Η ιστορία του κτιρίου
Το Διοικητήριο Θεσσαλονίκης είναι χτισμένο στην ίδια περιοχή όπου βρισκόταν το παλιότερο οθωμανικό κονάκι, το οποίο είχε χτιστεί πάνω στα ερείπια των βυζαντινών ανακτόρων, αρχαιολογικές μαρτυρίες των οποίων αποκαλύφτηκαν στην περιοχή. Το επιβλητικό κτίριο χτίστηκε το 1891 από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι, σε εκλεκτικιστικό ρυθμό, τον οποίο εφάρμοζε σε όλα τα δημόσια κτίρια που έχτισε στην πόλη (παλιά Φιλοσοφική Σχολή, στρατηγείο Γ’ Σώματος Στρατού κ.ά.). Αρχικά το κτίριο ήταν τριώροφο και αποτελούσε έδρα του Τούρκου περιφερειάρχη (βαλή) της Θεσσαλονίκης και δημόσιων υπηρεσιών του οθωμανικού κράτους.
Το 1907 το Διοικητήριο φιλοξένησε την τουρκική Νομική Σχολή, ενώ σ’ αυτό κατέλυσε ο σουλτάνος Μεχμέτ Ρεσάτ το 1911, όταν επισκέφτηκε τη Θεσσαλονίκη. Μετά την απελευθέρωση, στέγασε τις υπηρεσίες της Γενικής Διοίκησης. Στο κτίριο αυτό υπογράφηκε από τον Τούρκο αρχιστράτηγο του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1912, Χασάν Ταξίν πασά, η παράδοση της Θεσσαλονίκης στον ελληνικό στρατό, στις 26 Οκτωβρίου 1912. Στη διάρκεια της φοβερής πυρκαγιάς του 1917, το Διοικητήριο παρέμεινε ανέπαφο από τη φωτιά, αν και ο περιβάλλων χώρος του μνημείου καταστράφηκε από την πύρινη λαίλαπα. Ο τέταρτος όροφος του κτιρίου με το νεοκλασικό αέτωμα προστέθηκε το 1955.
Ο ρόλος που θα έπρεπε να έχει στις μέρες μας…
Η έδρα του υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης βρίσκεται στην καρδιά της Περιφέρειας της Βορείου Ελλάδος αλλά και των Βαλκανίων. Βασικό καθήκον του είναι η ισόρροπη ανάπτυξη των περιφερειών του χώρου ευθύνης του. Ο συντονισμός, η βοήθεια και η υποστήριξη των δράσεων των περιφερειακών οργάνων και υπηρεσιών θα έπρεπε να είναι βασική αρμοδιότητά του. Θα έπρεπε να συγκεντρώνει, να επεξεργάζεται στοιχεία που αφορούν τις τοπικές κοινωνίες και να λειτουργεί ως επιτελικός φορέας εκπόνησης, διαβούλευσης και διαμόρφωσης προτάσεων και πολιτικών, προκειμένου να εφαρμοστούν από τα αρμόδια υπουργεία έχοντας ως κριτήριο την καλυτέρευση του επιπέδου διαβίωσης των πολιτών και όχι την υποταγή στα μεγαλόπνοα σχέδια των μεγαλοεπιχειρηματιών της Βορείου Ελλάδος και του ξεπουλήματος των δημόσιων αγαθών (επικείμενη ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ εντός καλοκαιριού). Στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης και της υγιούς αναπτυξιακής πολιτικής θα μπορούσε να αναδειχθεί ο μεθοριακός χώρος της Μακεδονίας σε ισχυρό οικονομικό βραχίονα της χώρας. Η Περιφέρεια διαθέτει οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς πόλους οι οποίοι είναι απαραίτητοι. Επίσης, διαθέτει ένα ισχυρό παραγωγικό δυναμικό, ένα έμπειρο επιστημονικό δυναμικό (ΑΠΘ, ΠΑΜΑΚ, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο), εργάτες και αγρότες οι οποίοι πλήττονται από την ανεργία και αναγκάζονται να μεταναστεύσουν στις γειτονικές χώρες. Χρειαζόμαστε ένα υπουργείο με ουσιαστικές αρμοδιότητες και όχι ένα ακόμη αξιοθέατο για το λεωφορείο της πολιτιστικής γραμμής.