Ρεπορταζ: Κατερίνα Παγουλάτου
Πώς οδηγούνται στο απόσπασμα τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα

Στην κατάμεστη από εργάτες αίθουσα του κυλικείου της πρώην ΕΒΟ στο Αίγιο η ατμόσφαιρα είναι «παγωμένη». Πρόσωπα προβληματισμένα, αγωνία στα βλέμματα, νευρικότητα στα χέρια. Η σύσκεψη που έχει συγκαλέσει το σωματείο με θέμα το μέλλον του εργοστασίου θα αρχίσει από λεπτό σε λεπτό. Παρόντα στη συγκέντρωση και άλλα σωματεία του ομίλου, από την Ελευσίνα, τον Υμηττό, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου.

Τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΒΟ-ΠΥΡΚΑΛ) δεν είναι ένας οποιοσδήποτε όμιλος. Είναι η μοναδική αμυντική βιομηχανία της χώρας, και μία από τις ελάχιστες αλυσίδες βαριάς βιομηχανίας στην Ελλάδα. Κι όμως, στη χώρα που είναι τέταρτη παγκοσμίως σε εισαγωγές οπλικών συστημάτων, η εγχώρια αμυντική βιομηχανία οδεύει προς εκτέλεση.
«Έλλειψη παραγγελιών από το ΥΠΕΘΑ. Αν εξαιρεθεί η σύμβαση των πυρομαχικών των 30mm APACHE που υπεγράφη τον Ιανουάριο, καμία άλλη σύμβαση δεν έχει είτε υπογραφεί, είτε προχωρήσει την υπηρεσιακή διαδικασία». Αυτά αναφέρει, μεταξύ άλλων, στην επιστολή παραίτησής του (27/5/2010) προς το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ο Μανούσος Κωνσταντίνος, τέως διευθύνων σύμβουλος των ΕΑΣ. Οκτώ μήνες μετά την αλλαγή της κυβέρνησης, ο πρώην βιομηχανικός κολοσσός, για τα ελληνικά δεδομένα, είναι χωρίς διοίκηση και χωρίς παραγγελίες.
«Στο όνομα της διαφάνειας και του opengov, δεν έχουν διορίσει ακόμα διοίκηση. Η εταιρία είναι στον αυτόματο πιλότο. Συν την υποαπασχόληση, η εικόνα είναι ένα διαλυμένο μαγαζί», λέει η πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων ΕΑΣ Αιγίου Ουρανία Μπίρμπα.
Το εργοστάσιο του Αιγίου –που δεν έχει ούτε διευθυντή, καθώς συνταξιοδοτήθηκε στις 31/12/2009– είναι μάλιστα από τα… τυχερά, καθώς οι παραγγελίες που εκτελούνται και βαίνουν προς παράδοση καλύπτουν το 50% της απασχόλησης. Σε άλλα εργοστάσια του ομίλου το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει-δεν φτάνει το 30-35%.  «Αυτό είναι απαξίωση, είναι διάλυση.  Οι εργαζόμενοι δουλεύουν όχι γιατί τους ελέγχει κανείς, αλλά επειδή έχουν μάθει να το κάνουν, επειδή το πονάνε, επειδή καταλαβαίνουν ότι αν δεν δουλέψουν θα το κλείσουν, και πού αλλού θα βρούμε δουλειά» λέει η κ. Μπίρμπα, μεταφέροντας το κλίμα που επικρατεί στους συναδέλφους της.

