Προβληματισμός για τις διαδικασίες αλλά και την ουσία της απόφασης για το νέο ΠτΔ
Ενώ η διαπραγμάτευση της ελληνικής κυβέρνησης με τους «εταίρους» μας βρίσκεται σε εξέλιξη, η εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας τις προηγούμενες μέρες, αναδεικνύοντας πλήθος θεμάτων τόσο για την πολιτική τακτική όσο και για τις διαδικασίες και τη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ.
Μέχρι το απόγευμα της Τρίτης, οπότε και ο Αλέξης Τσίπρας πρότεινε στην Kοινοβουλευτική Oμάδα του ΣΥΡΙΖΑ την υποψηφιότητα Παυλόπουλου, στα ΜΜΕ εμφανιζόταν σταθερά ο Δημήτρης Αβραμόπουλος ως φαβορί για τη θέση του Προέδρου. Η επιλογή αυτή είχε συναντήσει αρκετές αρνητικές αντιδράσεις στο εσωτερικό του κόμματος.
Μια σειρά νομαρχιακές επιτροπές και οργανώσεις μελών αλλά και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είχαν εκφράσει αρνητική θέση στο ενδεχόμενο να αποτελέσει ο Δημήτρης Αβραμόπουλος ή και άλλο πρόσωπο από τις τάξεις του παλιού πολιτικού κόσμου, την επιλογή της Αριστεράς για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Αλλά και στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος, την περασμένη Κυριακή, τα περισσότερα μέλη του οργάνου είχαν καταθέσει τις διαφωνίες τους με την πρόταση που, μέχρι εκείνη τη στιγμή, δεν διαψεύδονταν ότι θα αποτελέσει την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ.
Η εισήγηση Τσίπρα
Μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, πρότεινε την υποψηφιότητα Παυλόπουλου, τονίζοντας ότι «χρειάζεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας με αποδεδειγμένη δημοκρατική ευαισθησία, υψηλό αίσθημα πατριωτικής ευθύνης, ο οποίος να χαίρει αποδοχής και από τη Βουλή».
Η διαδικασία επιλογής του νέου Προέδρου συνάντησε αρκετές αντιδράσεις στη συζήτηση που ακολούθησε. Η ανακοίνωση του ονόματος κατά τη ζωντανή-διακαναλική μετάδοση της ομιλίας του πρωθυπουργού, δημιουργούσε, σύμφωνα με αρκετούς βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, τετελεσμένα, αφού δεν άφηνε κανένα περιθώριο για ουσιαστική συζήτηση ή πολύ περισσότερο για επιλογή άλλου προσώπου για τη θέση του ΠτΔ, ενώ η προτεινόμενη επιλογή δεν είχε προηγουμένως συζητηθεί σε κανένα όργανο του ΣΥΡΙΖΑ.
Μια τέτοια διαδικασία, αν και συνηθισμένη στις πρακτικές των μεταπολιτευτικών κομμάτων που βρίσκονταν στη διακυβέρνηση, δεν θεωρείται από πολλούς συμβατή με τις λειτουργίες ενός δημοκρατικού κόμματος της Αριστεράς, που οι διαδικασίες του θα έπρεπε να διαφοροποιούνται από το μοντέλο των αρχηγικών κομμάτων και των Κοινοβουλευτικών Ομάδων που απλώς επικυρώνουν ειλημμένες αποφάσεις.
Αντιδράσεις βουλευτών
Πέρα από τα προβλήματα σχετικά με τη διαδικασία που επιλέχθηκε, αρκετοί βουλευτές έθεσαν θέμα πολιτικής ουσίας στην επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ, θεωρώντας ότι ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έπρεπε να σηματοδοτεί τη νέα πολιτική κατάσταση και να είναι συμβατός με τις αξίες και τους αγώνες του ελληνικού λαού τα τελευταία χρόνια και όχι με το πολιτικό σύστημα που επέβαλε τα μνημόνια και οδήγησε τον τόπο ως εδώ.
Πολλοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με δηλώσεις τους πριν την ψηφοφορία της Τετάρτης, χαρακτήρισαν λανθασμένη την επιλογή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Ο βουλευτής Ημαθίας Κώστας Λαπαβίτσας υποστήριξε ότι «ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έπρεπε να αντιπροσωπεύει τη στροφή προς τα αριστερά, την απόρριψη των Μνημονίων και την απέχθεια προς το παλιό κατεστημένο, σε συμφωνία με την θέληση του λαού η οποία εκφράστηκε στο αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου».
Ο βουλευτής Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ Βασίλης Χατζηλάμπρου, τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «η επιλογή για το πρόσωπο του ΠτΔ θα μπορούσε να ήταν τέτοια που να δυναμώνει τον αγώνα του ελληνικού λαού, να είναι σε αντιστοιχία με την πολιτική αλλαγή της 25ης Γενάρη και να έχει σαφώς διαχωριστικά χαρακτηριστικά από το παλιό πολιτικό σύστημα».
Η Ελένη Σωτηρίου, βουλευτίνα Αττικής, υπογράμμισε ότι η επιλογή που έγινε για την Προεδρία δεν ήταν σωστή, ενώ σημείωσε ότι «η εθνική και λαϊκή ενότητα είναι σήμερα απαραίτητη αλλά στη βάση μιας αναγεννητικής πορείας και όχι στο πλαίσιο της συναίνεσης με εκείνες τις δυνάμεις που κατέστρεψαν τη χώρα».
