Γκρίζες ζώνες, παραπλανήσεις και… δίχως κέρδος κέρατα στην επιχείρηση προσέλκυσης ξένων επενδυτών και στο γενικό «πωλητήριο» της δημόσιας περιουσίας
«Γοργόνες και μάγκες», ήταν ο τίτλος ελληνικής κωμωδίας που εμφάνιζε τις αρχές και την κοινωνία ενός νησιού στην εναγώνια και ταυτόχρονα γελοία προσπάθεια να γίνουν αρεστοί σε ομογενείς με σχέδια για επενδύσεις στον τουρισμό. Σ’ έναν ανάλογο γραφικό, μερικές φορές γελοίο, αλλά κυρίως επικίνδυνο αγώνα δρόμου επιδίδεται η κυβέρνηση. Η λογική που επικρατεί στον σκληρό κυβερνητικό πυρήνα είναι πως τα μέτρα άγριας λιτότητας που έχουν δρομολογηθεί πρέπει να αντισταθμιστούν από «πρωτοβουλίες ανάπτυξης», οι οποίες θα προσθέτουν κάποιους πόντους στην καταδικασμένη σε ύφεση ελληνική οικονομία και θα δημιουργούν θέσεις εργασίας. Ωστόσο, οι όροι του κυβερνητικού «αναπτυξιακού οράματος» είναι αποικιοκρατικοί ενώ οι αριθμοί, τα μεγέθη και κυρίως η ποιότητα των επενδύσεων που διατυμπανίζονται είναι κατά κανόνα παραπλανητικά.
-Πρώτη χαρακτηριστική περίπτωση άμεσης ξένης επένδυσης, στην οποία ενεπλάκη άμεσα το πρωθυπουργικό γραφείο, είναι η επένδυση της Abu Dhabi Mar στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Η συμφωνία εξαγοράς ήταν κατ’ αρχάς μια κίνηση απεμπλοκής της γερμανικής ThyssenKrupp Marine Systems από την περιπετειώδη αγορά τριών υποβρυχίων από την Ελλάδα. Η εταιρία του Αμπού Ντάμπι απέκτησε, λοιπόν, το 75% των Ναυπηγείων από τη γερμανική που κράτησε το υπόλοιπο και παραμένει στην κοινοπραξία ως υποκατασκευάστρια. Ποιο είναι ακριβώς το όφελος του ελληνικού δημοσίου; Η… υποχρέωση να πληρώσει 1,32 δισ. ευρώ μέχρι το 2018 για τα δύο υποβρύχια, να παραλάβει επίσης το τρίτο υποβρύχιο, «Παπανικολής» (που ως γνωστόν… γέρνει), αλλά και να καταβάλει πρόστιμο 250 εκατ. ευρώ που έχει επιβάλει η Ε.Ε. από το 2008 για «παράνομες κρατικές ενισχύσεις». Η πρόθεση της Abu Dhabi Mar να μετατρέψει τη μονάδα «σε κέντρο ναυπήγησης πολεμικών πλοίων και υποβρυχίων της Μεσογείου», δημιουργεί την υπόνοια ότι το υπάκουο στις εντολές των εταίρων ελληνικό κράτος θα είναι μάλλον ο βασικός, αν όχι και μοναδικός, πελάτης του, γεγονός που σημαίνει νέα αύξηση του εξοπλιστικού χρέους. Όσο για τους 161 εργαζόμενους της μονάδας παραγωγής τροχαίου υλικού, που είναι απλήρωτοι εδώ και ένα χρόνο, είναι άγνωστο αν θα σώσουν τις δουλειές τους, μπορούν όμως να παρηγορηθούν με το «φιλοδώρημα» των 500.000 ευρώ που υποσχέθηκε ο γενναιόδωρος Άραβας επενδυτής. Έκαστος 3.000 ευρώ για ενός χρόνου δουλειά…
-Γκρίζες ζώνες διατρέχουν και την άλλη πολυδιαφημισμένη επένδυση, του Κατάρ στο «ενεργειακό κέντρο» του Αστακού. Η επένδυση υποτίθεται ότι θα φτάσει τα 3,5 δισ. ευρώ, θα δημιουργήσει 1.500 θέσεις εργασίας και περιλαμβάνει σταθμό ηλεκτροπαραγωγής με καύση αερίου, σταθμό επαναεριοποίησης υγροποιημένου αερίου, θερμοκήπιο άλγης για βιοκαύσιμα και σταθμό μεταφόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων. Το όφελος για το δημόσιο είναι ταμειακά μηδενικό, ενώ για τη δημόσια γη, τη Βιομηχανική Περιοχή που μεταβιβάζεται στην κοινοπραξία, μόνον οι τράπεζες θα εισπράξουν 200 εκατ. ευρώ έναντι δανείων του προηγούμενου επενδυτή που «έκαψε» το έργο. Για την επένδυση χορηγήθηκαν με διαδικασίες εξπρές άδειες από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, το υπουργείο Περιβάλλοντος και το νομαρχιακό συμβούλιο Αιτωλοακαρνανίας, κατά παρέκκλιση υπουργικής απόφασης για τις χρήσεις γης. Ωστόσο, όπως αποκαλύφθηκε στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, η κοινοπραξία του Αστακού (στην οποία, πλην του Κατάρ συμμετέχουν λιβανέζικη αλλά και γερμανική εταιρία) απέκρυψε μια κρίσιμη λεπτομέρεια: η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής θα καίει όχι υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), αλλά υγροποιημένο πετρελαϊκό αέριο (LPG), η αποθήκευση του οποίου θεωρείται υψηλής επικινδυνότητας και έχει προκαλέσει πολύνεκρα ατυχήματα στο Μεξικό και στην Ιταλία. Το Κατάρ, φυσικά, ως μεγάλος παραγωγός του «επικίνδυνου» καυσίμου έχει κάθε λόγο να διοχετεύσει το προϊόν του και να πυκνώσει τις «βάσεις» του στην Ευρώπη. Λέγεται δε, ότι από το μεγαλεπήβολο πρόγραμμα των 3,5 δισ. η μονάδα παραγωγής ρεύματος από πετρελαϊκό αέριο (με προορισμό κατά 70% την Ιταλία) είναι ίσως και το μόνο που το ενδιαφέρει και τα υπόλοιπα τμήματα απλώς… διακοσμούν την επένδυση.
