Τη γνώρισα στο δημοσιογραφικό συνέδριο της Σαμοθράκης, όταν με τη Χορωδία του Συλλόγου Φίλων Μουσικής Σαμοθράκης «Αρμονίας Γένεσις» μας παρουσίασαν παραδοσιακά και άλλα τραγούδια κατά την έναρξη του Συνεδρίου.
Μια μουσική μαγεία. Η γνωριμία είχε και συνέχεια αφού τα περασμένα Χριστούγεννα είχα την ευκαιρία να τους ακούσω και πάλι σε παρουσίαση βιβλίου στη Νέα Ιωνία, σε τελετή βράβευσης της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, αλλά και σε περίπατο στην Πλάκα.
Με όσους κι αν συζήτησα, όλοι συμφώνησαν πως η παρουσία της Γιώτας Τηγανούρια –μουσικού, μουσικοπαιδαγωγού και Δρα Εθνομουσικολογίας– στο νησί έφερε πραγματική μουσική άνθηση.
Καθοριστική υπήρξε βεβαίως η δημιουργία του Συλλόγου «Αρμονίας Γένεσις» το 2007, ο οποίος έχει ως στόχο την προώθηση του πολιτισμού μέσα από την τέχνη της μουσικής επενδύοντας στο ντόπιο ανθρώπινο δυναμικό.
Πόσο δύσκολο είναι να ασχολείσαι με τη μουσική σε αυτό το ακριτικό νησί της Ελλάδας;
Δεν νομίζω ότι το νησί στέκεται εμπόδιο σε κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με τη μουσική. Αντιθέτως πιστεύω ότι το ήρεμο περιβάλλον, η επαφή με τη φύση και η γαλήνη που αποπνέει αυτή, εμπνέουν τον άνθρωπο να ασχοληθεί με τη μουσική, να δημιουργήσει, να εκφραστεί μέσα από τον ήχο, τον λόγο, την κίνηση, αλλά και άλλες μορφές τέχνης, τη ζωγραφική κ.λπ.
Όσο για τα ερεθίσματα που δεν είναι τόσο συχνά, δηλαδή η παρακολούθηση άλλων συναυλιών, η ακρόαση άλλων μουσικών και χορωδών, μπορούν να δημιουργηθούν και μέσω πλέον του διαδικτύου ή ακόμα δημιουργούν και ένα επιπλέον κίνητρο για τη διοργάνωση ταξιδιών-αποστολών της χορωδίας σε άλλα μέρη εκτός νησιού, προκειμένου τα μέλη της να έρθουν σε επαφή και να ακούσουν άλλες μουσικές και χορωδιακές ομάδες.
Πότε ξεκίνησε η δική σας συνεργασία και ποιες στιγμές μένουν περισσότερο στη μνήμη σας;
Θυμάμαι όταν το 1999 ξεκίνησα να βοηθάω την αγαπημένη μου δασκάλα Δόμνα Ευνουχίδου, που διοργάνωσε το Φεστιβάλ «Μουσική στη Σαμοθράκη» στο πλαίσιο του οποίου λειτούργησε, μεταξύ άλλων, για πρώτη φορά ένα χορωδιακό εργαστήρι για τα παιδιά του νησιού. Έπειτα, και πάντα με τη δική της προτροπή, ταξίδευα από Θεσσαλονίκη στη Σαμοθράκη Χριστούγεννα ή καλοκαίρι για να δουλέψω με τα παιδιά για ολιγοήμερα χορωδιακά εργαστήρια με συγκεκριμένες θεματικές που κατέληγαν σε μια μουσική παράσταση. Αισθανόμουν όμως ότι ο χρόνος δεν μου έφτανε για να κάνω αυτό που θέλω. Ώσπου το 2005 εγκαταστάθηκα στην Αλεξανδρούπολη και τότε με προσκάλεσε ο δήμαρχος του νησιού Γιώργος Χανός να αναλάβω πιο οργανωμένα το μουσικό τμήμα του δήμου. Στη συνέχεια ιδρύσαμε με τους γονείς κυρίως των παιδιών τον Σύλλογο Φίλων Μουσικής Σαμοθράκης «Αρμονίας Γένεσις» που εστίασε πια ολοκληρωτικά στη Μουσική ως Παιδεία και Τέχνη. Και τότε από το 2007 ταξίδευα κάθε Σαββατοκύριακο στο νησί για να διδάσκω τη χορωδία του συλλόγου.
