του Ειδικού Ανταποκριτή
Συνεχώς νέα επεισόδια του ιταλικό σίριαλ, αλλά η ουσία δεν αλλάζει, όσο κι αν ανεβοκατεβαίνουν οι δραματικοί τόνοι – σε ρυθμό αντιστρόφως ανάλογο με το τηλεκατευθυνόμενο ανεβοκατέβασμα των σπρεντ των ιταλικών ομολόγων. Η φραστική απειθαρχία της ιταλικής συγκυβέρνησης θαμπώνει, μαζί και οι όποιες κόκκινες γραμμές απέναντι στα τελεσίγραφα των Βρυξελλών. Στο εσωτερικό της μαίνεται ο πόλεμος, με μόνιμο θύμα τους 5 Αστέρες, ενώ ταυτόχρονα το ιερατείο της Ε.Ε. και τα ιταλικά «δυναμικά κέντρα» δεν σταματούν να προτρέπουν τον Σαλβίνι να πάρει διαζύγιο από τον Ντι Μάιο και να επανέλθει στους κόλπους μιας κεντροδεξιάς συμμαχίας που θα αντικαταστήσει το σημερινό «ετερόκλητο» κυβερνητικό σχήμα.
Ο Σαλβίνι όμως δεν έχει λόγους να βιάζεται: μέχρι τώρα βγαίνει κερδισμένος, επιβάλλοντας την ψήφιση του δικού του μέρους από το συμβόλαιο συγκυβέρνησης, και κουτσουρεύοντας ή αναβάλλοντας διαρκώς την υιοθέτηση των νόμων που υποστηρίζουν οι 5 Αστέρες. Κι αφού τα λέει (ή μάλλον, τα έλεγε) «έξω από τα δόντια», μαζεύει τον αφρό της απέχθειας προς την ευρωκρατία και τη σημερινή αντιπολίτευση. Έτσι στις δημοσκοπήσεις βρίσκεται πάνω (έως και πολύ πάνω…) από το 30%, τη στιγμή που οι 5 Αστέρες βρίσκονται μόνιμα κάτω (έως και πολύ κάτω…) από αυτό. Αυτά όσον αφορά τους ενδοκυβερνητικούς συσχετισμούς – διότι η αντιπολίτευση, κεντροδεξιά και κεντροαριστερή, εξακολουθεί να αρκείται στα δημοσκοπικά ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι των δύο κυβερνώντων κομμάτων: «Οτιδήποτε εκτός από Ρέντσι και Μπερλουσκόνι», αυτό εξακολουθεί να είναι το βασικό κριτήριο τουλάχιστον των δύο στους τρεις Ιταλούς.
«Δεν έχει νόημα να συζητάμε για δεκαδικούς»
Από την άλλη, το ιερατείο της Ε.Ε. μυρίζει αίμα. Και απαιτεί μεγαλύτερες υποχωρήσεις. Η κυβέρνηση αφήνει να εννοηθεί ότι θα μειώσει το ποσοστό του σχεδιαζόμενου ελλείμματος στο 2,2% του ΑΕΠ (από 2,4% που ήταν στο σχέδιο το οποίο απέρριψαν οι Βρυξέλλες, ήδη μειωμένο από το αρχικό σχέδιο για 2,8%). Αλλά ο Λετονός αντιπρόεδρος της Κομισιόν Ντομπρόβσκις δηλώνει ότι «αυτό δεν είναι αρκετό». Την ίδια γνώμη έχει και ο… ακροδεξιός Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, καθώς δειλά-δειλά αρχίζει να διεκδικεί εδάφη της βόρειας Ιταλίας τα οποία ανήκαν στην Αυστροουγγρική αυτοκρατορία μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο! Κατ’ αυτούς, όρος για να μαλακώσει η Ε.Ε. είναι να πέσει το σχεδιαζόμενο έλλειμμα κάτω από 2%. Αυτό θα σήμαινε ότι πάνε οριστικά περίπατο οι προβλέψεις για τα φιλολαϊκά μέτρα, που αποτελούν κόκκινο πανί για την ευρωκρατία.
