Η πολιτική περικύκλωσης της Άγκυρας προς τη χώρα μας συνεχίζεται εν μέσω εντεινόμενης γεωπολιτικής έντασης και πολεμικής προετοιμασίας στην ευρύτερη περιοχή μας. Και αυτό ενώ η Αθήνα εμμονικά επιμένει στη λογική των ήρεμων νερών (τόσο ήρεμα ώστε οι παραβιάσεις σε θάλασσα και αέρα θυμίζουν προηγούμενα χρόνια), με τον «φιλέλληνα» ΥΠΕΞ κ. Γεραπετρίτη να μας συμβουλεύει «να ξαναδούμε το παρελθόν με το βλέμμα στο μέλλον» Μιλάμε για το ίδιο μέλλον που υπονομεύουν οι κυβερνώντες, άλλοτε στο όνομα της Ελληνοτουρκικής προσέγγισης, άλλοτε σε αυτό της «σωστής πλευράς της ιστορίας», άλλοτε της «στρατηγικής συνεργασίας με ΗΠΑ-Ισραήλ», και πιο συχνά στο όνομα των «καζάν-καζάν» και των «ευκαιριών για από κοινού μπίζνες» – αλλά ποτέ μα ποτέ στο όνομα της δικής μας εθνικής κυριαρχίας.
Τώρα, εν μέσω της οξυνόμενης πολεμικής ανάφλεξης στη Μ. Ανατολή, με ανοιχτούς τους κινδύνους ανεξέλεγκτης (έως και πυρηνικής) κλιμάκωσης, με την γείτονα να διεκδικεί αυξημένης βαρύτητας περιφερειακό ρόλο, η Τουρκία δεν ξεχνά τις διεκδικήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου. Μόλις τις τελευταίες μέρες η Άγκυρα έδωσε στη δημοσιότητα (με καταχώρηση στην UNESCO) τον δικό της χάρτη θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, σε απάντηση της αντίστοιχης δημοσιοποίησης των Ελληνικών χαρτών, με τον οποίο αποτυπώνει για ακόμη μια φορά τις παράλογες απαιτήσεις της λεγόμενης «Γαλάζιας Πατρίδας».
Ταυτόχρονα, δια μέσου της Λιβύης (και συγκεκριμένα του ΥΠΕΞ της προσωρινής κυβέρνησης στην Τρίπολη), σπεύδει να βάλει εμπόδια στις ανακοινωμένες από την ελληνική πλευρά διεθνείς προσκλήσεις υποβολής προσφορών για τη χορήγηση αδειών για την εξερεύνηση και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης (με έντονο το ενδιαφέρον της αμερικανικής Chevron), κάνοντας λόγο για παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης! Η νέα αυτή τουρκολιβυκή παρέμβαση έρχεται λίγες εβδομάδες μετά τη στροφή του στρατάρχη Χαφτάρ (που ελέγχει την Ανατολική Λιβύη) σχετικά με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, και λίγες μέρες πριν την προγραμματισμένη επίσκεψη του Έλληνα ΥΠΕΞ, κ. Γεραπετρίτη, στη χώρα.
Διεκδικούν το μισό Αιγαίο
Στον χάρτη, που είχε δημοσιοποιηθεί ήδη από τον Απρίλιο από το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας, και τώρα καταχωρήθηκε επίσημα στη Διακυβερνητική Ωκεανογραφική Επιτροπή της UNESCO, η Τουρκία διεκδικεί τον έλεγχο του μισού Αιγαίου. Βασιζόμενη στην, πέρα από κάθε λογική και διεθνή πρακτική, αρχή της μέσης γραμμής των ηπειρωτικών ακτών, αγνοεί και παρακάμπτει μια σειρά μικρά και μεγάλα νησιά του κεντρικού και ανατολικού Αιγαίου, για πολλά από τα οποία αμφισβητεί –όπως έχει επανειλημμένα τονίσει– ακόμη και την κυριαρχία τους. Ταυτόχρονα, στον χάρτη αποτυπώνονται τα τετελεσμένα του τουρκολιβυκού μνημονίου, των αδειοδοτήσεων στην Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (ΤΡΑΟ) για τη διεξαγωγή ερευνών, καθώς και οι «συμφωνίες» με το ψευδοκράτος στα κατεχόμενα της Κύπρου, που προσαρτούν μεγάλο μέρος της Ν.Α. Μεσογείου στη «Γαλάζια Πατρίδα».
Με τον χάρτη αυτό, και προηγούμενες κινήσεις της, η Άγκυρα επιδιώκει να καταστήσει την χώρα μας όμηρο των αιτιάσεών της. Δηλώνει ξεκάθαρα: «Καμία ενέργεια δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο χωρίς την έγκριση ή τη συμμετοχή μου». Μπορεί το παραπάνω να μην εδράζεται στο διεθνές δίκαιο, να αγνοεί την ιστορία και τη γεωγραφία της περιοχής, δεν παύει όμως να είναι μια πολιτική που δια της ισχύος επιβάλλεται ως κανόνας (ειδικά όσο μένει αναπάντητη από ελληνικής πλευράς).
