του Χρήστου Παναγή
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που αντί να μειώνονται τα διόδια ακριβαίνουν χρόνο με το χρόνο. Πληρώνουμε επί δεκαετίες διόδια για δρόμους που δεν είναι εθνικοί οδοί, πληρώνουμε διόδια για δρόμους που δεν έχουν κατασκευαστεί ακόμα. Η κατάσταση χειροτέρεψε από τη στιγμή που οι δρόμοι παραδόθηκαν στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Οι εταιρίες, στις οποίες παραχωρήθηκαν οι εθνικές οδοί, άρχισαν από την επόμενη ημέρα της παραχώρησης να εισπράττουν διόδια, χωρίς να έχουν πραγματοποιήσει το παραμικρό έργο!
Η ξαφνική τοποθέτηση νέων διοδίων στην περιοχή της Β.Α. Αττικής, παραμονές των εκλογών του Οκτωβρίου 2009, ήταν η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει. Αποφασίσαμε να αντιδράσουμε σαν κάτοικοι, σαν ενεργοί πολίτες που αρνούμαστε να μας κλέβουν συνεχώς. Αποφασίσαμε να περνάμε καθημερινά χωρίς να πληρώνουμε, απαιτώντας να ανοίγουν οι μπάρες. Ταυτόχρονα διοργανώνουμε, σε τακτική βάση, μαζικές κινητοποιήσεις στο Σταθμό Διοδίων Αφιδνών, που αφορούν κυρίως το άνοιγμα των διοδίων με ελεύθερη διέλευση των οχημάτων. Κινηθήκαμε παράλληλα με τα αντίστοιχα κινήματα ενάντια στα διόδια σε όλη τη χώρα και από κοινού θέσαμε στο στόχαστρο τις συμβάσεις παραχώρησης των εθνικών μας δρόμων σε ιδιώτες. Για τον αποτελεσματικότερο συντονισμό των κοινών μας δράσεων δημιουργήθηκε το Πανελλαδικό Συντονιστικό κατά των διοδίων.
Η πρακτική ολοένα και περισσότερων πολιτών, που διέρχονται από τα διόδια αρνούμενοι να πληρώσουν, έχει ως εξής:
– Δηλώνουμε στην/στον υπάλληλο ότι δεν πληρώνουμε και απαιτούμε να ανοίξει την μπάρα.
– Το μόνο στοιχείο που δίνουμε είναι ο αριθμός κυκλοφορίας του αυτοκινήτου μας. Δεν δίνουμε το ονοματεπώνυμό μας ούτε υπογράφουμε ή παραλαμβάνουμε οποιοδήποτε χαρτί.
– Τελευταία, οι εταιρίες έχουν υιοθετήσει την τακτική να μην ανοίγουν τις μπάρες για να περάσεις μετά την άρνηση πληρωμής, με το πρόσχημα ότι θα πρέπει πρώτα να έρθει η τροχαία. Εάν καθυστερεί το άνοιγμα της μπάρας, την ανοίγουμε μόνοι μας (πράγμα που, σε ορισμένους σταθμούς διοδίων, γίνεται εύκολα σπρώχνοντάς τη) γνωρίζοντας ότι η παρεμπόδιση της διέλευσης από τη μεριά των εταιριών είναι παράνομη και συνιστά ποινικό αδίκημα. Άλλωστε, οι ίδιες οι συμβάσεις παραχώρησης των δρόμων στις εταιρίες αναφέρουν ότι η άρνηση πληρωμής από τη μεριά των πολιτών είναι αστική διαφορά με την εταιρία, στην οποία το δημόσιο (αστυνομία, τροχαία, ΔΟΥ κ.λπ.) δεν έχει καμία ανάμιξη. Η άρνηση πληρωμής δεν αποτελεί παράβαση του ΚΟΚ.
– Στην παραπάνω περίπτωση, αν δεν μπορούμε να σηκώσουμε την μπάρα, καλούμε εμείς την τροχαία ή την αστυνομία και της ζητάμε να επέμβει για να σταματήσει η παράνομη «παρακράτησή» μας που εφαρμόζει η εταιρία εκείνη τη στιγμή.
Η πρακτική της άρνησης πληρωμής εφαρμόζεται από χιλιάδες οδηγούς σε όλους τους σταθμούς διοδίων των εθνικών οδών. Ο μόνος σταθμός διοδίων που ελέγχεται ακόμα από το δημόσιο είναι αυτός των Μαλγάρων, στο νομό Θεσσαλονίκης, και είναι ο μοναδικός στον οποίο μπορεί άμεσα να επέμβει η τροχαία σε περίπτωση άρνησης πληρωμής και να επιβληθεί πρόστιμο.
Στην περίπτωση των σταθμών διοδίων της Ε.Ο. Κορίνθου-Πατρών η άρνηση πληρωμής ενισχύεται και από το γεγονός ότι ο δρόμος δεν πληροί τις προδιαγραφές εθνικής οδού και δεν θα έπρεπε να εισπράττονται διόδια. Οι επιτροπές κατά των διοδίων, που δραστηριοποιούνται στη δυτική Ελλάδα, εξετάζουν επίσης το καθεστώς που προκύπτει από τη σύμβαση εκμετάλλευσης της γέφυρας Ρίου–Αντιρρίου, στην οποία βρίσκεται ο ακριβότερος σταθμός διοδίων της χώρας.
* Ο Χρήστος Παναγής είναι μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Κατοίκων και Φορέων Β.Α. Αττικής, (https://diodiastop.blogspot.com)