Του Βένιου Αγγελόπουλου.
Παλιά, παίζαμε στην αλάνα πολεμικά παιχνίδια, ινδιάνοι και καουμπόηδες, σταυροφόροι και Σαρακηνοί, Βίκινγκς και αντι-Βίκινγκς, ανάλογα με το έργο που ’χαμε δει στο θερινό σινεμά. Όταν είπαμε να χωριστούμε σε Έλληνες και Τούρκους, κανείς δεν θέλησε να κάνει τον Τούρκο…
Προχτές στην τηλεόραση, από τους εννιά υποψήφιους περιφερειάρχες Αττικής κανείς δεν θέλησε να κάνει τον υπερασπιστή του Μνημονίου. Ούτε καν αυτοί που το κόμμα τους το ’χε ψηφίσει. Κανείς δεν τόλμησε: το Μνημόνιο έχει καταδικαστεί στα μάτια του λαού. Οι αυτοδιοικητικές εκλογές θα εξελιχθούν σε δημοψήφισμα με ποσοστά Τσαουσέσκου εναντίον του Μνημονίου. Αθροιστικά.
Η ομοφωνία σταματάει εκεί. Υπάρχουν οι απολογητές του «μονόδρομου», που θεωρούν το Μνημόνιο κάτι σαν θεϊκή τιμωρία για τις αμαρτίες μας – αλόγιστα ξοδέψαμε. Και αυτοί που λένε πώς άλλοι έφαγαν κι άλλοι πληρώνουν, και πως πρέπει να αλλάξουμε ρότα: οι αριστεροί.
Κι όμως, ο λόγος της Αριστεράς δεν πείθει. Για πολλούς το πολιτικό μας σύστημα χρεοκόπησε, κι η Αριστερά μαζί του. Τα επιτελεία της αναλώθηκαν σε καρεκλομαχίες και «διεμβολισμούς» πολιτικών χώρων (ενώ αυτοί αποσυντίθενται), αντί να δουν τις εκλογές σαν ευκαιρία οργάνωσης της κοινωνικής αντίστασης, απέναντι όχι μόνο στο Μνημόνιο, αλλά και στις συνθήκες που το έφεραν και που θα φέρουν και το επόμενο.
Αλλά ο κόσμος της Αριστεράς παραμένει ζωντανός. Πάντα προδομένος, μα όχι πια ευκολοπίστευτος. Σιχτιρίζοντας. Πέρα από την καταδίκη του Μνημονίου, από τους αριστερούς υποψήφιους οι αριστεροί περιμένουν (και συστρατεύονται μαζί τους) κάτι άλλο από την ανάλυση των βλαβερών συνεπειών του, τις γενικόλογες πολεμικές ιαχές, την αναφορά σε δάφνες και παράσημα του παρελθόντος.
Περιμένουν (και συνδιαμορφώνουν) απαντήσεις στο ερώτημα, πώς, συγκεκριμένα, θα οργανωθεί η αντίσταση στη «θεομηνία» του Μνημονίου, πώς θα αξιοποιηθούν σαν χαρακώματα οι αυτοδιοικητικοί θεσμοί, πώς θα οργανωθεί η συμμετοχή του κόσμου της εργασίας. Και περιμένουν μαζί τους όλοι όσοι φτύνουν το σύστημα, αλλά αισθάνονται αδύναμοι απέναντί του.
Και για να το κάνουμε ακόμα πιο λιανά (και, βεβαίως, όχι εξαντλητικά), μπορεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση να δημιουργήσει δομές αλληλεγγύης; Μπορεί να φορολογήσει τράπεζες που δρουν στο έδαφός της; Μπορεί να μειώσει τη βεντάλια των αμοιβών; Μπορεί να ξεσκεπάσει τις λαμογιές στα δημόσια έργα και να επιβάλει διαφάνεια; Μπορεί να ιδρύσει λαϊκά συμβούλια για να εκφράζονται και να ελέγχουν οι κάτοικοι; Μπορεί να μελετήσει τα νομικά εμπόδια σε τέτοιες ενέργειες και να βρει παραθυράκια ή να δημιουργήσει ρήγματα; Και άλλα πολλά.
Πάντα μπορούμε να ελπίζουμε πως, έστω και την τελευταία στιγμή, θα επικρατήσει σαφήνεια στόχων και ενότητα δράσης (τα δύο πάνε μαζί, ειδεμή, κλαύτα Χαράλαμπε), αν όχι παντού, τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό. Ώστε οι αυτοδιοικητικές εκλογές να γίνουν ένα αρχικό βήμα συλλογικής αντίστασης. Απέναντι στο Μνημόνιο και στο σύστημα που μας πάει εκατό χρόνια πίσω.
Ειδεμή, ας περιμένουμε την επόμενη σφαλιάρα με αισιοδοξία: κάποτε η κοινωνία θα αντιδράσει.
* Ο Βένιος Αγγελόπουλος ([email protected]) είναι πανεπιστημιακός.