Έτσι κι αλλιώς η Τουρκία αναγνωρίζεται από τη διοίκηση Τραμπ, αλλά και από Ε.Ε. και ΝΑΤΟ, ως ένας κρίσιμος παίκτης (παρά τις παραφωνίες με το Ισραήλ) στη γεωπολιτική σκακιέρα της Μ. Ανατολής, και όχι μόνο
Διάλογος και Θετική Ατζέντα
Την ίδια στιγμή, σαν να μη συμβαίνει τίποτα, συνεχίζονται οι προγραμματισμένες επαφές σε επίπεδο ΥΠΕΞ για τον Πολιτικό Διάλογο και τη Θετική Ατζέντα. Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, την 8η συνάντησή τους πραγματοποίησαν στις 13 Ιουλίου στην Άγκυρα ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, αρμόδιος για την Οικονομική Διπλωματία και Εξωστρέφεια, Τάσος Χατζηβασιλείου, και ο υφυπουργός Εξωτερικών της Τουρκικής Δημοκρατίας, πρέσβυς Μεμέτ Κεμάλ Μποζάι. Σε αυτή συζήτησαν τα θέματα της λεγόμενης θετικής ατζέντας – και πιο συγκεκριμένα αυτά της οικονομίας, του εμπορίου, του τουρισμού, των μεταφορών, της υγείας, της κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και της έρευνας και τεχνολογίας, ενόψει της προετοιμασίας του 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (το οποίο προγραμματίζεται να διεξαχθεί στην Τουρκία).
Μία μέρα νωρίτερα, στις 12 Ιουλίου, ο υφυπουργός Εξωτερικών της Τουρκικής Δημοκρατίας, Μεμέτ Κεμάλ Μποζάι, και η υφυπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, πραγματοποίησαν την 4η συνάντηση της διαδικασίας Πολιτικού Διαλόγου στην Άγκυρα. Στη συνάντηση, που επίσης διεξήχθη σε «καλό κλίμα», συζητήθηκαν μεταξύ άλλων και οι πρόσφατες εξελίξεις σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, επαναλαμβάνοντας την κοινή δέσμευση των δύο χωρών να διερευνήσουν περαιτέρω τομείς διμερούς και διεθνούς συνεργασίας. Μάλιστα στα πλαίσια των επαναλαμβανόμενων επαφών, Μητσοτάκης και Ερντογάν αναμένεται να έχουν νέα συνάντηση στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη την επόμενη εβδομάδα, 24 με 26 Ιουνίου. «Καλό κλίμα» λοιπόν, και όλα τακτοποιημένα!
Περιμένοντας τον Τραμπ
Ή μάλλον σχεδόν όλα. Αφού, σύμφωνα με δημοσίευμα της Καθημερινής, απομένει η ανάληψη καθηκόντων της νέας πρέσβειρας των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στη χώρα μας για να λάβουν σάρκα και οστά σχεδιασμοί αμερικάνικης κοπής, που θα αναβαθμίζουν τον εν εξελίξει ελληνοτουρκικό διάλογο σε μια δομημένη διαδικασία «διεθνούς διαιτησίας» με επίδικο την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Έτσι κι αλλιώς η Τουρκία αναγνωρίζεται από τη διοίκηση Τραμπ, αλλά και από Ε.Ε. και ΝΑΤΟ, ως ένας κρίσιμος παίκτης (παρά τις παραφωνίες με το Ισραήλ) στη γεωπολιτική σκακιέρα της Μ. Ανατολής και όχι μόνο, με αναβαθμισμένο διπλωματικό (διαμεσολάβηση στο Ουκρανικό μέτωπο, κινήσεις για κατάπαυση του πυρός στην Μ. Ανατολή) και στρατιωτικό ρόλο (ξεμπλοκάρισμα εξοπλισμών από ΗΠΑ, είσοδος στο αμυντικό πρόγραμμα της Ε.Ε.).
Τώρα πρέπει Ελλάδα και Κύπρος να προσαρμόσουν τα «όρια της κυριαρχίας» τους, για να χωρέσουν στις απαιτήσεις της Άγκυρας, στις υποσχέσεις για από κοινού μπίζνες (ενεργειακές και άλλες) σε Αιγαίο και Μεσόγειο, και στις γεωπολιτικές προτεραιότητες των ΗΠΑ. Η γενική γραμμή αυτών των διευθετήσεων έχει εδώ και χρόνια περιγραφεί, και από την πλευρά των ενδοτικών ελίτ εκπέμπονται μηνύματα αποδοχής της («και τι θέλετε να κάνουμε, πόλεμο;» όπως επαναλαμβάνουν συχνά). Αναμένεται να φανεί ο βαθμός ωρίμανσης των διευθετήσεων αυτών, καθώς και πιθανές επιπλοκές που μπορεί να δημιουργήσει η πολεμική όξυνση (και ειδικά η επίθεση της Δύσης στο Ιράν). Σε κάθε περίπτωση, βέβαιο είναι ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να εγείρει αξιώσεις για όλη τη γραμμή Θράκη-Αιγαίο-Κύπρος-Ν.Α. Μεσόγειος, επιβάλλοντας τετελεσμένα και εκμεταλλευόμενη κενά και αδράνειες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
