Μια είδηση από τη Λέρο ήρθε για να επιβεβαιώσει το πόσο εχθρικοί αποδεικνύονται κάποιοι δήμοι έναντι του βιβλίου. Ο Δήμαρχος της Λέρου ανακοίνωσε στο Δημοτικό Συμβούλιο πως αποφάσισε να μεταφέρει αλλού τη βιβλιοθήκη – που στεγάζεται σε ένα κτίριο-κόσμημα στην κεντρική πλατεία του Πλατάνου. Ο λόγος; Να τη μετατρέψει σε αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου!
Σε αυτήν εδώ τη στήλη, πριν από οκτώ χρόνια, στις 22 Νοεμβρίου του 2016 είχαμε γράψει για τη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Λέρου και για τα όσα έκανε ο τότε βιβλιοθηκάριος Δημήτρης Σταματέλος.
Με το άκουσμα της είδησης ζήτησα –όπως ήταν εύλογο– τη δική του άποψη. Αξίζει να διαβάσετε το υπέροχο κείμενό του:
«Τετάρτη βράδυ 6/11/24 αμέσως μετά τη συνεδρίαση του Δ.Σ. Λέρου, καλοί φίλοι μου τηλεφώνησαν και με ενημέρωσαν πως ανακοινώθηκε η μεταφορά της βιβλιοθήκης από το νέο κτίριο που εγκαινιάστηκε το 2015 σε μικρότερο στο λιμάνι της Αγίας Μαρίνας 10 μέτρα από τη θάλασσα!
Αλλά ας πάμε λίγο πίσω στο χρόνο.
Τον Ιούλιο του 2009 όταν ως πρωτοδιοριζόμενος βιβλιοθηκονόμος περνούσα την πόρτα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Λέρου που στεγαζόταν στον ισόγειο χώρο του ιστορικού κτιρίου της Δημογεροντίας (έτος κατασκευής 1899) ξαφνιάστηκα δυσάρεστα με την ακαταλληλότητα του χώρου.
Πριν διοριστώ στη Λέρο είχα εργαστεί 5 χρόνια στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κορωπίου. Η συγκεκριμένη βιβλιοθήκη είχε ιδρυθεί το 1958 και ήμουν ο πρώτος βιβλιοθηκονόμος που εργαζόταν. Ανέλαβα να οργανώσω τη συλλογή αλλά και να προσεγγίσω μέσω των σχολείων τα παιδιά, που δεν άργησαν να γεμίσουν τη βιβλιοθήκη, μαζί με αυτά ήρθαν και οι γονείς. Άρχισαν να γίνονται εκπαιδευτικές δράσεις και σιγά-σιγά το Κορωπί απέκτησε μια από τις καλύτερες βιβλιοθήκες στην Ανατολική Αττική. Ο τότε δήμαρχος μόλις είδε τον κόσμο όχι μόνο στήριξε με προσωπικό και υλικοτεχνικό εξοπλισμό το έργο, αλλά πήρε και την απόφαση να σταματήσει να συνεδριάζει το Δ.Σ. στο αναγνωστήριο της βιβλιοθήκης.
Ακόμα θυμάμαι το σαστισμένο βλέμμα του τότε αντιδημάρχου που είχε έρθει λίγο πριν της 20:00 για τη συνεδρίαση και βλέποντας τη βιβλιοθήκη γεμάτη παιδιά και εμένα να αρχίζω ευγενικά να τα διώχνω, αισθάνθηκε άσχημα και μου είπε άσε τα παιδιά, μην τα διώχνεις. Τα μέλη αυξάνονταν, η συλλογή διπλασιάστηκε. Μέσα σε 5 χρόνια η βιβλιοθήκη κατέλαβε όλο το κτίριο.
Το σοκ που έπαθα όταν αντίκρισα τη βιβλιοθήκη της Λέρου ήταν μεγάλο !
Προσπαθούσα να εξηγήσω στους τότε υπεύθυνους πως πρέπει να είναι μια σύγχρονη βιβλιοθήκη, αλλά ακόμα ηχεί στα αυτιά μου «Εδώ δεν είναι Αθήνα, εδώ είναι Λέρος. Αυτά έχεις, με αυτά θα δουλέψεις».
Αμέσως έπιασα δουλειά. Δεν θα σας μιλήσω για τη σκόνη, τα μουχλιασμένα βιβλία, τις κατσαρίδες, τους ψύλλους, τα ποντίκια και την πρώτη βροχή του Σεπτέμβρη που έτρεχα με κουβάδες να σώσω ότι μπορούσα. Δυστυχώς το κτίριο της Δημογεροντίας ήταν ακατάλληλο για τη συλλογή της βιβλιοθήκης.
Τα προβλήματα λύθηκαν με τη βοήθεια του Πνευματικού Κέντρου και ξεκίνησα να οργανώνω τη συλλογή. Ακολούθησα τη γνωστή πετυχημένη συνταγή επισκέψεις στα σχολεία, συνεργασίες με πολιτιστικούς φορείς και σύντομα μικροί και μεγάλοι κατέκλυσαν τη βιβλιοθήκη. Αυτή τη φορά ήμουν πιο τυχερός γιατί είχα δύο ισχυρούς σύμμαχους την Ε.Β.Ε. και το Ι.Σ.Ν που εκείνο το διάστημα βοήθησε με τις καλοκαιρινές εκστρατείες, τους Η/Υ, τους προτζέκτορες και τα βιβλία που δώρισε στις βιβλιοθήκες.
