Ο αριθμός των πυρηνικών κεφαλών παγκοσμίως εκτιμάται σε περίπου 15.000 ενώ οι εξοπλισμοί και ο εκσυγχρονισμός τους διαρκώς μεγαλώνει
του Μάνλιο Ντινούτσι*
Οι πολιτικο-επικοινωνιακοί προβολείς, επικεντρωμένοι στις πυρηνικές και πυραυλικές δοκιμές της Βόρειας Κορέας, αφήνουν στο σκοτάδι το γενικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται το αυξανόμενο κυνήγι των εξοπλισμών που, ενώ συντηρεί ένα πυρηνικό οπλοστάσιο ικανό να εξαφανίσει το ανθρώπινο είδος από το πρόσωπο της Γης, προωθεί όλο και περισσότερο εξειδικευμένες πυρηνικές κεφαλές και εκτοξευτές υψηλής τεχνολογίας.
Η Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων (FAS) εκτιμά πως το 2017 η Βόρεια Κορέα θα έχει «υλικό σχάσης αρκετό για να παράξει 10-20 πυρηνικές κεφαλές, αλλά δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία για το αν έχει θέσει σε λειτουργία πυρηνικές κεφαλές που να μπορούν να μεταφερθούν με βαλλιστικούς πυραύλους».
Πάντα σύμφωνα με τηνFAS, οι ΗΠΑ διαθέτουν 6.800 πυρηνικές κεφαλές, από τις οποίες οι 1.650 είναι στρατηγικές και οι 150 μη στρατηγικές, έτοιμες για εκτόξευση ανά πάσα στιγμή. Μαζί με αυτές της Γαλλίας και της Βρεταννίας (300 και 215 αντίστοιχα), οι πυρηνικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ διαθέτουν 7.315 πυρηνικές κεφαλές, από τις οποίες 2.200 έτοιμες για εκτόξευση, σε σύγκριση με τις 7.000 της Ρωσίας, εκ των οποίων 1.950 είναι έτοιμες για άμεση εκτόξευση. Παραμένοντας στις εκτιμήσεις της FAS, περίπου 550 πυρηνικές κεφαλές των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Βρεταννίας, έτοιμες για άμεση εκτόξευση, έχουν μεταφερθεί στην Ευρώπη κοντά στα ρωσσικά εδάφη. Είναι σαν να είχε παρατάξει η Ρωσία στο Μεξικό εκατοντάδες πυρηνικές κεφαλές στραμμένες κατά των ΗΠΑ.
Αν προσθέσουμε και αυτές που διαθέτει η Κίνα (270), το Πακιστάν (120-130), η Ινδία (110-120) και το Ισραήλ (80), ο συνολικός αριθμός των πυρηνικών κεφαλών εκτιμάται σε περίπου 15.000. Πρόκειται για εκτιμήσεις κατά προσέγγιση, πιθανότατα μικρότερες από την πραγματικότητα. Και το κυνήγι των εξοπλισμών προχωρά, με τον διαρκή εκσυγχρονισμό των κεφαλών και των πυρηνικών πυραύλων.
Επικεφαλής βρίσκονται οι ΗΠΑ, που πραγματοποιούν συνεχώς δοκιμές των διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων Minuteman III και ετοιμάζονται να τους αντικαταστήσουν με νέους (εκτιμώμενου κόστους 85 δισ. δολαρίων). Το Κογκρέσο ενέκρινε το 2015 ένα σχέδιο (εκτιμώμενου κόστους περίπου 1.000 δισ.) για να ενισχύσει τις πυρηνικές δυνάμεις με άλλα 12 επιθετικά υποβρύχια (κόστους 7 δισ. το καθένα), εξοπλισμένα με 200 πυρηνικές κεφαλές έκαστο, και άλλα στρατηγικά βομβαρδιστικά (κόστους 550 εκατομμυρίων το καθένα), που φέρουν κι αυτά από 20 πυρηνικές κεφαλές το καθένα. Στα ίδια πλαίσια εντάσσεται η αντικατάσταση των πυρηνικών βομβών Β61 των ΗΠΑ, που είναι παρατεταγμένες στην Ιταλία και σε άλλες ευρωπαΪκές χώρες, με τις νέες Β61-12, τύπου first-strike (προληπτικό χτύπημα αναχαίτισης της πρόθεσης εχθρικής επίθεσης, πριν αυτή εκδηλωθεί δηλαδή).
