Οι γνωστές προεκλογικές δηλώσεις Τραμπ («Θα τελειώσω τον πόλεμο στην Ουκρανία σε 24 ώρες») προσαρμόστηκαν στην πραγματικότητα αμέσως μετά την ορκωμοσία του. Οι 24 ώρες πήραν μια πρώτη γερή παράταση, καθώς η οδηγία που δόθηκε στον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ, στρατηγό ε.α. Κιθ Κέλογκ, είναι να βάλει τέλος στην ουκρανική σύγκρουση μέσα στις επόμενες 100 ημέρες. Πλήρης ασάφεια βέβαια επικρατεί για το ποιο είναι τα σχέδιο του Αμερικανού πρόεδρου, καθώς δεν έχει ανακοινωθεί τίποτα σχετικά – όχι απλά για το πώς θα επιβληθεί η κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, αλλά ούτε ακόμα στη βάση ποιων όρων καλούνται οι δύο πλευρές να διαπραγματευτούν.
Και όσο οι ασάφειες κυριαρχούν, τόσο οι απειλές αυξάνουν. Ο Τραμπ αμέσως μετά την ορκωμοσία του δήλωσε ότι «η Ρωσία θα μπορούσε να έχει μεγάλο πρόβλημα εάν ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αρνηθεί να συνάψει συμφωνία για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία». Και συμπλήρωσε: «Νομίζω ότι καταστρέφει τη Ρωσία με το να μην κάνει συμφωνία». Λίγο αργότερα, με νέες δηλώσεις του, προειδοποίησε για την επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας και επιβολής δασμών σε κάθε προϊόν που εξάγει.
Από την πλευρά της η Ρωσία αντιδρά, υπενθυμίζοντας στον Τραμπ την κατάσταση της βορειοαμερικανικής οικονομίας, δηλώνει έτοιμη να συζητήσει τους όρους μιας ειρήνευσης στην Ουκρανία, διατυπώνοντας παράλληλα άγνοια για τις προθέσεις και τα σχέδια της νέας διοίκησης των ΗΠΑ (και ταυτόχρονα προειδοποιώντας την «να μην παραβιάσει τις διεθνείς συνθήκες» όσον αφορά τον… Παναμά). Πάντως ο ίδιος ο Πούτιν έχει εδώ και καιρό δηλώσει ότι η Μόσχα δεν συναινεί σε μια προσωρινή παύση των εχθροπραξιών, ή σε υπογραφή συμφωνιών τύπου Μινσκ, που απλά «θα έδιναν χρόνο για τον επανεξοπλισμό της Ουκρανίας».
Οι εντάσεις και ο διχασμός στο εσωτερικό των ΗΠΑ απλώνονται σταδιακά και στην Ευρώπη, όπου διάφορες κλονιζόμενες ηγεσίες φαντασιώνονται ότι είναι σε θέση να αντικαταστήσουν τις ΗΠΑ στο πόλεμο της Ουκρανίας…
Τι επιδιώκει η Μόσχα
Ο Ρώσος πρόεδρος δηλώνει πρόθυμος για διαπραγματεύσεις που αποδέχονται την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί στα πεδία των μαχών, με αναγνώριση των περιοχών που έχουν καταληφθεί στην Ανατολική Ουκρανία, την αποχώρηση των Ουκρανών από το Κουρσκ, τη διεθνή δέσμευση για μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και για τη μετατροπή της σε ουδέτερη ζώνη, καθώς και την άρση όλων των κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει η Ρωσία στην ανάγκη να υπάρξει μια νέα συμφωνία για την ασφάλεια στην Ευρώπη που θα αναγνωρίζει και θα ικανοποιεί τις ανησυχίες της σχετικά με τους κινδύνους που κρύβει το σχέδιο ασφυκτικής στρατιωτικής περικύκλωσής της από δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία ταυτόχρονα καταγγέλλει με κατηγορηματικό τρόπο κάθε σχέδιο για αποστολή ευρωπαϊκών «ειρηνευτικών δυνάμεων» στην Ουκρανία, πρόταση που ήρθε στην επικαιρότητα με δηλώσεις του πρωθυπουργού της Βρετανίας Στάρμερ και του απερχόμενου Γερμανού υπουργού Άμυνας Μπόρις Πιστόριους. Προειδοποίησε μάλιστα ότι μια τέτοια πρωτοβουλία θα οδηγούσε σε «ανεξέλεγκτη κλιμάκωση» της κατάστασης.
Μέσα σε αυτό το κλίμα ασαφειών και αντιφάσεων διαμορφώνονται οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών, που πιστοποιούν ότι οι εντάσεις και ο διχασμός στο εσωτερικό των ΗΠΑ απλώνονται σταδιακά και στην Ευρώπη. Διότι φαίνεται, πράγματι, ότι διάφορες κλονιζόμενες ηγεσίες των ευρωπαϊκών κρατών φαντασιώνονται ότι είναι σε θέση να αντικαταστήσουν τις ΗΠΑ στο πόλεμο της Ουκρανίας ή, στην καλύτερη περίπτωση, πως μπορούν να δημιουργήσουν τετελεσμένα που θα συγκρατήσουν τις διακηρυγμένες επιλογές του Τραμπ. Και αυτές ακριβώς οι αντιφάσεις, μαζί με ό,τι τις συνοδεύει, δεν προμηνύουν αισιόδοξη έκβαση των εξελίξεων.
Σ.Π.