Για συμφωνία αρχηγών και όχι της κοινωνίας μιλά ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, Γιάννης Φίλης, σχολιάζοντας τη «συναίνεση» που συνάντησε στη Bουλή ο νόμος-πλαίσιο. Συνέντευξη στον Μάριο Διονέλλη.
Ο κ. Φίλης προαναγγέλλει προσφυγές των πανεπιστημιακών κατά των διοικητικών πράξεων που θα προκύψουν από το νόμο, ενώ για το νέο κύμα καταλήψεων στα ιδρύματα υπενθυμίζει με νόημα πως οι αρχηγοί των δύο κομμάτων ήταν εκείνοι που ευλόγησαν τις καταλήψεις κάθε φορά που βρίσκονταν στην αντιπολίτευση. Ο κ. Φίλης μιλά για ουσιαστική ιδιωτικοποίηση του πανεπιστημίου, ενώ προβλέπει αιματηρές αντιπαραθέσεις για το θέμα του ασύλου.
Ποια είναι η πολιτική σας εκτίμηση για το νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα για τα ελληνικά πανεπιστήμια;
Είναι σαφές πως ο νέος νόμος οδηγεί, βαθμιαία, στην ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων. Φέρνει απ’ έξω ανθρώπους να το διευθύνουν. Αυτό, εκτός από αντιδεοντολογικό και αντιακαδημαϊκό, είναι και αντισυνταγματικό.
Πλήττεται στη ρίζα του το αυτοδιοίκητο των ελληνικών πανεπιστημίων, και αυτό είναι εμφανές σε μία σειρά βασικών διατάξεων του νέου νόμου.
Ωστόσο, ο νόμος αυτός ψηφίστηκε με ευρύτατη πλειοψηφία στο ελληνικό Κοινοβούλιο.
Κοιτάξτε, το ελληνικό κοινοβούλιο ψηφίζει, κατά παράδοση, αυτό που λένε οι αρχηγοί των κομμάτων. Σε αυτή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, οι αρχηγοί επέλεξαν να συμφωνήσουν. Δεν με πείθει, όμως, τίποτα για το ότι και οι 250 βουλευτές ήξεραν τι ακριβώς ψήφιζαν, ότι είχαν διαβάσει όλες τις διατάξεις και ήξεραν επί ποιου ακριβώς κειμένου συμφωνούσαν. Επομένως, κατά τη γνώμη μου, αυτή η συμφωνία ανακλά κυρίως τη στάση των αρχηγών των κομμάτων και δεν καθρεφτίζεται στο κλίμα με το οποίο αντιμετωπίζει η κοινωνία το νέο νόμο.
Θεωρείτε πως οι επιλογές της κυβέρνησης για την παιδεία ακολουθούν εντολές της τρόικας και βασίζονται στην πολιτική κατεύθυνση του Μνημονίου;
Θα σας έλεγα πως μάλλον όχι. Εξάλλου, η τρόικα, απ’ ό,τι έχει γίνει γνωστό, δεν έχει ζητήσει κάτι για τα πανεπιστήμια. Νομίζω πως είναι περισσότερο πολιτική επιλογή της παρούσας κυβέρνησης και της παρούσας ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας. Νομίζω πως ανακλά περισσότερο το δικό τους τρόπο σκέψης και τις δικές τους αντιλήψεις για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου Κρήτης ανακοίνωσε πως θα προσφύγει κατά της συνταγματικότητας του νέου νόμου. Επιμένετε στην απόφαση αυτή και με ποιον ακριβώς τρόπο θα γίνει αυτό;
Ασφαλώς και επιμένουμε, αλλά οι προσφυγές θα γίνουν εις βάρος των διοικητικών πράξεων που θα μας έρθουν στη βάση του νέου νόμου. Σε συνεργασία με συνταγματολόγους από τις νομικές σχολές, θα επιχειρήσουμε να προσβάλουμε τη συνταγματικότητα των πράξεων αυτών, όταν επιχειρηθεί να εφαρμοστούν στο πανεπιστήμιο.
Το θέμα δεν απασχολεί μόνο το Πολυτεχνείο της Κρήτης, καθώς τέθηκε και στην Έκτακτη Σύνοδο των Πρυτάνεων.
