Είναι ακριβώς αυτές τις μέρες που πριν από 16 χρόνια η Ευρώπη ζούσε τον πρώτο, μετά την εποχή της χιτλερικής εκστρατείας, πόλεμο στο εσωτερικό της. Ήταν ο καιρός που η Σερβία βομβαρδιζόταν ανελέητα από το («ανήκουμε αδιαμφισβήτητα στο») ΝΑΤΟ, με αφορμή το ναυάγιο των συνομιλιών για το καθεστώς αυτονομίας του Κοσόβου. Είχαν προηγηθεί οι εμφύλιες διαμάχες και ο διαμελισμός της Γιουγκοσλαβίας, με άμεση και έμμεση εμπλοκή των ΗΠΑ και της Ε.Ε.
Λίγα λόγια μόνο, για να θυμόμαστε -όπως λέμε– οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι (πρωθυπουργοί). Ξεκινάω να απαριθμώ, με πηγή topontiki.gr.
Κατά τη διάρκεια των έντεκα εβδομάδων -όσο διήρκεσαν (οι βομβαρδισμοί)- πραγματοποιήθηκαν 2.300 αεροπορικές επιδρομές και χρησιμοποιήθηκαν 1.130 πολεμικά αεροσκάφη. Από τα αεροσκάφη εκτοξεύτηκαν συνολικά 420.000 βλήματα, πύραυλοι και βόμβες, ενώ από τα πλοία στην Αδριατική 1.300 πύραυλοι τύπου Κρουζ. Το ΝΑΤΟ χρησιμοποίησε επίσης 37.000 βόμβες διασποράς που προκάλεσαν τους περισσότερους θανάτους μεταξύ του άμαχου πληθυσμού, όπως επίσης και βλήματα, τα οποία στην κεφαλή έφεραν απεμπλουτισμένο ουράνιο, που αποτελεί ραδιενεργό υλικό.
Μόνο στη Σερβία -εκτός του Κοσόβου- έχουν εντοπιστεί 14 σημεία που επλήγησαν με βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου και έχουν καθαριστεί από το Ινστιτούτο πυρηνικής ενέργειας του Βελιγραδίου.
Οι απώλειες σε ανθρώπινα θύματα ποτέ δεν έχουν εξακριβωθεί. Η κυβέρνηση της Σερβίας υπολογίζει ότι κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών σκοτώθηκαν 2.500 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 1.008 ήταν ένστολοι (αστυνομικοί και στρατιωτικοί), ενώ τραυματίστηκαν 12.500, μεταξύ των οποίων 2.700 παιδιά.
Ανεξάρτητες πηγές, ωστόσο, που καταμετρούν και τα θύματα των βομβαρδισμών στο Κόσοβο, όπου η σερβική κυβέρνηση δεν έχει πρόσβαση, αναφέρουν ότι οι νεκροί είναι περίπου 4.000.
Η Γιουγκοσλαβία -και κυρίως η Σερβία- υπέστη τεράστιες υλικές ζημιές. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, καταστράφηκαν συνολικά 25.000 κτίρια, όλες οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, 14 αεροδρόμια, δύο διυλιστήρια, το 1/3 των εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής, σχεδόν όλα τα εργοστάσια της χώρας, αχρηστεύτηκαν 595 χιλιόμετρα σιδηρογραμμών, 470 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένων οδικών αρτηριών, 44 μεγάλες γέφυρες εκ των οποίων οι 38 καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Επίσης, σοβαρές ζημιές υπέστησαν 19 νοσοκομεία, 20 Κέντρα Υγείας, 18 παιδικοί σταθμοί, 69 σχολεία και 176 πολιτιστικά και θρησκευτικά μνημεία. Η σερβική κυβέρνηση εκτίμησε τις υλικές ζημιές που υπέστη η χώρα σε 100 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το ΝΑΤΟ ποτέ δεν ανακοίνωσε τις απώλειες που είχε. Στο Μουσείο Αεροπορίας του Βελιγραδίου, ωστόσο, ακόμη και σήμερα εκτίθενται τα συντρίμμια του αποκαλούμενου «αόρατου» αεροσκάφους F-117, ενός F-16 και κάποιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που κατέρριψε η γιουγκοσλαβική αεράμυνα.
Οι βομβαρδισμοί έληξαν με την υπογραφή, στις 9 Ιουνίου 1999, της συμφωνίας του Κουμάνοβο (πΓΔΜ), που προέβλεπε την ανάπτυξη ειρηνευτικών δυνάμεων στο Κόσοβο υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ μέχρι να διευθετηθεί το καθεστώς αυτονομίας του Κοσόβου. Μία ημέρα αργότερα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ψηφίζει την απόφαση 1244 και αρχίζει η ανάπτυξη 37.200 στρατιωτών από 36 χώρες.
Θητεία τυμβωρύχου
εκτελεί ο Ιοβόλος
