Ένας από τους πλέον δραστήριους φορείς στον χώρο του βιβλίου στην Ελλάδα είναι η «Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά». Πολυσχιδής η δράση της, που παρά τον τίτλο, αν και τα μέλη της είναι γυναίκες, δεν περιορίζεται σε αντίστοιχη θεματολογία.
Ιδιαίτερη είναι η συμβολή της στη διάδοση και στήριξη του παιδικού, νεανικού και εφηβικού βιβλίου και βεβαίως της Φιλαναγνωσίας.
Αφορμή για τη συζήτησή μας με την πρόεδρο της «Συντροφιάς» τη συγγραφέα Άννα Βασιλειάδη είναι η έκδοση δυο βιβλίων:
Το πρώτο, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Χωρίς Σχολείο», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός και είναι εμπνευσμένο από τα παθήματα της παιδείας στην εποχή της πανδημίας. Στο δεύτερο, που κυκλοφορεί από την Ελληνοεκδοτική, το «Γιορτή κάθε μέρα, μια Παγκόσμια Ημέρα» Συγγραφείς και εικονογράφοι, μέλη και φίλοι της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, μοιράζονται μαζί μας ενενήντα (90) ιστορίες για τις πιο γνωστές, τις πιο σημαντικές αλλά και τις πιο ενδιαφέρουσες κι απίθανες Παγκόσμιες Ημέρες.
Δυο βιβλία που μπορούν να αξιοποιηθούν και στην εκπαιδευτική διαδικασία και εντάσσονται στις συνολικές προσπάθειες της «Συντροφιάς», που θα έπρεπε να τύχουν μεγαλύτερης και θεσμική στήριξης…
Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για την ιστορία και τους σκοπούς της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς;
Η Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά είναι μη κερδοσκοπικό σωματείο για την ενίσχυση και προώθηση της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους, που ιδρύθηκε το 1955.
Η αφορμή δόθηκε όταν μια παρέα από φίλες/συγγραφείς ακολουθώντας το κάλεσμα της Τατιάνας Σταύρου πραγματοποίησαν την επιθυμία να δημιουργηθεί μια «Συντροφιά» που θα προωθεί το παιδικό βιβλίο.
Την πρώτη Κριτική Επιτροπή που συνέταξε την προκήρυξη του πανελλήνιου διαγωνισμού την αποτελούσαν οι: Τατιάνα Σταύρου, Ιωάννα Μπουκουβάλα-Αναγνώστου, Αθηνά Ταρσούλη, Νίκη Πέρδικα, Μελισσάνθη, Λιλική Ιακωβίδη, Αλεξάνδρα Πλακωτάρη και Ρένα Καρθαίου.
Η απονομή βραβείων γινόταν στην αίθουσα του Παρνασσού.
Φέτος βρισκόμαστε στον 6 Λογοτεχνικό μας Διαγωνισμό, ο οποίος έχει ήδη προκηρυχτεί. Οι Λογοτεχνικοί Διαγωνισμοί της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς έχουν το ιδιαίτερο στοιχείο της ανωνυμίας των συμμετεχόντων, που καταθέτουν τα έργα τους με ψευδώνυμο ώστε να είναι αμερόληπτες οι επιτροπές και θεωρούνται θεσμός στους κύκλους του παιδικού βιβλίου καθώς από αυτούς έχουν αναδειχθεί σπουδαίοι και σπουδαίες συγγραφείς.
«Είναι θλιβερό να διαπιστώνω ότι στη χώρα που ο πολιτισμός γεννήθηκε, στην ίδια χώρα αιμορραγεί θανάσιμα»
Πρόσφατα προχωρήσατε στην έκδοση δυο συλλογικών τόμων. Ο ένας με αφορμή την πανδημία, το «Χωρίς σχολείο» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός και ο άλλος έχει να κάνει με τις «Παγκόσμιες Ημέρες» και κυκλοφορεί από την Ελληνοεκδοτική. Για ποιους λόγους προχωρήσατε σε αυτές τις πρωτοβουλίες;
Έχουν γίνει και παλαιότερες εκδόσεις συλλογικών βιβλίων καθώς και μια σειρά Λογοτεχνικών Ημερολογίων τα οποία διανθίζονται με κείμενα μελών μας.
Σκοπός αυτών είναι η «συνάντηση» των μελών μας σε έργα που να απευθύνονται στο ευρύ κοινό, προάγοντας τη λογοτεχνία αλλά και το λογοτεχνικό προφίλ του σωματείου μας.
Οι δύο αυτές εκδόσεις απευθύνονται σε παιδιά δημοτικού.
Το «Χωρίς Σχολείο» δεν δημιουργήθηκε με αφορμή την πανδημία. Η συλλογή και ο τίτλος, είχαν συζητηθεί και αποφασιστεί σε συνεργασία με τις εκδόσεις Ψυχογιός αρκετό καιρό πριν. Αφού είχαμε ήδη ανακοινώσει αυτήν την απόφαση στα μέλη μας και τα είχαμε προσκαλέσει να στείλουν τα κείμενά τους για τη συλλογή, προέκυψε η πανδημία και το αναπάντεχο κλείσιμο των σχολείων! Ήταν κάτι εντελώς συμπτωματικό που έκανε το θέμα μας πολύ επίκαιρο.
