Οι τριγμοί στο διεθνές σύστημα υπό την ηγεμονία της Δύσης γίνονται όλο και πιο έντονοι. Γίνεται εμφανές ότι αγγίζονται όρια, εφεδρείες και αντοχές των ΗΠΑ, της Δύσης, αλλά και όλων των άλλων μαζί και των δομών του διεθνούς συστήματος. Η προεδρία Τραμπ με όλα τα μη κανονικά της και «πρωτοφανή» είναι αντιπροσωπευτική της «στιγμής». Όντας προϊόν των στρατηγικών αδιεξόδων των ελίτ των ΗΠΑ και της αποδιοργάνωσης του «κανονικού» πολιτικού συστήματός τους, επιχειρεί επιθετικές ρήξεις με την «κανονικότητα» σε πολλαπλά μέτωπα. Προβάλλει ισχύ ποντάροντας σε γρήγορα θεαματικά αποτελέσματα, αναδιπλώνεται μπροστά στα όρια που συναντά, πέφτει από τη μια επιδίωξη στην αντίθετή της και επανέρχεται για να κάνει την επόμενη απόπειρα φυγής προς τα εμπρός. Νέοι τρόποι-σχεδιασμοί αντιμετώπισης της δομικής κρίσης, σπασμωδικότητα μπροστά στην οριακότητα των συνθηκών, σημάδια επερχόμενης μεγάλης πολιτικής κρίσης που μπορεί να στοιχίσει «το κεφάλι» του Τραμπ (ή και άλλων μέσα στο δυτικό σύστημα, κυρίως Ευρωπαίων); Δεν υπάρχουν όροι για κατηγορηματικές απαντήσεις. Πάντως αν και η ηγεμονία των ΗΠΑ τρίζει έντονα, η ισχύς τους παραμένει τέτοια που δεν παραπέμπει σε φαινόμενα κατάρρευσης.
Τα πολεμικά μέτωπα
Το ουκρανικό – οι λογαριασμοί με τη Ρωσία και το κόντεμα των Ευρωπαίων
Η πολιτική Τραμπ δείχνει να μετεωρίζεται. Ανάμεσα σε μια θέση που επιδιώκει να απεμπλέξει τις ΗΠΑ και να βρει οδούς «εκλογίκευσης» και «διευθέτησης» της αντιπαλότητας με τη Ρωσία σε διάφορα μέτωπα, και στην προσχώρηση στην κλιμάκωση που προωθούν οι ευρωπαϊκές δυνάμεις και το διατλαντικό «κόμμα του πολέμου» που τις υποστηρίζει. Μέσα σε μια συνθήκη όπου οι Ρώσοι πάνε να κατισχύσουν στην Ανατολική Ουκρανία αλλά γίνεται φανερή και η αδυναμία τους να επιβάλουν μια άλλη αρχιτεκτονική ασφαλείας ευρωπαϊκής κλίμακας που είναι ο στρατηγικός στόχος αυτού του πολέμου, δοκιμάζονται όρια αμφοτέρωθεν: Θα δώσει ο Τραμπ το πράσινο φως για τη χρήση από τον Ζελένσκι, πυραύλων Τόμαχοκ (βεληνεκούς που φτάνει τη Μόσχα και άλλους στρατηγικούς στόχους μέσα στη Ρωσία) και τι θα απαντήσει η Ρωσία σε μια τέτοια περίπτωση απότομης ανόδου του επιπέδου κλιμάκωσης; Πόσο ο μετεωρισμός Τραμπ από την «Αλάσκα» στους Τόμαχοκ είναι διαχείριση αδυναμίας και πόσο στρατηγική επιλογή που ποντάρει στη βραχυκύκλωση αντιπάλων και «φίλων»; Και ποιοι είναι εδώ οι αντίπαλοι; Είναι οι Ρώσοι, περιλαμβάνεται και η Κίνα, είναι και το επιδιωκόμενο κόντεμα των ευρωπαϊκών συνιστωσών του δυτικού ιμπεριαλισμού και πόσο; Η επιλογή σύγκρουσης με τη Ρωσία στην Ουκρανία έγινε και συνεχίζεται και για το ξεκαθάρισμα