Σε παρόμοιο μήκος κύματος, ο βουλευτής Αργολίδας, Δημήτρης Κοδέλας, είπε ότι η απαραίτητη πορεία απαλλαγής της χώρας από το μνημονιακό αποικιακό καθεστώς, «δεν μπορεί παρά να σηματοδοτείται από την υπέρβαση του πολιτικού συστήματος, την πλήρη εμπιστοσύνη και ενεργοποίηση του λαού μας και μια νέα σχέση απαλλαγμένη από τη σκουριά του παλαιοκομματισμού και των μεταπολιτευτικών παθογενειών», συμπληρώνοντας ότι «αυτή η σχέση και οι πρακτικές επιλογές που τη συνοδεύουν οφείλει να δίνει ώθηση στην ελπίδα και στην αυτοπεποίθηση του λαού μας, στην οριστική αλλαγή σελίδας για τον τόπο».
«Η επιλογή Παυλόπουλου ήταν επιλογή του πρωθυπουργού και παρουσιάστηκε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος. Δεν σας κρύβω ότι σοκαρίστηκα» δήλωσε, εξάλλου, κατά τη διάρκεια συνέντευξής της σε ραδιοφωνικό σταθμό, η βουλευτίνα του Νομού Κοζάνης, Ραχήλ Μακρή.
Η Βάσω Λέβα, βουλευτίνα Φθιώτιδας, με δήλωσή της μετά την ψηφοφορία, επισήμανε ότι ο νέος Πρόεδρος «θα έπρεπε να είναι ένα πρόσωπο που ανεβάζει την περηφάνια μας, να έχει την πλήρη αποδοχή των ψηφοφόρων μας και των υποστηρικτών της κυβέρνησης (που όλο και διευρύνονται), ν’ αποτελεί υπόδειγμα δημοκρατίας, να προάγει τη λαϊκή ενότητα και να μπορεί να δώσει μια ώθηση στην προσπάθεια που κάνουμε στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές», ενώ διευκρίνισε ότι «δεν εναντιώθηκα, γιατί η μόνη επιλογή που είχα ήταν η αποχή, η οποία επίσης δεν με καλύπτει».
Τέλος, η βουλευτίνα Πιερίας, Μπέττυ Σκούφα, δήλωσε ότι θα επιθυμούσε εκλογή Προέδρου που «να σηματοδοτούσε την προοδευτική, αντιμνημονιακή κατεύθυνση της χώρας, που με την ψήφο του διεκδίκησε ο λαός δυναμικά στις 25 Γενάρη», συμπληρώνοντας: «Θα αγωνιστώ για ένα κόμμα και μία Κοινοβουλευτική Ομάδα που οι αποφάσεις θα παίρνονται συλλογικά, πάντα σε συνεργασία με την βάση και την συμμετοχή της κοινωνίας. Η προετοιμασία του λαού μας για τις επόμενες συγκρούσεις που έρχονται πρέπει να είναι η βασική μας προτεραιότητα».
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ υπερψήφισαν, τελικά, την πρόταση του Αλ. Τσίπρα, εκτιμώντας ότι θα κάνει ζημιά μια διαφοροποίηση στην ψηφοφορία της Τετάρτης. «Παρών», λοιπόν, από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν ακούστηκε. Η βουλευτίνα Α΄ Θεσσαλονίκης Ιωάννα Γαϊτάνη επέλεξε να απέχει από την ψηφοφορία, τονίζοντας με δήλωση που έδωσε στη δημοσιότητα ότι «για λόγους συνείδησης και πολιτικής παράδοσης αδυνατούσα να υποστηρίξω με ψήφο την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, την πρόταση του κόμματος με το οποίο εκλέχτηκα».
Πειθαρχικά… μέτρα
Αρκετή συζήτηση έχει, επίσης, προκαλέσει η είδηση (δεν διαψεύστηκε από το προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ) ότι βουλευτές που εξέφρασαν στους υπεύθυνους του προεδρείου την πρόθεσή τους να ψηφίσουν «παρών», απειλήθηκαν με διαγραφή από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος. Μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ τονίζουν ότι τέτοιο θέμα δεν είχε συζητηθεί κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του οργάνου την Τρίτη και οι μόνες αναφορές που είχαν γίνει ήταν από βουλευτές που τόνιζαν ότι δεν πρέπει να ισχύσει η «κομματική πειθαρχία», μετά μάλιστα και τη διαδικασία που επιλέχθηκε.
Τέλος, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Μανώλης Γλέζος, σε δηλώσεις του εξέφρασε τη διαφωνία του στην επιλογή Παυλόπουλου, τονίζοντας ότι «δεν μπορούμε να παίζουμε τα παλαιότερα παιχνίδια με αριστερή κυβέρνηση και δεξιό Πρόεδρο ή και αντιστρόφως, που παίχτηκαν στα προηγούμενα χρόνια», ενώ πρόσθεσε ότι θα συνεχίσει να ασκεί δημόσια κριτική στις επιλογές με τις οποίες δεν συμφωνεί.
Σε κάθε περίπτωση, ο τρόπος που ο ΣΥΡΙΖΑ χειρίστηκε το ζήτημα του Προέδρου ανοίγει ζητήματα τόσο διαδικασίας όσο και ουσίας. Ζητήματα που το κόμμα της Αριστεράς θα πρέπει να αντιμετωπίσει το επόμενο διάστημα, σε μια συγκυρία αρκετά δύσκολη και πιεστική.
Γ.Π.