Η ενίσχυση των πυρηνικών δυνάμεων περιλαμβάνει επίσης την «αντιπυραυλική ασπίδα» για την εξουδετέρωση της επίθεσης του εχθρού, σαν εκείνη που είναι παρατεταγμένη από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη κατά της Ρωσίας, και στη Νότια Κορέα, όχι κατά της Βόρειας Κορέας αλλά στην πραγματικότητα κατά της Κίνας.
Η Ρωσία και η Κίνα επισπεύδουν τον εκσυγχρονισμό των πυρηνικών τους δυνάμεων, για να μην μείνουν πίσω. Το 2018 η Ρωσία θα παρατάξει έναν νέο διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο, τον Sarmat, με ακτίνα δράσης μέχρι 18.000 χλμ, ικανό να μεταφέρει 10-15 πυρηνικές κεφαλές που, επιστρέφοντας στην ατμόσφαιρα με υπερηχητική ταχύτητα (10 φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα του ήχου), μπορούν να ελιχθούν προκειμένου να αποφύγουν τους εχθρικούς πυραύλους, διαπερνώντας έτσι την «ασπίδα».
Στην κατάσταση αυτή, όπου ένας περιορισμένος κύκλος κρατών συντηρεί το ολιγοπώλιο των πυρηνικών όπλων και όποιος τα κατέχει απειλεί όσους δεν διαθέτουν πυρηνικά, είναι όλο και πιο πιθανό να επιδιώξουν, και να τα καταφέρουν, να τα αποκτήσουν και άλλοι. Εκτός από τις εννέα χώρες που ήδη διαθέτουν πυρηνικά όπλα, υπάρχουν περίπου άλλες 35 που έχουν τη δυνατότητα να κατασκευάσουν πυρηνικά.
Όλα αυτά αποσιωπούνται από τα ΜΜΕ, που καλούν σε εγρήγορση κατά της Βόρειας Κορέας, που καταγγέλλεται σαν η μόνη που εξαπολύει πυρηνική απειλή. Αγνοείται επίσης το μάθημα που λέει ότι έχει αφομοιώσει η Πιονγιάνγκ: οι Κορεάτες υπενθυμίζουν ότι ο Καντάφι είχε αρνηθεί απόλυτα κάθε πυρηνικό πρόγραμμα, επιτρέποντας ελέγχους της CIA στο έδαφος της Λιβύης. Όμως η στάση του αυτή δεν τον γλύτωσε όταν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αποφάσισαν να καταστρέψουν τη χώρα. Αν είχε αποκτήσει πυρηνικά όπλα, σκέφτονται στην Πιονγιανγκ, κανείς δεν θα είχε βρει το κουράγιο να του επιτεθεί. Έναν τέτοιο συλλογισμό θα μπορούσαν να κάνουν και άλλοι: Στη σημερινή παγκόσμια συγκυρία είναι προτιμότερο να έχεις, από το να μην έχεις πυρηνικά.
Ενώ στη βάση αυτής της επικίνδυνης λογικής μεγαλώνει η πιθανότητα αύξησης του πυρηνικού οπλοστασίου, το Σύμφωνο για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων, που υιοθετήθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από τα Ηνωμένα Έθνη μόλις τον περασμένο Ιούλη, αγνοείται από όλες τις πυρηνικές δυνάμεις, από τα μέλη του ΝΑΤΟ (της Ιταλίας συμπεριλαμβανομένης) και από τους βασικούς του συνεταίρους (Ουκρανία, Ιαπωνία, Αυστραλία).
Έχει μεγάλη σημασία μια πλατιά κινητοποίηση, για να επιβάλουμε τη συμμετοχή της Ιταλίας στο Σύμφωνο για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων και να απαιτήσουμε να αποσυρθούν από το έδαφος της οι ατομικές βόμβες των ΗΠΑ, η παρουσία των οποίων παραβιάζει το Σύμφωνο για τη μη διάδοση των πυρηνικών, που έχει συνυπογράψει και η Ιταλία. Αν λείπει η πολιτική συνείδηση, θα έπρεπε να επικρατήσει τουλάχιστον το ένστικτο επιβίωσης.
* Εφημερίδα Il Manifesto, 5 Σεπτέμβρη 2017