Το «Γιορτή κάθε μέρα, μια παγκόσμια ημέρα» από την Ελληνοεκδοτική ήταν ένα προϊόν που ξεκινήσαμε να δουλεύουμε από τον Αύγουστο του 2020. Ήταν μια παλαιότερη ιδέα της αγαπημένης και ισόβιας επίτιμης προέδρου μας Αγγελικής Βαρελλά που είχε μείνει «στο συρτάρι». Μου το ανέφερε, ενθουσιάστηκα, και βάλαμε μπρος με πολλή διάθεση αλλά και εντατική δουλειά.
Στόχος μας ήταν να συμμετέχουν όλα μας τα μέλη και ενδεχομένως και κάποιοι φίλοι της Συντροφιάς μας. Περάσαμε πολλές ώρες μαζί στη βεράντα της στην Κηφισιά, να ελέγχουμε τη λίστα με τις ημέρες και τη λίστα με τα μέλη και τους φίλους μας. Προσπαθήσαμε να αναθέσουμε στον καθένα και την κάθε μία το θέμα της ημέρας που θα τους ταίριαζε καλύτερα. Συζητούσαμε το συγγραφικό τους έργο, τις ενασχολήσεις τους, το επάγγελμα, τον χαρακτήρα, οτιδήποτε μπορούσαμε να γνωρίζουμε για κάθε άτομο σε μια μεγάλη λίστα που είχαμε μπροστά μας.
Θέλαμε ένα βιβλίο πραγματική «συλλογή», ένα βιβλίο για παιδιά, για γονείς, για εκπαιδευτικούς, που να είναι ταυτόχρονα και εργαλείο αλλά και λογοτέχνημα.
Εδώ και χρόνια πραγματοποιείτε πολύ ενδιαφέρουσες δράσεις σε συνεργασία με τους Δήμους και τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης της Καστοριάς. Μήπως θα έπρεπε να βρουν μιμητές και στην υπόλοιπη Ελλάδα;
Αναφέρεστε στο εξαιρετικά επιτυχημένο τριήμερο εκπαιδευτικό πρόγραμμα φιλαναγνωσίας «Η φαντασία πάει… σχολείο» το οποίο υλοποιείται συνήθως αρχές Μαΐου από το 2009 κάθε δεύτερη χρονιά. Οργανώνεται με την ευθύνη και τον συντονισμό των Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου του ΠΕΚΕΣ Δυτ. Μακεδονίας, σε συνεργασία με τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά και με την υποστήριξη της Περιφερειακής Δ/νσης Εκπαίδευσης Δυτ. Μακεδονίας, της Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς, των δήμων Καστοριάς, Άργους Ορεστικού και Νεστορίου και του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Καστοριάς.
Είναι ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα που φέρνει κοντά παιδιά, εκπαιδευτικούς, γονείς, με τους συγγραφείς και την παιδική λογοτεχνία και γίνονται πολλές δράσεις σε ένα οργανωμένο πλαίσιο.
Το πρόγραμμα αυτό έχει γίνει πλέον θεσμός και θα ήταν ευχής έργο να βρει μιμητές σε όλη την Ελλάδα. Σίγουρα θα έπρεπε!
Πώς θα μπορούσε να προωθηθεί η Φιλαναγνωσία στα σχολεία. Τι δεν γίνεται και τι θα έπρεπε να γίνει;
Για την ακρίβεια δεν γίνεται τίποτα! Τα πάντα βασίζονται στις επιθυμίες και την καλή διάθεση των εκπαιδευτικών ή των συλλόγων γονέων που προσπαθούν να προσκαλούν συγγραφείς και στη διαθεσιμότητα των συγγραφέων να αντεπεξέλθουν στις προσκλήσεις.
Σε συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης, αυτό που θα έπρεπε να γίνει είναι να υπάρχει υποστήριξη και οργάνωση από αρμόδιους φορείς και ακόμη υποστήριξη από το αρμόδιο υπουργείο για να μπορούν να υλοποιηθούν οργανωμένα προγράμματα φιλαναγνωσίας.
Τα προγράμματα αυτά απαιτούν έναν σωστό συντονισμό και βεβαίως ενέχουν και κάποιο οικονομικό κόστος (μεταφορικά, φιλοξενία, διατροφή, κ.λπ.).
Πιστεύετε πως θα έπρεπε να επανιδρυθεί ένα Ελληνικό Κέντρο Βιβλίου; Πώς θα το φανταζόσασταν;
Το ΕΚΕΒΙ ενδεχομένως δεν έκανε επαρκώς ό,τι αναμενόταν αλλά σε κάθε περίπτωση ήταν ένας φορέας που εκπροσωπούσε το βιβλίο και συντόνιζε κάποια πράγματα.
Σαφέστατα πιστεύω ότι θα έπρεπε να επανιδρυθεί ένας τέτοιος φορέας που να αγαπάει το βιβλίο, να το στηρίζει και να το προωθεί. Ένας φορέας ανανεωμένος, πιο έμπειρος πλέον, υπεράνω πολιτικών συμφερόντων, με πολύ προσεκτική επιλογή των λειτουργών του, που να επικεντρώνεται στην ανάδειξη της λογοτεχνίας τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό. Προσωπικά θεωρώ απαράδεκτο να μην υπάρχει. Είναι θλιβερό να διαπιστώνω ότι στη χώρα που ο πολιτισμός γεννήθηκε, στην ίδια χώρα αιμορραγεί θανάσιμα…