Από εθνικό καμάρι…
Η πρώην Ελληνική Βιομηχανία Όπλων έχει γνωρίσει και στιγμές παραγωγικής δόξας, κάνοντας ακόμα και εξαγωγές όπλων στο Ιράκ, οι οποίες σταμάτησαν με την υιοθέτηση από πλευράς τής τότε ελληνικής κυβέρνησης του ΝΑΤΟϊκού εμπάργκο. «Δεν μας άφησαν ούτε να πληρωθούμε. Το Ιράκ οφείλει στην ΕΒΟ γύρω στα 70 εκατ. και άλλα τόσα και περισσότερα στην ΠΥΡΚΑΛ» λέει η κ. Μπίρμπα, η οποία συμπληρώνει ότι η άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης στην πρόταση για πληρωμή σε είδος, δηλαδή σε πετρέλαιο, ήταν κατηγορηματική. «Να ένας τρόπος που υπερχρεώνονται οι βιομηχανίες που είναι συνδεδεμένες με την εξωτερική πολιτική», υπογραμμίζει.  Αλλά και το πολυδιαφημισμένο αντιαεροπορικό «Άρτεμις», που προβλήθηκε ως το καμάρι της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας και στοίχισε εκατομμύρια, «επί της ουσίας έμεινε στις αποθήκες της ΕΒΟ».
Όπως και οι παραγγελίες από τον ελληνικό στρατό, οι συμβάσεις των οποίων αναμένονται ακόμα από το 1996, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το περίφημο «5,56» για τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων.  Την ίδια στιγμή, τα εργοστάσια του ομίλου διαθέτουν την τεχνογνωσία και τη δυνατότητα παραγωγής και άλλων προϊόντων πέρα των οπλικών συστημάτων. «Παλιότερα στο Αίγιο φτιάχναμε τα ακυρωτικά μηχανήματα που υπάρχουν στα λεωφορεία. Δεν ξαναπήραμε τέτοια παραγγελία.
Ο Υμηττός έφτιαχνε λέβητες και καυστήρες. Σταμάτησαν» σημειώνει η κ. Μπίρμπα, τονίζοντας ως το πιο ενδεικτικό παράδειγμα απαξίωσης της συγκεκριμένης βιομηχανίας την περίπτωση της Ηλεκτρομηχανικής Κύμης (θυγατρικής του ομίλου), που ξεκίνησε ως εργοστάσιο παραγωγής ανεμογεννητριών για να καταλήξει «ραφτάδικο», όπως λέει, φτιάχνοντας στολές, αλεξίσφαιρα γιλέκα και ασπίδες για την αστυνομία.  

…φασονάδικο
Υπάρχει σχέδιο από την κυβέρνηση για το μέλλον των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων; Υπάρχει πολιτική βούληση για προστασία της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας; Θα μπορούσε η συγκεκριμένη βιομηχανική αλυσίδα να αποτελέσει μοχλό παραγωγικής ανάπτυξης, με δεδομένο ότι διαθέτει σημαντικές εγκαταστάσεις, εξειδικευμένο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό και τεχνογνωσία;
Η εύλογη απάντηση είναι «ναι». Σε μια χώρα όμως που έχει παραδώσει τα κλειδιά στο ΔΝΤ κα ι την Κομισιόν, που ξεπουλά εδώ και χρόνια –και πλέον με καταιγιστικούς ρυθμούς– τις τηλεπικοινωνίες της, τον εθνικό αερομεταφορέα της, τα λιμάνια, τα οδικά δίκτυα και οσονούπω το σιδηρόδρομο, η λογική δεν χωρά στις απαντήσεις.
«Το χτύπημα της παραγωγικής βάσης της εταιρίας έχει αρχίσει εδώ και πάνω από μία δεκαετία.
Αν σήμερα τα ΕΑΣ είναι λίγο-πολύ φασονάδικο για τις ξένες εταιρίες, αυτό θα γίνει κανόνας. Θα βάζουμε μόνο το ταμπελάκι, για να κερδίζουν οι μεγάλοι μεσάζοντες», καταλήγει η κ. Μπίρμπα.

Και συγγνώμες…

Η σύσκεψη στο εργοστάσιο του Αιγίου βαίνει προς το τέλος. Οι τοπικοί βουλευτές –όσοι τουλάχιστον παρευρέθηκαν– μοίρασαν «συγγνώμες» ελέω κρίσης, χτυπήματα στην πλάτη και λίγες θολές υποσχέσεις.
Στις 8 Ιουνίου 2010, μία μέρα μετά τη σύσκεψη, οι εργαζόμενοι στα ΕΑΣ έλαβαν τα δεδουλευμένα που τους οφείλονταν.  
Η αγωνία όμως δεν μετριάστηκε, καθώς το ερώτημα παραμένει: «τι θα γίνει με τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα»;

Παραγγείλαμε έξω…

Το 2003 ο ελληνικός στρατός αγόρασε 170 άρματα μάχης Leopard, τα οποία στοίχισαν 1,7 δισ. ευρώ. Από τότε μέχρι σήμερα τα συγκεκριμένα άρματα χρησιμοποιούνται κυρίως σε… παρελάσεις, καθώς αγοράστηκαν «άσφαιρα», δηλαδή χωρίς πυρομαχικά. Επίσης, από τότε η ελληνική αμυντική βιομηχανία περιμένει την παραγγελία των βλημάτων 120mm για τον εξοπλισμό των αρμάτων.
Πριν από λίγες ημέρες, η παραγγελία για 16.000 βλήματα δόθηκε «με τη χρήση του κατεπείγοντος» σε… γερμανική και αμερικάνικη εταιρία, όπως καταγγέλλουν τα σωματεία των ΕΑΣ. Το κόστος της παραγγελίας υπολογίζεται περίπου σε 63.000.000 ευρώ.

 

Σχόλια

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!