ενδοδυτικών (ευρωατλαντικών) λογαριασμών. Και πάλι τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά: πόσο «ευρωπαϊκός» είναι ο ρόλος των σημερινών ευρωπαϊκών πολιτικών ελίτ; Για ποιόν (για ποια έκβαση) δουλεύουν αυτές εν τέλει και τι σημαίνει αυτό για τη δυναμική της δομικής πολιτικής κρίσης που ήδη κυοφορείται σε Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία; Τι μπορεί να σημαίνει για τη μεσοπρόθεσμη ευστάθεια των ΗΠΑ μια εξουθενωτικά βίαιη υπαγωγή του ευρωπαϊκού πυλώνα της πάλαι ποτέ δυτικής τριάδας (ΗΠΑ – Ευρώπη – Ιαπωνία); Πόσο ο Τραμπ είναι κυρίαρχος αυτού του παιχνιδιού και πόσο μπορεί ενδεχομένως να αποδειχθεί τυφλοπόντικας στην υπηρεσία άλλων σχεδιασμών;
ΗΠΑ – Ισραήλ / σιωνισμός
Διπλό μέτωπο. Το σχέδιο των 20 σημείων για τη Γάζα, είναι μια τυπική πρωτοβουλία «αποφασιστικής επιθετικότητας» α λα Τραμπ για την προώθηση της κατίσχυσης του Ισραήλ στην ευρύτερη περιοχή. Τα «ναι» που δείχνει ότι εξασφαλίζει δεν είναι λίγα: μοναρχίες του Κόλπου, αραβικές χώρες, Τουρκία, Πακιστάν, Ινδονησία αλλά σ’ ένα άλλο επίπεδο και μια κατ’ αρχήν αποδοχή από τη Ρωσία που παραπέμπει σε συμφωνηθέντα Τραμπ / Πούτιν και στο πόσο υπολογίζεται το ισραηλινοσιωνιστικό σύμπλεγμα και απ’ αυτήν. Η επιτυχία του σχεδίου είναι παιζόμενη και βέβαια δεν κρίνεται από το αν θα σταματήσει ο πόλεμος στη Γάζα αλλά από το αν θα απομονώσει τους Παλαιστίνιους και θα μαντρώσει τα καθεστώτα της Μ. Ανατολής σε μια προοπτική αρχιτεκτονικής υπό την ηγεμονία του Ισραήλ-ΗΠΑ. Το άλλο μέτωπο (αλληλοσυνδεόμενο με το πρώτο) είναι βέβαια η επιδίωξη «αποκεφαλισμού» του Ιράν. Εδώ αγγίζονται πολλά όρια γιατί το Ιράν είναι κομβικό κράτος αναντικατάστατης σημασίας για Ρωσία και Κίνα. Η πολιτική Τραμπ μέχρι τώρα –απόλυτα ευθυγραμμισμένη με το σιωνιστικό μπλοκ– έχει δείξει διαθέσεις παραβίασης προηγούμενων «κανονικοτήτων»: Απευθείας εμπλοκή των ΗΠΑ σε επίθεση κατά του Ιράν που δεν είχε αποτολμήσει καμία άλλη αμερικανική διοίκηση μέχρι τώρα λόγω απαγορευτικών ρίσκων. Το Ιράν αποδείχθηκε μέχρι τώρα αρκετά ισχυρό ώστε να μην καταρρεύσει και να μπορέσει να καταφέρει σημαντικά πλήγματα εντός Ισραήλ. Ένας δεύτερος γύρος που αφήνεται να εννοηθεί ότι επίκειται, ενέχει τεράστια ρίσκα για όλους, ανεξαρτήτως έκβασης. Ακόμη περισσότερο, το ενδεχόμενο μιας σχετικής έστω αποτυχίας στους στόχους που τίθενται από αμερικανοσιωνιστικής πλευράς ή και ένα τυχόν μεγάλο στραπατσάρισμα του Ισραήλ, θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ ή και να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες επιθετικές ενέργειες στο εξωτερικό προς αντιστάθμιση.
