Σύνοδος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΚΕΑ στην Αθήνα
Ολοκληρώθηκε την περασμένη Κυριακή στην Αθήνα η δεύτερη, μετά τις Eυρωεκλογές, σύνοδος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ). Και αυτή η συνεδρίαση επιβεβαιώνει την τάση των τελευταίων μηνών: Oι συζητήσεις εντός του ΚΕΑ γίνονται όλο και λιγότερο φορμαλιστικές, όλο και περισσότερο ουσιαστικές. Δυνάμεις που είχαν συνηθίσει να αποτελούν τα αξεσουάρ ενός πολιτικού συστήματος το οποίο κουτσά-στραβά λειτουργούσε και να δρουν θεωρώντας δεδομένα κάποια ελάχιστα κοινωνικά και διεθνικά συμβόλαια, τώρα βλέπουν τα πάντα να ανατινάσσονται και να γίνεται αγνώριστη η Ευρώπη που ήξεραν. Έτσι βρίσκονται μπροστά στο δίλημμα: Να πέσουν στα βαθιά προσπαθώντας να ανιχνεύσουν μια διέξοδο, ρισκάροντας βέβαια να βρεθούν στο στόχαστρο του αντιπάλου; Ή να καμωθούν πως δεν συμβαίνει τίποτα και να συνεχίσουν «όπως πριν», αλλά με κίνδυνο να περιθωριοποιηθούν οριστικά;
Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνει όλα τα βλέμματα
Το πρώτο πράγμα που κάνει εντύπωση σε όποιον παρακολουθήσει μια τέτοια σύνοδο είναι το ειδικό βάρος του ΣΥΡΙΖΑ. Ένα ειδικό βάρος που δεν ομολογείται από καμία πλευρά (πολύ περισσότερο από το ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος, ορθά, δεν επιδεικνύει καμία αλαζονεία, σε αντίθεση με τη στάση προηγούμενων «ισχυρών» του ΚΕΑ…), αλλά είναι αισθητό. Αυτό που βλέπουν οι «απ’ έξω» είναι ένα πάλαι ποτέ μικρό κόμμα της Αριστεράς που τολμά και διεκδικεί με αξιώσεις να κυβερνήσει μια χώρα του κατεστραμμένου, βέβαια, Νότου. Ορισμένες φορές δημιουργείται η εντύπωση ότι νιώθουν, ταυτόχρονα, ζήλεια αλλά και ανακούφιση που δεν βρίσκονται στη θέση του. Διότι η αλήθεια είναι ότι δεν βρίσκονται: Tο πάλαι ποτέ «βαρύ πυροβολικό» της Ευρωπαϊκής Αριστεράς αγκομαχά να κρατήσει το κεφάλι πάνω από το νερό, αφού αδυνατεί να εκφράσει τη δυσαρέσκεια, έως και οργή, των Eυρωπαίων πολιτών ενάντια σε ένα διεφθαρμένο, ψυχρό και καταστροφικό Διευθυντήριο. Γι’ αυτό και οι ελάχιστες εξαιρετικές περιπτώσεις, τύπου ΣΥΡΙΖΑ, αποκτούν τέτοιο «ανισόμετρο» βάρος.
Κάποιοι απόντες είναι επίσης στο επίκεντρο
Στο φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ, που ξεβολεύει διότι δείχνει τις δυνατότητες αλλαγής συσχετισμών, έρχονται μετά τις Eυρωεκλογές να προστεθούν άλλες δύο εξαιρέσεις: το ισπανικό Podemos και το ιρλανδικό Sinn Fein. Δύο δυνάμεις που παρουσιάζουν εντυπωσιακή δυναμική, εκτοπίζοντας τα «παραδοσιακά» κόμματα τα οποία κυριαρχούσαν επί δεκαετίες αλλά τώρα απαξιώνονται με γοργούς ρυθμούς στα μάτια των λαών της Ισπανίας και της Ιρλανδίας. Βέβαια, πρόκειται για σχηματισμούς πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους: Οι Ισπανοί φρέσκοι και ορμητικοί, γέννημα-θρέμμα των Αγανακτισμένων, οι Ιρλανδοί με ιστορία ενός αιώνα ένοπλου αγώνα και μαζικών κινημάτων.
Ίσως αυτή ακριβώς η ανομοιογένεια να επιτείνει ακόμη περισσότερο την… αμηχανία που προκαλούν μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ: Τρεις δυνάμεις της κατεστραμμένης περιφέρειας, με εντελώς διαφορετική πολιτική καταγωγή μεταξύ τους, προκαλούν τη «γερασμένη, απολιθωμένη Ευρώπη». Δεν είναι τυχαίο ότι με δυσκολία έγιναν δεκτοί στην ευρωομάδα της Αριστεράς GUE/NGL τόσο οι «λαϊκιστές» Podemos, όσο και οι «εθνικιστές» του Sinn Fein – τη στιγμή που, μαζί με το ΣΥΡΙΖΑ, ήταν αυτοί που έφεραν την αύξηση των μελών της ευρωομάδας. Αλλά δεν γίνονται (για πόσο ακόμη;) δεκτοί στο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς, για να μην χαλάσουν οι ισορροπίες και οι συμφωνίες μιας εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί… Έστω και απόντες, όμως, χρωματίζουν τις συζητήσεις στο ΚΕΑ!