Οι διαβεβαιώσεις ότι «δεν θα παρεκκλίνουμε από το πρόγραμμά μας» (Κόντε) και ότι «δεν είμαστε σαν τους προηγούμενους» (Τρία) ακούγονται σαν κακόγουστο… ελληνικό ανέκδοτο
Πώς απαντά η ιταλική κυβέρνηση; «Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε να φθάσουμε σε μια κοινά αποδεκτή λύση με την Κομισιόν», δήλωνε την Τετάρτη ο πρωθυπουργός Κόντε. Ταυτόχρονα ο ΥΠΟΙΚ Τρία τόνιζε –απευθυνόμενος μάλλον στους… 5 Αστέρες– ότι «η κυβέρνηση πρέπει να λάβει υπόψη της τους φόβους των Ευρωπαίων εταίρων και τις ανησυχίες των αγορών». Οπότε οι διαβεβαιώσεις ότι κατά τα άλλα «δεν θα παρεκκλίνουμε από το πρόγραμμά μας» (Κόντε) και ότι «δεν είμαστε σαν τους προηγούμενους» (Τρία) ακούγονται σαν κακόγουστο… ελληνικό ανέκδοτο. Οι αναιμικές δηλώσεις του Ντι Μάιο περί σύντομης ψήφισης των φιλολαϊκών νόμων για ελάχιστο εθνικό εισόδημα και τροποποίηση του συνταξιοκτόνου νόμου Φορνέρο δεν μειώνουν την ανησυχία. Πόσο μάλλον που ο μέχρι πρόσφατα αγέρωχος Σαλβίνι απέφυγε τις αγαπημένες του ομοβροντίες κατά των Βρυξελλών: «Δεν έχει νόημα να συζητάμε για δεκαδικά ψηφία» είπε με… νόημα.
Μέχρι νεωτέρας, το κατενάτσιο συνεχίζεται
Φαίνεται ότι όλοι μαζί, με την άρρητη συναίνεση των επίσης στριμωγμένων Βρυξελλών (ας όψεται η αστάθεια στη Γερμανία και στα υπόλοιπα βασικά κράτη μέλη της Ε.Ε., καθώς και το γεγονός ότι η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα), δίνουν παράταση στον εαυτό τους και στη συγκυβέρνηση μέχρι το νέο χρόνο. Ή και μέχρι τις ευρωεκλογές, που θα δώσουν το σύνθημα για «γενναίες» αποφάσεις. Αλλά, όπως είπαμε, ο Σαλβίνι δεν κάθεται στο μεταξύ με σταυρωμένα χέρια: έγινε νόμος του κράτους το πρόγραμμά του για την ασφάλεια και τη μετανάστευση. Δεν τον ανησύχησαν διόλου οι 18 απώλειες από γερουσιαστές και βουλευτές των 5 Αστέρων που δεν υπερψήφισαν τον νόμο – περιλαμβανομένου του προέδρου της βουλής Ραφαέλε Φίκο. Άλλωστε οι απώλειες καλύφθηκαν με το παραπάνω από τη γενναιόδωρη υποστήριξη της αντιπολίτευσης (Φόρτσα Ιτάλια και Αδελφοί της Ιταλίας ψήφισαν υπέρ).
