Του Θέμου Χ. Στοφορόπουλου
Ο κυπριακός λαός, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Αρμένιοι, Μαρωνίτες, Λατίνοι, αντιμετωπίζει σήμερα την οργανωμένη πίεση που ασκεί μια αντιλαϊκή συμμαχία, συγκείμενη από τρεις παράγοντες. Πρώτος, η επεκτατική Τουρκία. Δεύτερος, η ιμπεριαλιστική Βρετανία και οι συν αυτή: Ηνωμένες Πολιτείες, ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκή Ένωση, η Δύση γενικότερα. Τρίτος παράγων, οι μεγάλοι οικονομικοί όμιλοι που θέλουν να κερδίσουν από τους υδρογονάνθρακες της Ανατολικής Μεσογείου.
Αρχίζοντας από την Τουρκία, θυμίζω ότι ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, κ. Νουμάν Κουρτουμλούς, δήλωσε πρόσφατα ότι: «η Τουρκία με κανένα τρόπο δεν θα κάνει υποχωρήσεις που της έχουν υπαγορεύσει. Θα φτάσει στο σημείο που θα μπορέσει να διασφαλίσει τα δικά της εθνικά συμφέροντα στην Κύπρο και εκεί θα σταματήσει».
Έχουν γίνει πολλές τέτοιες δηλώσεις Τούρκων αρμοδίων που τονίζουν ότι η Τουρκία δεν νοιάζεται «για τα μαύρα μάτια των Κυπρίων», αλλά για τα δικά της συμφέροντα στην Κύπρο και ότι θα ενδιαφερόταν για την Mεγαλόνησο ακόμα και αν δεν υπήρχε ούτε ένας Τουρκοκύπριος. Ποια είναι αυτά τα ενδιαφέροντα και συμφέροντα της Άγκυρας;
Όπως προκύπτει από τα πρακτικά της Διάσκεψης της Λωζάννης του 1922-23 και από τις διεθνείς πράξεις που υπογράφτηκαν εκεί, σε συνδυασμό με την πάγια πολιτική που ακολούθησε έκτοτε η Τουρκία, σταθερή επιδίωξή της είναι να απαλλαγεί από όσα τότε δέχθηκε (παραμονή Ελληνισμού στην Πόλη, στην Ίμβρο και την Τένεδο, καθεστώς Στενών) και να πάρει όσα τότε δεν έλαβε (ελληνικά νησιά βορείου και ανατολικού Αιγαίου, Δυτική Θράκη, Δωδεκάνησα, Κύπρος, Αλεξανδρέττα, Μοσούλη). Είναι ο σκληρός πυρήνας του τουρκικού αναθεωρητισμού, στον οποίο ήρθαν να προστεθούν τα νεοοθωμανικά όνειρα.
Μέσα στο γενικό αυτό πλαίσιο, τελικός στόχος της Τουρκίας είναι να θέσει υπό τον πλήρη έλεγχό της ολόκληρη την Κύπρο, της κυπριακής ΑΟΖ περιλαμβανομένης. Τον στόχο αυτό προωθεί με συνέπεια, σταδιακά και συστηματικά, έχοντας ως όργανό της τους Τουρκοκύπριους και τους εποίκους, που δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, για προφανείς λόγους συσχετισμού δυνάμεων. Ό,τι και αν συμφωνηθεί, η Τουρκία θα βρει τρόπους να τους κρατάει δέσμιους.
Όταν λέω «η Τουρκία» (όπως και όταν αναφέρομαι σε άλλες χώρες με τέτοιο κοινωνικοοικονομικό σύστημα) δεν εννοώ, βέβαια, τον τουρκικό λαό που υφίσταται τις συνέπειες όσων πράττουν οι Τούρκοι ιθύνοντες, οι οποίοι εκπροσωπούν συγκεκριμένα ταξικά συμφέροντα. Τις συνέπειες υφίστανται και οι Τουρκοκύπριοι. Είναι η τουρκική ηγεσία που χρησιμοποιεί, εναντίον ολόκληρου του κυπριακού λαού, στρατιωτικά μέσα, όπως η κατοχή των βορείων περιοχών της Κυπριακής Δημοκρατίας, και πολιτικά μέσα, όπως η προσπάθεια επιβολής της διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Με την τουρκική άρχουσα τάξη συμμαχεί η βρετανική. Ο δικός της στόχος είναι η διατήρηση των βάσεων Ακρωτηρίου και Δεκελείας (με όση έκταση της χρειάζεται), καθώς και των εγκαταστάσεων για ηλεκτρονική κατασκοπία που βρίσκονται έξω από τις δύο αυτές βάσεις, όπως και των άλλων στρατιωτικής φύσης δουλειών που περιγράφονται στα παραρτήματα της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης του 1960. Η Βρετανία επιδιώκει την επανανομιμοποίηση όλων αυτών, που χρησιμοποιούνται κατά των λαών της περιοχής και όχι μόνον. Οι ηλεκτρονικές εγκαταστάσεις, ειδικότερα, είναι μέρος παγκόσμιου κατασκοπευτικού δικτύου της Δύσης. Της Δύσης, η οποία, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες, οραματίζεται, τώρα, την οργανική συμμαχία μιας ομοσπονδιακής Κύπρου με τις αστικές τάξεις Τουρκίας, Ελλάδας, Ισραήλ και Αιγύπτου. Συμμαχία, που θα είχε σαν αποτέλεσμα την αναβάθμιση της Τουρκίας και την παγίωση μιας ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων στην περιοχή.