Το 2014 ξεκίνησε ο δήμος την ανακατασκευή του κτιρίου της παλιάς Λεριακής Λέσχης, που προοριζόταν να στεγάσει το μουσείο τυπογραφίας μιας και η Λέρος έχει μακρά ιστορία σε αυτή. Αμέσως προτάθηκε η βιβλιοθήκη να μετακομίσει στο νέο κτίριο. Πολλοί γονείς ασπάστηκαν την ιδέα και κατάφεραν να πείσουν τον τότε δήμαρχο. Η βοήθεια όλων των συναδέλφων ήταν συγκινητική, κυρίως των υπαλλήλων της Τεχνικής Υπηρεσίας. Οι χορηγίες όλων των Λεριών, αλλά και των κατοίκων του νησιού βοήθησαν ώστε η νέα βιβλιοθήκη να έχει ευέλικτα τραπέζια αναγνωστηρίου με ρόδες, έπιπλα από το ΙΚΕΑ, web tv για τις παρουσιάσεις των σχολικών τάξεων, θεατράκι στο παιδικό-εφηβικό τμήμα, βιβλιοθήκες κουστουμαρισμένες σε κάθε τοίχο, που μας έφτιαξε ο ξυλουργός του δήμου (η ξυλεία και τα χρώματα ήταν χορηγία πολλών επαγγελματιών του νησιού), Η/Υ για το κοινό, τμήμα περιοδικών εκδόσεων, κλιματιστικά, πέργκολα με πανί στο μπαλκόνι του ξενόγλωσσου τμήματος, κουρτίνες, φαρμακείο πρώτων βοηθειών και ό,τι άλλο χρειαζόταν η βιβλιοθήκη. Τα μέλη της βιβλιοθήκης αλλά και ο απλός κόσμος ήταν εκεί και μας βοήθαγε!
Ο κόσμος μπορεί να μην μιλάει, αλλά πάντα βλέπει. Και όλοι έβλεπαν τη νέα βιβλιοθήκη και τη θαύμαζαν, Έλληνες-ξένοι, αριστεροί και δεξιοί, μικροί και μεγάλοι, όλοι ήταν δίπλα μας. Όταν άκουγαν ότι η βιβλιοθήκη χρειαζότανε κάτι τρέχανε να συνδράμουν.
Τα εγκαίνια έγιναν το απόγευμα της 25ης Μαρτίου το 2015. Όλοι χαρήκαμε και ψηλώσαμε ένα μέτρο από περηφάνια. Γιατί μέσα στα δύσκολα χρόνια της κρίσης όλοι μαζί καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια βιβλιοθήκη κόσμημα.
Επιτέλους η Λέρος είχε μια σύγχρονη βιβλιοθήκη ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Η επισκεψιμότητα τριπλασιάστηκε, οι δωρεές του κόσμου σε βιβλία δεν είχαν σταματημό.
Το 2019 ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας μου χτύπησε τη πόρτα και το 2020 έπρεπε να επιστρέψω στην Αθήνα. Από το 2020 μέχρι σήμερα πολλοί συμβασιούχοι εργάστηκαν με ζήλο και έκαναν το καλύτερο που μπορούσαν περιμένοντας τον Δήμο να καλύψει την κενή θέση του βιβλιοθηκονόμου μέσω κινητικότητας. Και ενώ όλοι περιμέναμε να ακούσουμε τα ευχάριστα νέα της κάλυψης της θέσης, ακούσαμε από τα χείλη του δημάρχου πως η βιβλιοθήκη θα μετακομίσει σε μικρότερο κτίριο για να μπορεί να συνεδριάζει το Δ.Σ.
Κοιτάξτε να δείτε, αν δεν σέβεστε τη δουλεία 11 χρόνων που έγινε από όλους τους εργαζόμενους, αν δεν σέβεστε τα χρήματα του κόσμου για να στηθεί η καλύτερη βιβλιοθήκη στο Αιγαίο, αν δεν σέβεστε την ιστορία του τόπου κάντε ό,τι θέλετε με τη βιβλιοθήκη.
Κάποτε συνομιλώντας με έναν σεβάσμιο ιερέα του νησιού μου θύμισε πως η βιβλιοθήκη κατέβηκε από το κάστρο και εγκαταστάθηκε στην ιστορική πρωτεύουσα του νησιού τον Πλάτανο. Γλίτωσε από τις επιδρομές των πειρατών και των Οθωμανών, γλίτωσε τον πόλεμο του 1943 και το 1957 ξεκίνησε να λειτουργεί στον Πλάτανο. Τα λόγια του ήταν τα εξής: “Παιδί μου η βιβλιοθήκη δεν πρέπει να φύγει ποτέ από τον Πλάτανο, γιατί όταν απελευθερωθήκαμε το Μάρτη του 1948 και ενωθήκαμε με την μητέρα πατρίδα εδώ έγινε η παρέλαση και υψώθηκε η ελληνική σημαία, εδώ ψάλαμε όλοι μαζί τον εθνικό μας ύμνο.”…»
