Του Αλέξη Ν. Δερμεντζόγλου
Πρόσφατα σχετικά, στις μεταδόσεις των αγώνων του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος ποδοσφαίρου από τη Βραζιλία ακούγαμε το πολύ εύστοχο σχόλιο των παρουσιαστών πως «είναι άδικο μια σκληρή προσπάθεια 120 λεπτών να κρίνεται στα… πέναλτι».
Όλοι σκέφτονται μήπως υπάρχει κάποιος καλύτερος τρόπος κι έτσι λογικά οι σκέψεις και οι συνειρμοί τους μας οδηγούν στον τρόπο που αποκλείσθηκε κοινωνικά, αισθητικά, πολιτιστικά, εργασιακά, ιδεολογικά η ΕΡΤ από την περαιτέρω συνέχειά της.
Και επιθυμώ να τονίσω, ως λάτρης, του ποδοσφαίρου: Δεν ήταν καν η διαδικασία των 10 πέναλτι (πέντε από κάθε πλευρά). Αρχικά, οι εργαζόμενοι δεν χτύπησαν πέναλτι, αποκλείστηκαν από τη διαδικασία, κάτι ιδιαίτερα απαράδεκτο και ανισότιμο. Κατά δεύτερο λόγο, δεν χτυπήθηκαν κατ’ ουσία πέναλτι, εφαρμόστηκε ο λεγόμενος ξαφνικός θάνατος, για να θυμηθώ και μια ταινία δράσης του Ζαν Κλοντ Βαντάμ. Ένα μόνο πέναλτι, ένα μόνο γκολ και διαγραφή κάθε στοιχείου του παρελθόντος.
Το τι σημαίνει αυτό το αυθαίρετο κλείσιμο της ΕΡΤ το γνωρίζουν πλέον όλοι οι Έλληνες πολίτες. Αξία έχει, όμως, να θυμίσω πως την Κυριακή, 27 Ιουλίου, στις 22:00, μετά το δελτίο ειδήσεων η ΕΡΤ-3 (διαδικτυακή προβολή) παρουσίασε (κατόπιν εγκρίσεως του ίδιου) το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Ροβήρου Μανθούλη Μπλουζ με σφιγμένα δόντια. Ήταν ένα ακόμη σημάδι ζωής και απόδειξη πως η ΕΡΤ υπάρχει, ζει, αναπνέει, παράγει πολιτισμό ουσίας, διαθέτει μια κοινωνική επαφή, παράγει ιδεολογία.
Στους 14 μήνες που μεσολάβησαν από τότε που έγινε αυτή η παράλογη ενέργεια έχουν ήδη καταγραφεί οι απώλειες από την έλλειψη των τριών εθνικών καναλιών. Πολλές οι αξιόλογες εκπομπές που λείπουν και ιδίως φανερή η αδυναμία άρθρωσης ενός παρεμβατικού, κοινωνικού λόγου και ρόλου. Δεν ενδιαφέρουν τόσο οι ειδήσεις ούτε τα σχόλιά τους, αλλά ιδίως και η επίγευση (τους), το απόσταγμα, η ουσία. Το πλήγμα είναι πολλαπλό και η απουσία της «αντικειμενικότητας» (ουσιαστικά το δόγμα της μη παρέμβασης και μη θέσης) σοβαρότατα επεμβαίνει στις σιωπηρές μειοψηφίες, διαμορφώνοντας απολίτικες συνειδήσεις.
Όσο για την ΕΡΤ-3 με πρωτοφανή αυταπάρνηση, δυναμική και τεχνική στο υψηλό επίπεδο κατάφερε το αδύνατο, το υπερβατικό. Καθημερινά εκπέμπει στα FM (103,3) ο ενιαίος εθνικός ραδιοσταθμός των τριών ραδιοφώνων (102 FM, 9,58 βραχέα), ενώ η τηλεόραση της ΕΡΤ-3 (με διαδικτυακή κάλυψη) λειτουργεί και υπάρχει. Ειδήσεις, εκπομπές, ντοκιμαντέρ, νέα για τις ταινίες της εβδομάδας και άλλα πολλά καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων και παρεμβάσεων.
Γενικά, η ΕΡΤ-3 δείχνει μια μεγάλη εξωστρέφεια. Δεν είναι μόνον το ότι συμπαραστέκεται σε κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται υπό διωγμό, αλλά και το καλλιτεχνικό έργο που παράγει. Να σημειωθούν ενδιαφέρουσες θεατρικές παραστάσεις, παρεμβάσεις και παρουσίες σε ημερίδες και βασικά η μνημειώδης προσπάθεια της ίδρυσης κινηματογραφικής λέσχης.
Για έναν ολόκληρο χρόνο, μέχρι στιγμής, και με προβολές πάνω από 50 πολύ αξιόλογων φιλμ, η Ταινιοθήκη των τριών ραδιοφώνων της ΕΡΤ-3 όχι μόνον γράφει Ιστορία, αλλά έγινε και μέρος της Ιστορίας μέσω του έργου της. Από τον Αύγουστο του 2013 μέχρι σήμερα τον μεν χειμώνα στον Κινηματογράφο «Αλέξανδρος» (με την ευγενική παροχή της αίθουσας από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας-Κέντρο Πολιτισμού με τη συμπαράσταση και την καλλιτεχνική επιμέλεια του ΚΕΜΕΣ) και το καλοκαίρι στη θερινή «αίθουσα» στον πεζόδρομο της Αγγελάκη 14 συντελείται ένα μεγάλο θαύμα. Με αθρόες προσελεύσεις σινεφίλ της Θεσσαλονίκης (το ρεκόρ υπερβαίνει τους 320 θεατές), με προβολές αριστουργηματικών ταινιών χωρισμένων σε θεματικούς κύκλους, με καλλιτεχνικές αφίσες, προλόγους, έντυπες κριτικές εισηγήσεις και συζητήσεις μετά το τέλος των φιλμ (όλα αυτά με ελεύθερη είσοδο) οι εργαζόμενοι απέδειξαν μια μεγάλη αλήθεια: η μάζα διαφόρων ιδεολογικών κατευθύνσεων διψάει για εκλεκτό, ποιοτικό σινεμά, επικοινωνία και κοινωνική συμμετοχή.
Έκθαμβοι πολλοί Θεσσαλονικείς παρακολουθούν δωρεάν υπέροχα φιλμ τα οποία κανένας κρατικός φορέας ή άλλος θεσμός δεν θέλησε, δεν επιδίωξε να τους προσφέρει. Αυτή η εξωστρεφή διαδικασία της ΕΡΤ-3 δίνει και το μέτρο μιας ευρύτατης ιδεολογικής παρέμβασης σε μια παραπαίουσα κοινωνία που, βαριά τραυματισμένη, αιτείται επικοινωνία, μαζικότητα, ποιότητα, ψυχαγωγία.