Οι οικονομικοί πόλεμοι
Τεράστιο ζήτημα. Εδώ θα περιοριστούμε μόνο σε μια του όψη: Αρχίζοντας από το επαναλαμβανόμενο μοτίβο της πολιτικής Τραμπ – «ασημώστε», κλείστε μεγάλα συμβόλαια αγοράς (Τουρκία) ή σε ένα άλλο πολύ στρατηγικότερο επίπεδο με την ΕΕ, επενδύστε και αγοράστε σε τεράστιες ποσότητες για να σας δεχθώ στο Οβάλ Γραφείο, για να εξυπηρετήσω κάποιες άλλες σας πιεστικές ανάγκες / γεωπολιτικές επιδιώξεις ή για να μην σας επιβάλω διάφορες κυρώσεις / τιμωρίες / δασμούς. Μια επιχείρηση συγκέντρωσης κεφαλαίων στις ΗΠΑ και αντιμετώπισης των εμπορικών τους ανισορροπιών, με βραχυπρόθεσμες, «αποφασιστικές» βίαιες κινήσεις. Μέρος μιας γενικότερης άσκησης πολιτικής που βασίζεται στην υπερβολική μόχλευση της άσκησης ληστρικών εκβιασμών για το ξεπέρασμα της δομικής οικονομικής κρίσης των ΗΠΑ (κρίση χρέους κ.λπ.). Και εδώ παρά τις επιμέρους επιτυχίες –ή παρουσιαζόμενες τουλάχιστον ως τέτοιες–, αγγίζονται όρια. Ως προς τις αντιστάσεις κρίσιμων άλλων (Κίνα, Ινδία) και ως προς την προκαλούμενη επιτάχυνση διευρυνόμενων αντι-δυτικών αντισυσπειρώσεων. Αλλά και ως προς την αντίθεση συστημικών, ρυθμιστικών κέντρων (FED – Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα) εντός ΗΠΑ που πιέζονται από την αύξηση των κινδύνων αποσταθεροποίησης του δολαρίου και της αμερικανικής οικονομίας (ειδικότερα των ροών κεφαλαίου). Ο παράγοντας χρόνος γίνεται εδώ κρίσιμο μέγεθος. Οι βραχυπρόθεσμες πολιτικές / εκλογικές ανάγκες Τραμπ που θα κρίνουν σε πρώτη φάση την πολιτική του μακροημέρευση και ικανότητα να φτιάξει καθεστώς, απέναντι σε πιο μακροπρόθεσμους όρους για την ευστάθεια του συστήματος.
Ο Τραμπ σε επίθεση προς το εσωτερικό
Με έντονα στοιχεία επιβολής ενός τεχνοαπολυταρχικού καθεστώτος «δημοκρατορίας» – με συρρικνούμενη τη δημοκρατικότητα της πρόσοψης και διογκούμενα τα απροκάλυπτα δικτατορικά / στρατιωτικά / ρατσιστικά «λευκά» χαρακτηριστικά. Επίθεση κατά της «αριστεράς» (με όλο το απίθανο μπέρδεμα που έχει ο όρος στις ΗΠΑ και η σύνδεσή του με τους Δημοκρατικούς), των μεγάλων αστικών κέντρων των δύο ακτών που δεν ελέγχει και των μεγάλων πανεπιστημίων της χώρας (που και αυτά δεν τα ελέγχει). Η εικόνα είναι πολυσύνθετη. Αδιευκρίνιστης πορείας και έκβασης (είναι άλλωστε πολλά αυτά που δεν ξέρουμε) πάντως δείχνει να ρέπει προς εμφυλιοπολεμικές καταστάσεις. Από πλευράς Τραμπ βαραίνει η έλλειψη οργανικών συστημικών σχέσεων και η υπαρξιακή του ανάγκη να τις δημιουργήσει και να απενεργοποιήσει αυτές των αντιπάλων. Σ’ αυτό έχει τη στήριξη ισχυρότατων κεφαλαιοκρατικών μερίδων (είναι όμως σκοτεινό ζήτημα ποιες είναι οι στρατηγικές επιδιώξεις της κάθε πλευράς) και την εντυπωσιακή παραζάλη / παράλυση του Δημοκρατικού Κόμματος (για την ώρα). Σύμμαχός του επίσης είναι οι ευρείες κοινωνικές αντιδράσεις απέναντι στις προηγούμενες woke / δικαιωματικές ατζέντες ακραίας κοινωνικής επιβολής.
