Αύριο πραγματοποιείται ο Α΄ γύρος των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία. Την επομένη του Β΄ γύρου των προεδρικών εκλογών, στις οποίες επικράτησε (δυσκολότερα από ό,τι το 2017) ο Μακρόν επί της Λεπέν, το επιτελείο του Γάλλου προέδρου δεν αγχωνόταν διόλου για τη νέα αναμέτρηση. Υπολόγιζε όμως χωρίς το λαϊκό ρεύμα που συσπειρώθηκε γύρω από τον Μελανσόν – ο οποίος προκάλεσε την έκπληξη στον Α΄ γύρο των προεδρικών εκλογών αποσπώντας 22%, και κάλεσε στη μετατροπή των βουλευτικών εκλογών σε Γ΄ γύρο. Από τη στιγμή εκείνη, οι εξελίξεις ήταν γοργές: πρώτα οι Πράσινοι, έπειτα το Γαλλικό Κ.Κ., τελικά ακόμη και οι Σοσιαλιστές, έσπευσαν, προκειμένου να διασωθούν κι από νέα ταπείνωση, να ανταποκριθούν στην έκκληση του Μελανσόν για μετατροπή της Λαϊκής Ενότητας σε ένα πλατύ μέτωπο με στόχο την απόσπαση μιας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας – άρα και της κυβέρνησης.
Φυσικά πολλά ηγετικά στελέχη των όψιμων συμμάχων του Μελανσόν εκδήλωσαν δημόσια την απέχθειά τους για τη συνεργασία με τον «αριστεριστή», «επικίνδυνο λαϊκιστή» κ.ο.κ. Αρκετοί μάλιστα από αυτούς καλούν ανοιχτά σε υπερψήφιση του μακρονικού συνασπισμού αύριο, προκειμένου να αποφευχθεί η «καταστροφή της Γαλλίας»… Αλλά και το επιτελείο του Γάλλου προέδρου, διαβλέποντας τη συνεχιζόμενη δυναμική του Μελανσόν, ανασκουμπώθηκε. Το κόμμα του Μακρόν μετονομάστηκε σε «Αναγέννηση», και κήρυξε τη νέα μάχη του Διαφωτισμού κατά του Λαϊκισμού. Και η συμμαχία του με το MODEM του κεντρώου Μπαϊρού μετονομάστηκε σε «Ensemble» (Μαζί) και διευρύνθηκε εσπευσμένα: σε αυτήν εντάχθηκαν 5 επιπλέον κόμματα, κεντροδεξιά, κεντροαριστερά και «οικολογικά».
Στήθος με στήθος (λένε οι δημοσκοπήσεις)
Ακόμη κι αυτό, όμως, δεν έλυσε το πρόβλημα: σε όλες τις δημοσκοπήσεις τα δύο αντιμαχόμενα μπλοκ φαίνονται να έχουν μικρή διαφορά, και συνήθως το προβάδισμα έχει η διευρυμένη Λαϊκή Ένωση του Μελανσόν. Αυτό επιτείνει τις ανησυχίες του μακρονικού επιτελείου, ιδίως αν σκεφτεί κανείς ότι τα μαγειρέματα των δημοσκόπων στις προεδρικές εκλογές «κόντυναν» εσκεμμένα τον Μελανσόν (καμία από τις δεκάδες δημοσκοπήσεις δεν του έδινε πάνω από 17-18%!). Οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων δύο εβδομάδων για τον αυριανό Α΄ γύρο δίνουν στη Λαϊκή Ένωση 25-30%, στο μακρονικό Ensemble 25-28%, και στην Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν 19-21%. Ό,τι περισσεύει μοιράζεται στα υπόλοιπα 9-10 κόμματα, με πρώτη την παραδοσιακή Κεντροδεξιά (11%) και δεύτερο τον ακροδεξιό Ζεμούρ (6%).
Η συνταγή του εκτρωματικού εκλογικού νόμου εγγυάται ότι δεν θα υπάρχει καμία αντιστοίχιση της λαϊκής ψήφου με τη σύνθεση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης…
Το μεγάλο ερώτημα όμως (που εν πολλοίς θα κρίνει το αποτέλεσμα) είναι το ποσοστό της συμμετοχής, τόσο αύριο όσο και στον Β΄ γύρο της επόμενης Κυριακής. Η κινητοποίηση όσων δεν βρίσκουν νόημα να πάνε στις κάλπες, θεωρώντας προδιαγεγραμμένο το αποτέλεσμα, είναι το μεγάλο στοίχημα για τον Μελανσόν. Δίχως ένα «απρόσμενο» ρεύμα συμμετοχής, ακόμη κι αν η συμμαχία του κερδίσει στις κάλπες, δεν θα έχει και πολύ σημασία. Διότι η συνταγή του εκτρωματικού εκλογικού νόμου εγγυάται ότι δεν θα υπάρχει καμία αντιστοίχιση της λαϊκής ψήφου με τη σύνθεση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο ο Ολάντ όσο και ο Μακρόν, που στα προεκλογικά τους προγράμματα δεσμεύονταν να εισάγουν ένα λιγότερο αντιδημοκρατικό σύστημα, τελικά «ξέχασαν» να το πράξουν.
Νόμος μαγειρεμένος με συνταγή των ελίτ
Δεν φτάνει που οι έδρες κρίνονται σε 577 μονοεδρικές περιφέρειες: οι εκλογομάγειροι, υπό τα χειροκροτήματα των ελίτ που απαιτούν «σταθερότητα», φρόντισαν να εισάγουν και τον Β΄ γύρο. Εκεί κερδίζονται σχεδόν όλες οι έδρες, αφού στον Α΄ γύρο μετρημένοι στα δάχτυλα υποψήφιοι ξεπερνούν το 50%. Στον Β΄ γύρο περνούν όσοι υποψήφιοι έχουν λάβει την πρώτη Κυριακή άνω του 12,5% των εγγεγραμμένων: άρα αρκετοί υποψήφιοι, ακόμη κι αν πάρουν 20%, δεν θα περάσουν στον Β΄ γύρο στην περίπτωση που η αποχή είναι 50%. Κατάληξη: ένα κόμμα που πήρε 32% στις κάλπες (και 16% στο εκλογικό σώμα, λόγω υψηλής αποχής) αποσπά το 60% των βουλευτικών εδρών: ό,τι ακριβώς συνέβη το 2017 με τον συνασπισμό του Μακρόν!
Έτσι δημιουργήθηκε ο προηγούμενος «θρίαμβος» του χρυσού παιδιού της τραπεζοκρατίας. Το θέμα είναι ότι αν αυτό επαναληφθεί, και μάλιστα με χαμηλότερα ποσοστά από το 2017 παρά τη διεύρυνση του μακρονικού συνασπισμού, η αίσθηση της απονομιμοποίησης των «θεσμών» θα ενισχυθεί. Η προηγούμενη μακρονική πενταετία, χρωματισμένη από πρωτοφανή αλαζονεία και «εκσυγχρονιστική» (διάβαζε: βαθιά αντιδραστική) γραμμή, γέννησε μεταξύ άλλων τα Κίτρινα Γιλέκα. Τι θα συμβεί στην πάντα απρόβλεπτη Γαλλία εάν ένας ακόμη πιο απονομιμοποιημένος Μακρόν επιχειρήσει να ικανοποιήσει κι άλλο τις αχόρταγες ελίτ που τον «φύτεψαν» στην προεδρία;