Η δημιουργία της παιδικής, αρχικά, χορωδίας ήταν το βασικό μέλημα του συλλόγου. Στελεχωνόταν από παιδιά ηλικίας πάνω από 7 ετών. Συνεχώς εμπλούτιζε και εμπλουτίζει το ρεπερτόριό της, δίνοντας συναυλίες και συμμετέχοντος σε τοπικά μουσικά εθιμικά δρώμενα καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς.
Πιστεύω στη δύναμη της Μουσικής που δεν είναι μόνο η Τέχνη που Θεραπεύει, δεν είναι μόνο Σύμβολο Ψυχικής Ανάτασης και Έμπνευσης αλλά είναι κι αυτή που καλλιεργεί τον Χαρακτήρα και το Πνεύμα!
Θυμάμαι τον Μάιο του 2010 που η χορωδία απέσπασε το 1ο βραβείο στον διαγωνισμό χορωδιών σε επίπεδο Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας-Θράκης. Θυμάμαι τη σύμπραξη με την παιδική χορωδία της σχολής «prof. Georgi Dimitrov» της Βουλγαρίας και με τις χορωδίες Αγίας Τριάδας Θεσσαλονίκης, Πολυγύρου Χαλκιδικής & Ι.Ν. Αγίων Μεθοδίου και Κυρίλλου στο πλαίσιο του φεστιβάλ Μουσική στη Σαμοθράκη: Τραγουδώντας με τα φτερά της Νίκης (2013, 2015, 2016, 2017, 2018). Η παιδική χορωδία πήρε μέρος στις συναυλίες και τα εργαστήρια του 6ου και του 8ου χορωδιακού φεστιβάλ παιδικών και νεανικών χορωδιών που διοργάνωσε το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης (2016, 2018) καθώς και στο φεστιβάλ «Ξάνθη πόλις ονείρων» (2016) συμπράττοντας με άλλες τρεις χορωδίες από Ρουμανία, Βουλγαρία και Τουρκία. Μια πολύ συγκινητική στιγμή ήταν όταν με τη νεανική πια χορωδία του συλλόγου πήραμε το χρυσό δίπλωμα στον διεθνή διαγωνισμό χορωδιών της Interkultur τον Οκτώβριο του 2016 στην Κέρκυρα, καθώς και την πρώτη θέση στον διεθνή διαγωνισμό «Αντώνιο Βιβάλντι» στο Πιτέστι της Ρουμανίας (2018). Το 2019 με τη χορωδία ταξιδεύουμε μέχρι τη Ρώμη για να συμπράξουμε με τη νεανική χορωδία του α΄ διαμερίσματος της Ρώμης, αντιπροσωπεύοντας τη Σαμοθράκη στο πλαίσιο συμφώνου φιλίας των δύο δήμων.
Ποιο θα ήταν το όνειρό σας για αυτή τη χορωδία;
Είναι μεγάλη η χαρά και η ικανοποίηση να βλέπεις γενιές παιδιών και χορωδούς όλων των ηλικιών να μεγαλώνουν και να ωριμάζουν μέσα από τη μουσική και το τραγούδι! Είναι πολύ σημαντικό να μελετάμε και να αποδίδουμε τραγούδια του πλούσιου μουσικού ρεπερτορίου τόσο από τον χώρο της Ελληνικής Παραδοσιακής Μουσικής με έμφαση στην τοπική μουσική παράδοση που μας κληρονόμησε η λαϊκή μούσα, τις περιοχές της Μικράς Ασίας από όπου έχουμε και σημαντικές επιρροές, αλλά και σταδιακά μουσικές και τραγούδια από άκρη σε άκρη της Ελλάδας και των Βαλκανίων.