Θα κλείσουμε για σήμερα, με δύο χαρακτηριστικές εικόνες από την επικαιρότητα.
- Οι ομιλίες Τραμπ και Χέγκσεθ μπροστά στο σύνολο των στρατηγών των ΗΠΑ. Ομιλίες με πρωτοφανή διάθεση επιθετικότητας προς τους αρμούς του βαθέος κράτους που αποκαλύπτει πιεστική, επείγουσα πολιτική ανάγκη αλλά και έναν παραληρηματικό κομπασμό που δοκιμάζει τη σοβαρότητα της πολιτικής διοίκησης. Μπροστά σ’ ένα ψυχρότατο ακροατήριο (που ο Τραμπ μάλιστα αναγκάστηκε να το επισημάνει στην αρχή της ομιλίας του μαζί με συγκαλυμμένες απειλές). Ο πρόεδρος επιπλέον εξήγγειλε την χρήση του στρατού προς αντιμετώπιση του «εχθρού από τα μέσα» (!) τη γενίκευση της στρατιωτικής επιτήρησης μεγάλων πόλεων (Λος Άντζελες και Ουάσινγκτον ήδη, Σικάγο, Ν. Υόρκη, Πόρτλαντ, Σιάτλ και άλλες έπονται) και μια απροκάλυπτη πολιτική «shoot to kill» χωρίς «περιττές» διαδικασίες. Εμφυλιοπολεμικές προετοιμασίες επιβολής «στρατιωτικού νόμου» από ένα υπουργείο που διατυμπανίζεται ότι θα ονομάζεται πλέον «πολέμου» (διπλού πολέμου προς τα έξω και προς τα μέσα) και όχι «άμυνας»(!).
- Η επάνοδος σε συνθήκη «παύσης της λειτουργίας» της δημόσιας διοίκησης λόγω αδυναμίας έγκρισης του προϋπολογισμού (δηλ επίτευξης συμφωνίας για δραστική σφαγή των δαπανών υγείας και πρόνοιας, διάλυση του ομοσπονδιακού συστήματος εκπαίδευσης κα). Το νέο μέτρο αυτή τη φορά είναι η εκτεταμένη απόλυση δημοσίων υπαλλήλων (κυρίως στις κοινωνικές υπηρεσίες). Η προωθούμενη ατζέντα κοινωνικής ρεβάνς περιλαμβάνει, υπό κανονικές συνθήκες «πολιτικά ασήκωτες» ορέξεις – μέχρι και την κατάργηση των συντάξεων συζητάνε διάφοροι κύκλοι (δεξαμενές σκέψης) του τραμπικού συστήματος. Για ποιους κάνει τη βρώμικη δουλειά ο Τραμπ (γιατί τα παραπάνω κάθε άλλο παρά είναι ευνοϊκοί παράγοντες πολιτικής μακροημέρευσης εκτός κι αν τελικά προέκυπτε κάποιας μορφής ανοικτή δικτατορία) και τι δρόμους μετάβασης ανοίγει; Έχουμε να δούμε πολλά και απρόβλεπτα.