Ο τρίτος παράγων που αντιμετωπίζει ο κυπριακός λαός είναι τα σχέδια, για τις πηγές ενέργειας της Κύπρου και των γειτόνων της, τα σχέδια που έχουν καταστρώσει μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι: DELEK, EXXON MOBIL, QATAR PETROLEUM, ENI TOTAL, STATOIL, CAIRN-DELEK-AVNER και άλλοι, σε συνεργασία με τις χώρες με τις οποίες τέτοιοι όμιλοι συνδέονται. Γίνεται λόγος και για την κατασκευή αγωγού, που να μεταφέρει φυσικό αέριο προς την Ευρώπη, μέσω Κύπρου και Τουρκίας, μετά την επιβολή, στον κυπριακό λαό, όσων συζητιούνται. Με παρεπόμενη συνέπεια την ενίσχυση της Τουρκίας ως ενεργειακού κόμβου και την περαιτέρω γενικότερη αναβάθμισή της.
Είναι φανερό πως ούτε στις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε στο Ισραήλ ή σε μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, ούτε στη Βρετανία, στο ΝΑΤΟ ή στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να εναποθέσει ο κυπριακός λαός την αντίστασή του στους επεκτατικούς στόχους της Τουρκίας.
Ένα, ακόμα, βήμα προς επίτευξη αυτών των στόχων, θα μπορεί να γίνει με τη διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία αν, ό μη γένοιτο, αυτή επιβληθεί με το πιστόλι της Άγκυρας στον κρόταφο του κυπριακού λαού.
Ακόμα και αν φύγουν όλα τα τουρκικά στρατεύματα και δεν επανανομιμοποιηθούν οι εγγυήσεις, πάλι η Τουρκία θα μπορεί να ελέγχει την ομοσπονδία μέσω των υποχειρίων της, Τουρκοκυπρίων και εποίκων. Ένα μόνον παράδειγμα αυτής της ευχέρειας είναι ο συζητούμενος μηχανισμός άρσης αδιεξόδων στην εκτελεστική και στη νομοθετική εξουσία. Τέσσερα μέλη, δύο Ελληνοκύπριοι και δυο Τουρκοκύπριοι (ή «πολιτογραφηθέντες» έποικοι). Αν και πάλι αδιέξοδο, αποκλεισμός ενός εκ των μελών με κλήρο. Η Άγκυρα θα καραδοκεί, για να χρησιμοποιεί την τουρκική πλειοψηφία κάθε φορά που θα προκύπτει.
Η τωρινή κατάσταση στην Κύπρο είναι το μη χείρον, σε σύγκριση με τη διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία. Σήμερα, η Τουρκία ελέγχει τα κατεχόμενα. Με την ομοσπονδία, η Τουρκία δεν θα φύγει από την Κύπρο. Αντίθετα, θα ελέγχει έμμεσα ολόκληρο το ομοσπονδιακό κράτος, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για τη μελλοντική υπαγωγή ολόκληρης της Κύπρου υπό την άμεση κυριαρχία της.
Όμως, η διζωνική-δικοινοτική είναι το χειρότερο και σε σύγκριση με μια (υποθετική) διεθνή αναγνώριση δήθεν ανεξάρτητου δήθεν τουρκοκυπριακού κράτους ή και σε σύγκριση με επίσημη προσάρτηση των κατεχομένων στην Τουρκία. Θα έχουν παραμείνει υπό κατοχή και τα νυν κατεχόμενα, αλλά, τουλάχιστον, δεν θα έχουν περιέλθει οι νότιες επαρχίες υπό νομιμοποιημένη επικυριαρχία της Τουρκίας. Μπορεί δε να υποστηριχθεί ότι θα είναι ασφαλέστερο το νότιο τμήμα με ένα διεθνώς αναγνωρισμένο σύνορο.
Άραγε, πόσο πιθανό είναι το σενάριο μιας τέτοιας επίσημης διχοτόμησης; Πάντως, ούτε αυτή θα προστάτευε, μακροπρόθεσμα, τον κυπριακό λαό στις νότιες περιοχές. Διότι θα μπορούσε η Τουρκία να σκηνοθετήσει μια προβοκάτσια για να επιτεθεί προς νότο, με νέο «Αττίλα», συνεπής στον πάγιο, τελικό της σκοπό.
Ο κυπριακός λαός, όπως και όλοι οι λαοί του κόσμου, είναι αναγκασμένος να αγωνισθεί κατά των οικονομικά και πολιτικά κυρίαρχων, ντόπιων και ξένων, προσβλέποντας στην ανατροπή της εξουσίας τους και του αντίστοιχου διεθνούς συστήματος.
Μια τέτοια ριζική αλλαγή συνιστά προϋπόθεση για μια Κύπρο στην οποία αφέντης θα είναι ο λαός της. Μια Κύπρο ενιαία, ανεξάρτητη, με μια και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα, χωρίς ξένες βάσεις και στρατιωτικές δυνάμεις, χωρίς εγγυητές και προστάτες. Μια Κύπρο χωρίς τις συνέπειες της μυστικής συμφωνίας του ’74 και όσων επακολούθησαν: του πραξικοπήματος, της εισβολής, της κατοχής, της εθνοκάθαρσης, του εποικισμού, της ανακήρυξης ψευδοκράτους και της πολιτιστικής μεταβολής στα κατεχόμενα. Διεθνών εγκλημάτων, που συναποτελούν ένα σύνθετο διεθνές έγκλημα.
* O Θέμος Χ. Στοφορόπουλος είναι πρώην Πρέσβης της Ελλάδας στην Κύπρο.