Παράλληλα είναι σημαντικό να γίνεται εξερεύνηση και μελέτη του πλούτου της δυτικής χορωδιακής μουσικής από την εποχή του Μεσαίωνα και της πρώτης πολυφωνίας, των αριστουργημάτων της κλασικής και ρομαντικής εποχής, μέχρι και τις πειραματικές μουσικές του 20ου αιώνα, παράλληλα με την ελληνική έντεχνη παράδοση.
Πιστεύω στη δύναμη της Μουσικής που δεν είναι μόνο η Τέχνη που Θεραπεύει, δεν είναι μόνο Σύμβολο Ψυχικής Ανάτασης και Έμπνευσης αλλά είναι κι αυτή που καλλιεργεί τον Χαρακτήρα και το Πνεύμα!
Τα παιδαγωγικά της οφέλη είναι επιστημονικά αποδεδειγμένα. Τα παιδιά που ασχολούνται με τη μουσική αποκτούν μεγαλύτερη ικανότητα συγκέντρωσης, καλύτερη μνήμη, αποκτούν αυτοεκτίμηση και αυτοσεβασμό, ανεξαρτησία κινήσεων, μαθαίνουν να συνεργάζονται, να ακούν και να επικοινωνούν καλύτερα με τους γύρω τους. Ο Αριστοτέλης πιστεύει ότι η μουσική τείνει προς την αρετή, επειδή διαπλάθει το ήθος και εκπαιδεύει τη φρόνηση! Μέσα από το χορωδιακό τραγούδι μαθαίνουμε τη συνεργασία, τη στήριξη, μαθαίνουμε να ακούμε, να συντονιζόμαστε με τους διπλανούς μας και αυτό δημιουργεί την εξαιρετική δυναμική της ομάδας που πάνω σ’ αυτήν χτίζεται η τέχνη του χορωδιακού τραγουδιού, δίνοντας στα μέλη της τη δυνατότητα να εκφραστούν βαθιά σωματικά και ψυχικά. Η παράσταση είναι πάντα ένα πολύ ισχυρό κίνητρο για τους χορωδούς, ξέροντας ότι η δουλειά τους θα παρουσιαστεί κάπου αυτό δίνει ώθηση και εξελίσσει την ομάδα και τον καθένα ξεχωριστά. Είναι σημαντικό για τους χορωδούς να ξέρουν ότι προσφέρουν στους ανθρώπους ένα δώρο από την καρδιά και, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, το νόημα του τραγουδιού.
Στη μεσόγειο λένε ότι είναι δύσκολο να γίνουν ομαδικά πράγματα, μπορούν να συμβούν όμως κι όταν συμβαίνουν τότε είναι πολύ καλό και πολύ συγκινητικό… Εμείς οι δάσκαλοι δείχνουμε τον δρόμο…
Και είναι επίσης πολύ σημαντικό σήμερα, στην εποχή που ζούμε, την εποχή που θέλει να συνδέσει την ευτυχία με την κατανάλωση υλικών αγαθών, σε μια εποχή που μας θέλει να καθόμαστε στον καναπέ μπροστά στην τηλεόραση και να έχουμε μια παθητική στάση απέναντι στα πράγματα και την κοινωνία… Σε αυτή λοιπόν την εποχή η Τέχνη (με τον λόγο, τη μουσική, το τραγούδι, και τη δραματοποίηση) αντιστέκεται σε όλο αυτό… Γιατί οι άνθρωποι μέσα από την ερμηνεία του τραγουδιού αυτενεργούν, βιώνουν συναισθήματα, πλάθουν τις εικόνες, και έτσι μεταφέρεται η Ιστορία του λαού μας από γενιά σε γενιά! «…γιατί αυτόν τον κόσμο που ’μαστε άλλοι τον είχαν πρώτα, τώρα τον έχουμε μεις κι άλλοι τον καρτεράνε…!» Όλη αυτή λοιπόν η μεταφορά του λόγου, του ήχου, των εικόνων, των συναισθημάτων γίνεται μέσα από τη μουσική και την ερμηνεία της, που δημιουργεί μια άλλη διάσταση, η οποία λειτουργεί λυτρωτικά και θεραπευτικά. Τόσο για αυτούς που συμμετέχουν τραγουδώντας όσο και για όσους είναι στον ρόλο του ακροατή.