Kανείς βέβαια δεν παίρνει κατά γράμμα τις μεγαλοστομίες του Σαλβίνι, π.χ. ότι θα διώξει μισό εκατομμύριο μετανάστες. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα νέκρωναν ολόκληροι τομείς της ιταλικής οικονομίας που βασίζονται σε ξένα χέρια (χαλυβουργία, αγροτική παραγωγή κ.ά.). Αυτό που θα πετύχει όμως θα είναι η αύξηση του αριθμού των μεταναστών που θα τεθούν εκτός νόμου – κι έτσι θα αποτελέσουν ένα ακόμη φτηνότερο εργατικό δυναμικό. Στο ζήτημα αυτό εξάλλου ο Σαλβίνι συνεχίζει την πολιτική του «κεντροαριστερού» προκατόχου του, του Μάρκο Μινίτι, που ήταν δεξί χέρι του Ντ’ Αλέμα και έπειτα του Ρέντσι. Πάντως η Λέγκα –και με το δίκιο της– πανηγυρίζει για την υπερψήφιση του εν λόγω νόμου. Και σιωπούν οι 5 Αστέρες… Ουσιαστικά κρατούν την ίδια στάση μπροστά σε όσα προωθούν οι υποστηρικτές ενός «προωθητικού συμβιβασμού» α λα ιταλικά. Παρ’ όλα αυτά, τα «έγκυρα» ΜΜΕ δεν τους αφήνουν σε χλωρό κλαρί: υπ’ αριθ. 1 εχθρός παραμένει ο Ντι Μάιο και τα δύο «λαϊκίστικα» νομοσχέδια για το ελάχιστο εθνικό εισόδημα και την ανακούφιση των συνταξιούχων…
Μέχρι και εξαγορά βουλευτών;
Εγκλωβισμένο στη λογική της πάση θυσία παραμονής στην κυβέρνηση, το κόμμα του Ντι Μάιο οδηγείται σαν πρόβατο επί σφαγή. Η ευρωκρατία και ο παλιός πολιτικός κόσμος, περιλαμβανομένης της Λέγκας, πασχίζουν με κάθε τρόπο να απαλλαγούν από αυτό το ενοχλητικό αγκάθι – το οποίο ψηφίστηκε από το ένα τρίτο των Ιταλών για να δώσει μια ανάσα στα δεκάδες εκατομμύρια που ασφυκτιούσαν από την πολιτική των τεχνοκρατών και των «κεντροαριστερών». Τελευταία σχετική ένδειξη είναι οι «πληροφορίες» της φιλοσαλβινικής εφημερίδας Libero, ότι 30 βουλευτές των 5 Αστέρων ετοιμάζονται να συστήσουν νέο κόμμα. Η εφημερίδα δίνει μέχρι και το όνομα, ανατριχιαστικά παρεμφερές με τη Φόρτσα Ιτάλια: Sogno Italia (Όνειρο Ιταλία)! Σύμφωνα με την Libero, οι 30 βουλευτές δεν αντιμετωπίζουν αρνητικά το ενδεχόμενο σχηματισμού νέας κυβέρνησης από την παρούσα βουλή, χωρίς τους 5 Αστέρες και φυσικά με τη συμμετοχή του Μπερλουσκόνι «ώστε να αποφευχθούν πρόωρες εκλογές». Τίποτα δεν αποκλείει να έχει βάλει ξανά ο Μπερλουσκόνι σε κίνηση την παλιά αγαπημένη του φάμπρικα, της εξαγοράς βουλευτών…
Σε κάθε περίπτωση, η Libero υπενθυμίζει προς… κάθε ενδιαφερόμενο ότι είναι «αντισυνταγματική» η πρόβλεψη στο καταστατικό των 5 Αστέρων (που έχει υπογραφεί και ατομικά, με επίσημο συμφωνητικό, από όλους τους γερουσιαστές και βουλευτές όταν ήταν υποψήφιοι), ότι τυχόν αποχώρηση από το κόμμα με κατακράτηση της έδρας θα επισύρει πρόστιμο 100.000 ευρώ. Τα περί αντισυνταγματικότητας τα διαβεβαιώνει και ο («ανεξάρτητος» σήμερα) βουλευτής και δικηγόρος Κατέλο Βιτιέλο, που είχε διαγραφεί από τους 5 Αστέρες όταν αποκαλύφθηκε ότι είναι μέλος μασονικής στοάς – μια ιδιότητα καταστατικά ασύμβατη με τη συμμετοχή στο κόμμα. Ήταν ο ίδιος που κατέθεσε, ως λαγός, την τροπολογία η οποία έκανε αγνώριστο το νομοσχέδιο των 5 Αστέρων κατά της διαφθοράς, «διαγράφοντας» από τα κακουργήματα την κατάχρηση δημόσιου χρήματος. Η τροπολογία πέρασε με 284 ψήφους υπέρ και 239 κατά, παρά την αντίθετη γραμμή όλου, υποτίθεται, του κυβερνητικού συνασπισμού. Προς μεγάλη ανακούφιση, βέβαια, μιας σειράς υπόδικων στελεχών του Μπερλουσκόνι, του Ρέντσι αλλά και του Σαλβίνι…