Το δικό σας ίδρυμα τελεί ήδη υπό κατάληψη από τους φοιτητές. Ποια είναι η θέση σας σχετικά με την κινητοποίηση αυτή;
Η εξέλιξη της κατάληψης και των κινητοποιήσεων των φοιτητών είναι για μας μια άγνωστη παράμετρος. Έχω εκφράσει και παλαιότερα την άποψη ότι γενικώς είμαι κατά των καταλήψεων, καταλαβαίνω όμως πως τα παιδιά έχουν ενοχληθεί. Από την πλευρά μου, θα κάνω ό,τι μπορώ για να μην ενοχληθούν αυτοί οι οποίοι δεν ευθύνονται σε τίποτα για τη σημερινή κατάσταση, όπως μεταπτυχιακοί φοιτητές που ολοκληρώνουν το ερευνητικό τους έργο κ.λπ.
Πάντως, από την απάντησή σας δεν διαφαίνεται πνεύμα «καταδίκης» των φοιτητικών κινητοποιήσεων…
Σας είπα τη γενική μου θέση. Είμαι κατά των καταλήψεων. Ωστόσο, αυτός ο τρόπος έχει πλέον καθιερωθεί ως τρόπος αντίδρασης στα ελληνικά πανεπιστήμια. Θα σας θυμίσω, εξάλλου, πως τις καταλήψεις τις υπέθαλψαν και τις ευλόγησαν οι ίδιοι οι αρχηγοί των δύο μεγάλων κομμάτων, όποτε βρίσκονταν στη θέση της αντιπολίτευσης…
Πώς κρίνετε το γεγονός ότι οι φοιτητικές νεολαίες της ΠΑΣΠ και της ΔΑΠ, παρά την ευρεία συναίνεση στη Βουλή, παίρνουν σαφείς αποστάσεις από τις κομματικές τους ηγεσίες, και μάλιστα με σκληρές εκφράσεις;
Είναι προφανές πως οι φοιτητές έχουν έντονη αντίδραση γιατί βλέπουν πως ανατρέπονται οι προοπτικές των σπουδών τους και η όλη κατάσταση στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Είναι προφανές πως έχουν ενοχληθεί, και η ενόχληση αυτή φαίνεται να είναι πάνω από την κομματική ταύτιση του καθενός.
Ποια είναι η εκτίμησή σας για το θέμα της κατάργησης του πανεπιστημιακού ασύλου;
Αναρωτιέμαι, πραγματικά, ποια κυβέρνηση θα αποφασίσει να έρθει σε αιματηρή αντιπαράθεση με τους φοιτητές της παράταξής της. Γιατί, σε οποιοδήποτε επεισόδιο εισβολής της αστυνομίας σε πανεπιστημιακούς χώρους, θα βρει απέναντί της φοιτητές όλων των παρατάξεων.
Πολύ φοβάμαι πως είναι μια απόφαση που μας οδηγεί σε περιπέτειες…
Και για τη νέα διαδικασία της ανάδειξης των πρυτάνεων;
Είναι μόνο ένα από τα επιμέρους θέματα, ίσως όχι το πιο σημαντικό. Αυτή τη στιγμή, το πανεπιστήμιο θα διευθύνεται από ανθρώπους εκτός του πανεπιστημίου. Το 15μελές συμβούλιο θα είναι, εν πολλοίς, ένα ξένο σώμα ως προς το πανεπιστήμιο. Και αυτό είναι ένα σημείο που μας βρίσκει κάθετα αντίθετους.
Πώς σκοπεύετε να κλιμακώσετε τις αντιδράσεις σας;
Θα κινηθούμε εναντίον του νόμου με κάθε νόμιμο τρόπο και ιδιαιτέρως με τις προσφυγές ως προς τη συνταγματικότητα των διοικητικών πράξεων που απορρέουν από το νόμο. Σε επίπεδο Πολυτεχνείου Κρήτης, αμέσως μετά τη λήξη της κατάληψης, θα συγκληθεί η Σύγκλητος και θα αποφασίσει τις περαιτέρω ενέργειές της.
