Νίκος Ρίζος,
μέλος κίνησης «Δικαίωμα» (www.dikaioma.gr)
Είναι σύνηθες το φαινόμενο της καθυστέρησης του μηνιάτικου από την πλευρά της εργοδοσίας. Καθυστέρηση που, σε πολλές περιπτώσεις, ξεπερνάει τους 4 και 5 μήνες και οδηγεί συχνά και σε απώλεια δεδουλευμένων.
Είναι απίθανο πόσες και ποιες δικαιολογίες μηχανεύονται κάθε φορά τα αφεντικά, όταν είναι να αποφύγουν την πληρωμή του μηνιαίου μισθού στην ώρα του. Είναι γνωστό, βέβαια, σε πόσο δύσκολη θέση φέρνει αυτή η τακτική τους εργαζόμενους, αφού, ενώ τα πάντα ακριβαίνουν, δεν παίρνουν στην ώρα του ούτε το ήδη πενιχρό εισόδημά τους. Δουλεύουν, δηλαδή, και δεν πληρώνονται. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα μπορούσε να ασκηθεί το δικαίωμα της επίσχεσης εργασίας.
Το δικαίωμα της επίσχεσης εργασίας μπορεί να ασκηθεί από το μισθωτό, όταν ο εργοδότης καθυστερεί την καταβολή των οφειλόμενων αποδοχών του. Ασκώντας το δικαίωμα της επίσχεσης εργασίας, ο εργαζόμενος δικαιούται να δηλώσει στον εργοδότη ότι διακόπτει την απασχόλησή του μέχρι να του καταβληθούν οι καθυστερούμενες αποδοχές του.
Κατά τη διάρκεια της επίσχεσης εργασίας, ο εργαζόμενος δεν υποχρεούται να παρέχει εργασία ούτε και να παρουσιάζεται στην επιχείρηση, αλλά έχει το δικαίωμα να απασχοληθεί σε άλλον εργοδότη, για την αντιμετώπιση των βασικών του αναγκών. Οπωσδήποτε, όμως, πρέπει να βρίσκεται πάντοτε στη διάθεση του εργοδότη, εφόσον ικανοποιηθούν οι όροι της επίσχεσης.
Η επίσχεση εργασίας έχει ως αποκλειστικό και μόνο σκοπό να υποχρεώσει τον εργοδότη να καταβάλει στο μισθωτό τις δεδουλευμένες και καθυστερούμενες αποδοχές. Δεν μπορεί να ασκηθεί επίσχεση εργασίας με σκοπό τον εξαναγκασμό του εργοδότη σε αυξήσεις αποδοχών ή άλλες αποδοχές που δεν είναι ληξιπρόθεσμες.
Η επίσχεση εργασίας ισχύει από τη στιγμή που περιέρχεται σε γνώση του εργοδότη. Επίσης, μπορεί να ασκηθεί και όταν ο εργοδότης ανακαλεί άκυρη απόλυση και επαναπροσλαμβάνει τον εργαζόμενο, χωρίς να εξοφλεί, ταυτόχρονα, και τους μισθούς από την άκυρη απόλυση μέχρι την επάνοδό του στην εργασία. Κατά τη διάρκεια της επίσχεσης εργασίας, ο εργοδότης δεν μπορεί να θεωρήσει λυμένη τη σύμβαση εργασίας που έχει συνάψει με τον εργαζόμενο. Το δικαίωμα της επίσχεσης εργασίας μπορεί να ασκηθεί από πολλούς (ομαδική επίσχεση). Επίσης, εκτός από την περίπτωση της μη έγκαιρης καταβολής των δεδουλευμένων, το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί και όταν ο εργοδότης δεν εκπληρώνει τις συμβατικές του υποχρεώσεις στα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας ή όταν με τη συμπεριφορά του προσβάλλει την προσωπικότητα του εργαζόμενου.
Τέλος, η επίσχεση εργασίας γίνεται με αντίστοιχη γραπτή δήλωση, που πρέπει να είναι σαφής και ατομική. Απλή άρνηση εργασίας δεν αρκεί, γιατί κινδυνεύει να εκληφθεί ως παραίτηση από τη θέση. Αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα, αν η επίσχεση εργασίας κοινοποιηθεί στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, η οποία και είναι υποχρεωμένη να ελέγξει την επιχείρηση. Ας κάνουν κι αυτοί το έργο που τους αναλογεί.
