Κανείς δεν μιλά για την ουσία του προβλήματος «απορρίμματα»
του Νίκου Ταυρή
Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη τα συνδικαλιστικά παιχνίδια και τις, υπαρκτές, σκιές και δουλείες των πρωταγωνιστών τους. Ας αφήσουμε και τα γνωστά παιχνίδια των Μίντια και τη συστηματική καλλιέργεια του «κοινωνικού αυτοματισμού», δηλαδή της (Σημιτικής έμπνευσης) προσπάθειας να κηρύσσεται στη λαϊκή συνείδηση παράνομη κάθε απεργία «καθώς τις συνέπειες πληρώνει άδικα ολόκληρη η κοινωνία». Η θεωρία επανήλθε στις μέρες μας με εμπλουτισμένα από το Μαξίμου, «αριστερά» βεβαίως, επιχειρήματα. Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη ακόμη και τη σύνθετη νομική διάσταση του προβλήματος, με τη συνταγματική αδυναμία μετατροπής συμβάσεων αορίστου χρόνου σε μόνιμες, και των μνημονιακών, οικουμενικά αποδεκτών, δεσμεύσεων που απαγορεύουν τις διορισμούς στο Δημόσιο. Ας αφήσουμε δηλαδή όλα εκείνα που στρέφουν την προσοχή μακριά από το πραγματικό πρόβλημα.
Και ας αναρωτηθούμε… Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, οι περισσότεροι έχοντας υπογράψει συμβάσεις εργασίας με τα κριτήρια του ΑΣΕΠ, δουλεύουν σε καθεστώς ομηρείας για μεγάλα διαστήματα στην αποκομιδή των απορριμμάτων, προσφέροντας χειμώνα-καλοκαίρι ένα σημαντικό κοινωνικό έργο, κρίσιμο για την υγεία των πολιτών. Όλοι αυτοί αμείβονται με δαπάνες των κατοίκων κάθε Δήμου. Οι μισθοί τους δεν χορηγούνται από το Δημόσιο, δεν συμβάλλουν λοιπόν σε ελλείμματα. Αντίθετα, πληρώνονται μέσω των δημοτικών τελών, καθώς οι υπηρεσίες καθαριότητας έχουν υπαχθεί σε αυτές που οι Δήμοι χρεώνουν στους πολίτες τους ως ανταποδοτικές. Κι ας πληρώνουν οι πολίτες δυσβάστακτους φόρους, κι ας παρακρατούνται παράνομα αυτοί οι πόροι από τις εκάστοτε κυβερνήσεις χωρίς να αποδίδονται στους Δήμους, παρά τη συνταγματική προσταγή.
Γιατί είναι λοιπόν λογικό αυτοί οι εργαζόμενοι να παραμένουν δέσμιοι και όμηροι στις πελατειακές σχέσεις που συντηρούν και διαιωνίζουν οι εκπρόσωποι των ΟΤΑ ή της κεντρικής διοίκησης; Αφού δεν επιβαρύνουν το δημόσιο προϋπολογισμό, για ποιο λόγο δεν μετατρέπονται οι εργασιακές σχέσεις σε μόνιμες, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, δεδομένου ότι υπηρετούν σε θέσεις που καλύπτουν μόνιμες και διαρκείς ανάγκες; Είναι απόλυτα παράλογη η απαγόρευση της μονιμοποίησης, με τα σημερινά νομικά δεδομένα, και η υπαγωγή τους στις μνημονιακές δεσμεύσεις, στο βαθμό που οι αμοιβές τους δεν συνιστούν δημόσια δαπάνη. Γι’ αυτή την απλή αλήθεια δεν μιλά κανείς. Γιατί;
Στα χέρια μαφιών
Ας αναλογιστούμε τώρα κάτι συναφές. Η διαχείριση απορριμμάτων αποτελεί την τρίτη σε μέγεθος οικονομική δραστηριότητα παγκοσμίως. Πρώτο στη σειρά είναι το εμπόριο όπλων, μετά έρχεται το εμπόριο ναρκωτικών, που εναλλάσσεται στη δεύτερη θέση με το εμπόριο «λευκής σαρκός», και ακολουθεί η διαχείριση απορριμμάτων. Στις περισσότερες χώρες, όχι μόνο στις περιφέρειες του πλανήτη αλλά και στις καπιταλιστικές μητροπόλεις, η σχετική δραστηριότητα βρίσκεται στα χέρια τοπικών μαφιών και μεγάλων οικονομικών συμφερόντων. Το παράδειγμα της Σικελίας και της Καμόρα είναι γνωστό. Το ίδιο γνωστές είναι και οι προσπάθειες «εθνικών εργολάβων» να ελέγξουν το σχετικό κύκλωμα, κατά παράβαση της ισχύουσας νομοθεσίας και του ισχύοντος Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων. Οι φιλότιμες προσπάθειες των εργολάβων βρίσκουν χέρι βοήθειας στα επενδυτικά όνειρα της κυβέρνησης και στα φιλόδοξα σχέδια περιφερειαρχών, της Αττικής συμπεριλαμβανομένης, και τοπικών αρχόντων στους Δήμους.
Φαίνεται ότι το σχέδιο ελέγχου της διαχείρισης απορριμμάτων περνά τώρα μέσα από τον έλεγχο και της διαδικασίας αποκομιδής των σκουπιδιών. Πίσω λοιπόν από τους εμπαιγμούς του Σκουρλέτη και τις δημόσιες δεσμεύσεις του Τσίπρα κρύβεται αυτό το σχέδιο. Το πιστοποιούν οι πρακτικές μεγάλων Δήμων της χώρας, που έχουν ήδη αναθέσει σε ιδιώτες την αποκομιδή. Το πιστοποιούν οι απειλές Μπουτάρη στη Θεσσαλονίκη. Το αποδεικνύει η ύπαρξη σχετικού νόμου, που δίνει πράσινο φως στους ποικιλώνυμους Μπουτάρηδες. Αν ο πρωθυπουργός και ο αρμόδιος υπουργός το εννοούν, γιατί δεν καταργούν το σχετικό νόμο;
Η διαχείριση και αποκομιδή των απορριμμάτων από ένα δημόσιο σύστημα διαχείρισης, ελέγχου και ανακύκλωσης θα μπορούσε να επιτρέψει την εξοικονόμηση σημαντικών πόρων για τους δημότες των πόλεων, που σήμερα καταλήγουν στις τσέπες ολίγων. Θα μπορούσε να εξασφαλιστεί το δικαίωμα για σταθερή εργασία μεγάλου αριθμού εργαζόμενων. Θα μπορούσαν να επωφεληθούν τόσο οι πολίτες όσο και το περιβάλλον από μια διαφορετική πολιτική. Αυτή είναι η αιτία που το πρόβλημα διαιωνίζεται. Αυτή είναι η αιτία που οι εργαζόμενοι παραμένουν σε καθεστώς ομηρείας. Ζούμε σε καθεστώς σκουπιδο-καπιταλισμού, και πληρώνουμε πολλαπλά τις συνέπειες.
