Μερικές ακόμη σκέψεις με αφορμή την Αραβική Άνοιξη
του Μανόλη Μούστου
Το άρθρο του Δρόμου σχετικά με την Αραβική Άνοιξη (Ιμπεριαλιστική συνωμοσία ή κύμα εξεγέρσεων, φύλλο 338, σελ. 27) προκάλεσε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση, που αξίζει να σταθεί κανείς σε κάποια σημεία της. Πολλοί επιμένουν ότι το τελικό αποτέλεσμα-κατάληξη της Αραβικής Άνοιξης «μιλάει» από μόνο του: οι εξεγέρσεις ήταν υποκινούμενες από τον δυτικό ιμπεριαλισμό με απώτερο σκοπό ακριβώς τη γενικευμένη αποσταθεροποίηση της περιοχής, την πρόκληση χάους ή ακόμα και σε κάποιες περιπτώσεις την ανατροπή αντι-δυτικών καθεστώτων (βλ. Συρία). Ταυτόχρονα, με τον ίδιο εύκολο τρόπο «τσουβαλιάζονται» διαφορετικά καθεστώτα και καταστάσεις μεταξύ τους (Τυνησία και Αίγυπτος με Συρία και Λιβύη, CIA, Μοσάντ, διάφορες ΜΚΟ, Σαουδική Αραβία κ.λπ.).
Εδώ να πούμε καταρχήν ότι δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε με ποια ακριβώς κίνητρα οι ιμπεριαλιστές «σχεδίασαν» την αποσταθεροποίηση φιλοδυτικών καθεστώτων (Τυνησία, Αίγυπτος, Μπαχρέιν, Υεμένη κ.λπ.). Προκειμένου να αποσταθεροποιήσουν συνολικά σε βάθος εξαετίας την περιοχή; Και αφού όλα τα σκέφτονται από πριν οι ισχυροί της Δύσης, γιατί η κατάσταση στη Μέση Ανατολή έχει ξεφύγει από τον έλεγχό τους, με τη Ρωσία να πρωταγωνιστεί στη Συρία και περιφερειακές δυνάμεις όπως η Τουρκία να αναζητούν ξεχωριστό ρόλο; Συμπεριλαμβανόταν και αυτό στα «σχέδια» των ιμπεριαλιστών;
Αυτή η λογική αξιολογεί την Ιστορία αυστηρά εκ του αποτελέσματος. Αφού μετά τις εξεγέρσεις ακολούθησαν αυταρχικά καθεστώτα, η άνοδος του τζιχαντισμού, ο διαμελισμός της Συρίας κ.λπ., τότε οι ισχυροί υποκίνησαν τους λαϊκούς ξεσηκωμούς με αυτόν ακριβώς το στόχο. Η Ιστορία όμως, και η ζωή, δεν προχωρούν ποτέ γραμμικά. Η ταξική πάλη εκδηλώνεται κάθε φορά με έναν πιο πλούσιο και σύνθετο τρόπο από αυτόν που υπάρχει στα «βιβλία» (κι ακόμη περισσότερο στα μυαλά μας). Τα λαϊκά κινήματα πολλές φορές νικούν ή απλά στριμώχνουν τους αντιπάλους τους μέχρι την επόμενη έφοδο. Άλλες φορές υποχωρούν μπροστά στην επίθεση που δέχονται. Άλλες φορές πάλι ο περίφημος «υποκειμενικός παράγοντας» και αδυναμίες της στρατηγικής των λαϊκών κινημάτων σφραγίζουν αρνητικά τη μοίρα των εξεγέρσεων. Σε κάθε περίπτωση, το ματς «παίζεται» και ο αγώνας δίνεται καταρχήν επειδή είναι δίκαιος, και όχι επειδή θα έχει βέβαιη θετική κατάληξη για τους αγωνιζόμενους.
Τελικά, ποιοι γράφουν την Ιστορία;
Η λογική που με έναν εύκολο τρόπο ακυρώνει εξαρχής τον αγώνα των λαών επειδή «ήταν υποκινούμενος» πώς ακριβώς βοηθάει στο να καταλάβουμε τα λάθη που κάνουμε ώστε στην επόμενη μάχη να μην τα επαναλάβουμε; Πώς ακριβώς συμβάλλει η τελεσίδικη απόφανση ότι «κακώς έγιναν οι εξεγέρσεις αφού είχαν αυτήν την κατάληξη» στην υπόθεση της απελευθέρωσης των λαών από μοναρχικά ή/και δικτατορικά καθεστώτα και από την ιμπεριαλιστική καταπίεση; Ή μήπως για κάποιους δεν είναι αυτό το θέμα;
Σε τελική ανάλυση, είναι λάθος το να παρουσιάζεται η Ιστορία ως αποκλειστικό προϊόν μιας συνωμοσίας που έχουν στο μυαλό τους τα think tanks των ιμπεριαλιστών και μερικοί επιτελείς των μυστικών υπηρεσιών. Μια τέτοια λογική απαξιώνει εντελώς το λαϊκό παράγοντα και αποθεώνει τον ρόλο των ισχυρών, οι οποίοι εμφανίζονται τελικά τόσο έξυπνοι και παντοδύναμοι ώστε… κερδίζουν ακόμα και όταν χάνουν.
Έτσι, λοιπόν, δεκάδες εκατομμύρια λαού στην Αίγυπτο που ξεσηκώνονται ενάντια στον φιλοδυτικό δικτάτορα Μουμπάρακ είναι θύματα χειρισμού από κάποιες ΜΚΟ και τη CIA. Υποκινητής της εξέγερσης των λαών δεν είναι ο καημός για ελευθερία και για αποτίναξη του ζυγού, αλλά ένα σχέδιο που σκέφτηκαν κάποια σαΐνια στο Λάνγκλεϊ της Βιρτζίνια…
Φυσικά και δεν παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι οι μυστικές υπηρεσίες παίζουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία «γεγονότων», ή ότι ο ιμπεριαλισμός έχει ισχυρούς ενσωματωτικούς μηχανισμούς και μπορεί μέσω των ΜΜΕ να διαμορφώσει την κοινή γνώμη. Αλίμονο σε όποιον υποτιμήσει τους παράγοντες αυτούς! Άλλωστε είπαμε ότι το ματς «παίζεται». Απλώς δεν μπορούμε να ακυρώσουμε μία σημαντική αρχή, η οποία λέει ότι οι λαοί που ματώνουν και θυσιάζονται με τους αγώνες τους, παρά τα ενδεχόμενα πισωγυρίσματα και τις ήττες που μπορεί να συναντήσουν στο διάβα τους, είναι οι αδιαμφισβήτητοι συγγραφείς της Ιστορίας.