Εχθρότητα των λαών για το πολιτικό κατεστημένο
Ήταν ενδιαφέρον το γεγονός ότι, όχι πια μόνο από τους εκπροσώπους της Αριστεράς του Νότου, οι περισσότερες αναφορές που υποβλήθηκαν για την κατάσταση σε κάθε χώρα τόνιζαν την εχθρότητα πλατιών μαζών για το παλιό και διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα. Δειλά-δειλά και μπροστά στην υφαρπαγή της λαϊκής οργής από ακροδεξιά ρεύματα, μια σειρά κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς αναρωτιούνται για τη στάση τους: Μέσα ή έξω από ένα κατεστημένο που βρομάει διαφθορά και επιδεικτική αδιαφορία για την όλο και πιο αβίωτη ζωή δεκάδων εκατομμυρίων Ευρωπαίων; Ειδικά μετά το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών η συζήτηση αυτή έχει νομιμοποιηθεί και μέσα στο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Όπως, εξάλλου, και η «απότομη προσγείωση» πολλών κομμάτων της ανεπτυγμένης Ευρώπης σε πεζές αναγκαιότητες, όπως η ανάγκη ανάπτυξης δικτύων κοινωνικής αλληλεγγύης για τα όλο και διευρυνόμενα στρώματα φτωχοποιημένων πολιτών στις «πλούσιες» χώρες – άλλο ένα σημείο στο οποίο ζητείται η… τεχνογνωσία του ΣΥΡΙΖΑ, που και εδώ βασιλεύει ως μονόφθαλμος ανάμεσα σε τυφλούς.
Ανησυχία για τις γεωπολιτικές εξελίξεις
Τέλος, με ένταση συζητήθηκε η εξαπόλυση χαοτικών καταστάσεων ακόμη και εντός της Ευρώπης από δυτικές δυνάμεις που ανταγωνίζονται μεταξύ τους και ταυτόχρονα επιχειρούν να ανακόψουν την ανάδυση νέων διεθνών παικτών. Καταρχήν η κατάσταση στην Ουκρανία προκαλεί δύσκολες συζητήσεις, αφού ορισμένα κόμματα, ιδίως από τον Βορρά νιώθουν ότι οι χώρες τους απειλούνται από τη Ρωσία… Έπειτα, οι δραματικές εξελίξεις στη Συρία, το Ιράκ κ.λπ., με την προέλαση του Ισλαμικού Κράτους και την κουρδική αντίσταση, επίσης γίνονται αντικείμενο έντονων συζητήσεων – αν και το ΚΕΑ έστειλε, πρόσφατα, μια υψηλού προφίλ αποστολή πολιτικής αλληλεγγύης στα τουρκοσυριακά σύνορα. Εντυπωσιακή ήταν και η παρέμβαση του εκπροσώπου του ΑΚΕΛ, ο οποίος τόνισε ότι «όσα συμβαίνουν τώρα στην Κύπρο με την προκλητική στάση της Τουρκίας κάθε άλλο παρά είναι μια συνήθης ένταση – αντίθετα, αποτελούν την πιο επικίνδυνη κατάσταση των τελευταίων 40 χρόνων», ενώ τόνισε ότι «το Κυπριακό πρόβλημα είναι ζήτημα κατοχής, άρα πρόβλημα διεθνές κι όχι μια διμερής διαφορά.
Οι κατευθύνσεις για το επόμενο διάστημα
Η σύνοδος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΚΕΑ υιοθέτησε μια σειρά αποφάσεων που πρέπει να προωθηθούν μέχρι την επόμενη συνεδρίασή της, τον ερχόμενο Ιανουάριο στο Βερολίνο. Αποφάσεις που, σε μεγάλο βαθμό, αντανακλούν όσα συζητήθηκαν, με πιο ενδιαφέρουσες αυτές για την προετοιμασία τριών διεθνών συναντήσεων: μιας συνδιάσκεψης για τις εναλλακτικές στην Ευρώπη, μιας συνάντησης της Αριστεράς του Νότου (στην οποία θα προσκληθούν και οι εκτός ΚΕΑ πολιτικές δυνάμεις, όπως οι Podemos και η Καταλανική και η Βασκική Πατριωτική Αριστερά) και της δεύτερης μεσογειακής διάσκεψης, που θα συγκεντρώσει τα κόμματα της Αραβικής και Ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Μ.Σ.