-Ποιο ήταν το διασημότερο πρόσωπο του Μαΐου; Μα, φυσικά ο κάπτεν Γουέι Τζιαφού. Το αφεντικό της Cosco έγινε δεκτός περίπου με τιμές αρχηγού κράτους, ξεδιπλώνοντας με κάθε ευκαιρία απαιτήσεις και αποικιακούς όρους. Η κινεζική πολυεθνική Cosco, που έχει μια στενή συνεργασία με τον ελληνικό εφοπλισμό (κατά ορισμένους και εταιρικές σχέσεις), έχει ένα επενδυτικό πρόγραμμα περίπου 4 δισ. ευρώ και πέρα από τον εμπορευματικό σταθμό στον Πειραιά ορέγεται το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο, τον εμπορευματικό σταθμό του λιμένα Θεσσαλονίκης, ενώ η κυβέρνηση της προσφέρει αυτοβούλως και μέρος του δικτύου του ΟΣΕ. Ωστόσο, η κινεζική εταιρία «δυστροπεί» σε ενδεχόμενη επέκταση του επενδυτικού της σχεδίου στην Ελλάδα, ζητώντας κίνητρα. Τι είδους κίνητρα; Κατά πληροφορίες ο «Κάπτεν Γουέι» δεν μάσησε τα λόγια του στις επαφές του στην Αθήνα, φέρνοντας το παράδειγμα της χώρας του που δίνει στους ξένους επενδυτές πολυετή φορολογική ασυλία και φυσικά άφθονο φθηνό εργατικό δυναμικό.
Τα επιπλέον κίνητρα που ζητούν οι ξένοι επενδυτές, με όποιες επιπτώσεις έχουν αυτά στα φορολογικά έσοδα του κράτους, στη δημόσια περιουσία, στα εργασιακά δικαιώματα και στο περιβάλλον, φαίνεται ότι η κυβέρνηση προτίθεται να τα παράσχει εν αφθονία. Η προσωπική δραστηριοποίηση του πρωθυπουργού, του υπουργού Επικρατείας Χ. Παμπούκη και ορισμένων ακόμη προσώπων εκτός κυβέρνησης (Ν. Παπανδρέου) στην προσέλκυση επενδύσεων από Κίνα, Ινδία, Ρωσία και αραβικές χώρες δεν φαίνεται να είναι τυχαία.
Την περασμένη Τετάρτη το υπουργικό συμβούλιο ανάρτησε γενικό «πωλητήριο» σχεδόν στο σύνολο της κρατικής περιουσίας αξίας άνω των 400 δισ. ευρώ με «φιλόδοξο» στόχο την είσπραξη μόλις 3 δισ. σε μια τριετία. Το «πωλητήριο», όπως έγινε γνωστό, περιλαμβάνει τον ΟΣΕ, τις εταιρίες ύδρευσης, τα λιμάνια, τα καζίνα, το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος και τα περιφερειακά, τις εθνικές οδούς -περιλαμβανομένης της Εγνατίας, το Τατόι, το Ελληνικό και εκατοντάδες ακίνητα του Δημοσίου. Πέρα από τον «εμφύλιο» που προκάλεσε μεταξύ των υπουργών η εισήγηση Παπακωνσταντίνου να συγκεντρώσει ο ίδιος και το υπουργείο του τον απόλυτο έλεγχο των αποκρατικοποιήσεων, φαίνεται ότι αναζητείται φόρμουλα για τη μονιμοποίηση των θεσμικών «παρεκκλίσεων» για την προσέλκυση των επενδυτών στην κρατική περιουσία. Ένα ολιγομελές σχήμα κυβερνητικών στελεχών (πιθανότατα υπό τον ίδιο τον πρωθυπουργό) θα εξετάζει τα «βαριά» επενδυτικά σχέδια και τα ιδιαίτερα «αιτήματα» των επενδυτών, παρακάμπτοντας διαδικασίες υπουργικού συμβουλίου, αρμοδίων υπουργών, κρατικών υπηρεσιών και ελεγκτικών αρχών που αντιμετωπίζονται από τους επενδυτές ως «απεχθής γραφειοκρατία».
Αν το σχήμα αυτό υιοθετηθεί, η επενδυτική «αποικιοποίηση» της χώρας θα γενικευτεί, με δεδομένο ότι η πίεση της τρόικας για δημοσιονομικά αποτελέσματα με κάθε τίμημα στοχεύει στην εκποίηση των τελευταίων ζωντανών κυττάρων του δημόσιου πλούτου της χώρας, που θα βγαίνουν στο σφυρί κοψοχρονιά. Τι θα απομείνει εκτός λίστας πωλουμένων; Το ανθρώπινο δυναμικό του οποίου (προς το παρόν) δεν προβλέπεται η πώληση σε σκλαβοπάζαρα…
Γ. Κιμπουρόπουλος
