθώριο εκδήλωσης στην Αθήνα για τα τεκταινόμενα στη Χιμάρα, ο Δρόμος συναντήθηκε με τον Βαγγέλη Ντούλε, ο οποίος μας είπε ότι υπάρχει σαφής μεθόδευση για αλλοίωση των αποτελεσμάτων της απογραφής, και εξέφρασε την ελπίδα του κυρίως για τα αποτελέσματα στις μη μειονοτικές ζώνες – όπως στη Χιμάρα, στην Κορυτσά, στον Αυλώνα κι αλλού όπου διαβιεί ο Ελληνισμός.
