Η ανακοίνωση της πώλησης της εταιρίας S&B-Αργυρομεταλλευμάτων και Βαρυτίνης στον γαλλικό επιχειρηματικό κολοσσό Imerys, αφού είχε προηγηθεί η μεταφορά της έδρας της στο Λουξεμβούργο, επανέφερε στην επικαιρότητα το θέμα της επέλασης του ξένου κεφαλαίου που σπεύδει να επωφεληθεί από την κρίση στη χώρα μας, εξαγοράζοντας, σε εξαιρετικά συμφέρουσες τιμές, σημαντικές επιχειρήσεις του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Αναδεικνύει, επίσης, τη σταδιακή αποδρομή των Ελλήνων καπιταλιστών από τις σημαντικότερες επιχειρήσεις όλων των κλάδων, αλλά και την «αδυναμία» τους να επωφεληθούν από το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Ακόμη και στις περιπτώσεις συμπράξεων με το ξένο κεφάλαιο, οι ελληνικές εταιρίες παίζουν δευτερεύοντα ρόλο.
Στο σημερινό εράνισμα επιχειρείται μία συνοπτική αλλά και ελλειπτική (λόγω χώρου) καταγραφή των επιχειρήσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που πωλήθηκαν (ή πρόκειται να πουληθούν) πρόσφατα:
1. Ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί:
Α. Ο ΟΤΕ ανήκει στη Deutsche Telekom.
Β. Το 33% του ΟΠΑΠ πωλήθηκε σε εξευτελιστική τιμή στην Emma Delta (Τσεχία).
Γ. Ο ΔΕΣΦΑ εξαγοράσθηκε από την εταιρία SOCAR από το Αζερμπαϊτζάν.
Δ. Στο Λιμάνι του Πειραιά η κινεζική Cosco ελέγχει έναν προβλήτα, μέσω της θυγατρικής της ΣΕΠ Α.Ε., ενώ διεκδικεί την απόκτηση της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου της ΟΛΠ Α.Ε.
2. Δημόσιες εταιρίες ή/ και υποδομές των οποίων η διαδικασία ιδιωτικοποίησης βρίσκεται σε εξέλιξη:
Α. Για τα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας έχουν υποβάλλει προσφορές οι παρακάτω κοινοπραξίες:
1. Vinci Airports SAS-Άκτωρ Παραχωρήσεις Α.Ε.
2. Fraport AG-Slentel Ltd (συμφερόντων Κοπελούζου)
3. CASA (Corporation America S.A. από την Αργεντινή)-ΜΕΤΚΑ Α.Ε.
4. Zurich Airport-J&P Άβαξ.
Β. Για την απόκτηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχουν δείξει ενδιαφέρον εταιρίες από τη Ρωσία, τη Ρουμανία(!) και την Κίνα.
Γ. Για το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης έχουν υποβάλλει προσφορές οκτώ εταιρίες που προέρχονται από τη Δανία, τη Γερμανία, το Λουξεμβούργο, τις Φιλιππίνες, την Ιαπωνία, το Ντουμπάι, τη Ρωσία και την Τουρκία.
Δ. Για την απόκτηση των εταιριών ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ είχαν δείξει ενδιαφέρον εταιρίες από τη Γαλλία και το Ισραήλ σε συνεργασία με τους «εθνικούς» εργολάβους.
Ε. Για την πώληση της Μικρής ΔΕΗ εκτιμάται ότι θα εκδηλωθεί ενδιαφέρον και πάλι από κοινοπραξίες στις οποίες το ξένο κεφάλαιο θα είναι πρωταγωνιστής.
3. Στον ιδιωτικό τομέα (εκτός από την περίπτωση της «S&B» που αναφέρθηκε στην εισαγωγή):
Α. Στον τομέα του τουρισμού, όπου υποτίθεται ότι είναι ένας από τους προνομιακούς χώρους δραστηριοποίησης του ελληνικού κεφαλαίου, υλοποιήθηκε η εξαγορά του συγκροτήματος του Αστέρα Βουλιαγμένης από την «Jermyn Street» (πολυεθνικών συμφερόντων), ενώ στη Βόρεια Ελλάδα πωλείται σημαντικός αριθμός ξενοδοχειακών μονάδων με τους επίδοξους αγοραστές να προέρχονται από την Τουρκία, τη Ρωσία και το Ισραήλ.
Β. Στον κλάδο των κατασκευών και πιο συγκεκριμένα της κατασκευής των μεγάλων οδικών αξόνων, η συμμετοχή των «εθνικών» εργολάβων στις κοινοπραξίες είναι μειοψηφική ενώ η συμμετοχή των ευρωπαϊκών κατασκευαστικών ομίλων από τη Γαλλία (Vinci), τη Γερμανία (Hochtief) και την Ισπανία (Cintra/ACS/Ferovial) κυμαίνεται από 50% μέχρι 70%.
Γ. Στον τομέα των τραπεζών οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που υλοποιήθηκαν το 2014 είχαν ως αποτέλεσμα την είσοδο σε αυτές των ξένων κερδοσκοπικών κεφαλαίων με υψηλά ποσοστά. Η επιδιωκόμενη ιδιωτικοποίησή τους με τη μείωση των ποσοστών που κατέχει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα αξιοποιηθεί από αυτά για την ακόμη μεγαλύτερη ενίσχυση της θέσης τους.
Δ. Στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα των Συντακτών (φ. 10/11/2014) τα ξένα κερδοσκοπικά κεφάλαια εξακολουθούν να είναι αγοραστές (από 1/1/14 μέχρι 31/10/2014 οι καθαρές εισροές ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ), ενώ αντίθετα οι ελληνικές τράπεζες, τα αμοιβαία κεφάλαια και οι εγχώριοι ιδιώτες επενδυτές ρευστοποιούν τις θέσεις τους.
Το σημερινό εράνισμα δεν φιλοδοξεί να εξαντλήσει το ζήτημα του ξένου κεφαλαίου στη χώρα μας, αλλά να δώσει το έναυσμα για μια ουσιαστική συζήτηση για το καπιταλιστικό υπόδειγμα που αναδύεται μέσα από την κρίση.
Ερανιστής: Γιώργος Τοζίδης
